Büyükşehir Belediyesinin görev ve yetki alanında bulunan, Kuşadası İlçesi sahil kısımlarındaki işgal harcının Aydın Büyükşehir belediyesi şirketi tarafından tahsil edildiği görülmüştür.

2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 52'nci maddesinde; “Belediye sınırları içinde bulunan aşağıdaki yerlerden herhangi birinin satış yapmak veya sair maksatlarla ve yetkili mercilerden usulüne uygun izin alınarak geçici olarak işgal edilmesi, işgal Harcına tabidir” denilmek suretiyle işgal harcının konusu belirlenmiş ve sayılan yerlerin izinsiz işgallerinin mükellefiyeti kaldırmayacağı belirtilerek, aynı kanunun 57’nci maddesinde, işgal harcının belediyelerin yetkili kılacakları memur veya kişilerce makbuz karşılığında tahsil edileceği belirtilmiştir.

Belirtilen düzenlemelerden sözkonusu harcın, belediyelerin yetkili kılacakları memur ve kişilerce tahsil edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Bu itibarla Belediyelerin kendilerine kanunla verilen vergi, resim ve harç niteliğindeki gelirlerini kendi şirketlerine de olsa devretmeleri sözkonusu değildir.

Yapılan incelemede; Kuşadası sahil kısımlarındaki büfe, duş, şezlong ve WC yerleri ile soyunma kabin yerlerinin belediye meclis kararı ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun Şirket Kurulması başlıklı 26’ncı maddesi uyarınca Aydın Büyükşehir Belediyesi Şirketine (Aybel İnş. Org. Spor Hiz. AŞ) ücret karşılığında verildiği, bunun yanında söz konusu şirketin Kuşadası sahil kısımlarında kendisine devredilen yer ve kapsam dışındaki

yerlerden işgal harcı da aldığı görülmüştür.

Söz konusu 26’ncı maddeye göre Büyükşehir Belediyesi, mülkiyeti veya tasarrufundaki hafriyat sahalarını, toplu ulaşım hizmetlerini, sosyal tesisleri, büfe, otopark ve çay bahçelerini işletebileceği gibi, belediye veya bağlı kuruluşlarının % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlerle bu şirketlerin % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, 2886 sayılı DİK’na tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebilmektedir. Görüldüğü üzere belli mahaller için işletme devri sözkonusu olup belediye harç resim ve gelirlerinin toplanmasının devri düzenlemenin konusu değildir.

Bu itibarla büyükşehir belediyesinin görev ve yetki alanında bulunan yerlerde işgal harcının 5216 sayılı Belediye Kanunun 23’üncü maddesinin (o) bendinde sayılan diğer gelirler kapsamında değerlendirilerek büyükşehir belediyesi tarafından tahsil edilmesi ve devredilmemesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; özetle sahillerin Hazine tarafından idaremize devredildiği, idaremize devri yapılan bu yerlerin 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 26’ncı maddesine göre % 50’sinden fazlasına ortağı olduğumuz AYBEL İnş. Org. Spor Hizm. Tem. Gıda San. ve Tic. AŞ’ne, meclis kararı ile devir edildiği, protokolde belediye şirketine şezlong ve wc yerlerinin ücretli devredildiği, şirket tarafından Kuşadası İlçesi sahil mahallerinde işgal harcının tahsil edilmesi mevzu bahis olmadığı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, belediye şirketine sadece sahil kısımlarındaki büfe, duş, şezlong ve WC yerleri ile soyunma kabin yerleri devredilmiştir. Dolayısıyla sahil kısımlarındaki diğer yerler devredilmediğinden dolayı bu yerlere ait gelirlerin belediye tarafından tahsil edilmesi gerekir. Buna rağmen sahilde satış yapan diğer kişilerden büyükşehir belediyesinin herhangi bir ücret almadığı, belediye şirketinin bu yerlerden kendisine devredilmiş gibi ücret aldığı görülmüştür. Belediye şirketi bu yerlerden ücret altında tahsilat yapıyor olsa da bu yerlerden tahsil edilecek gelir esas itibariyle işgal harcıdır.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir