5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinde;

“Belediye başkanının görev ve yetkileri şunlardır:

a) Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak.

…

f) Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek” denilmektedir.

Bu madde hükmüne göre belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etme görevi belediye başkanına verilmiş ve bu konuda belediye başkanı birinci derecede sorumlu kılınmıştır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları” başlıklı 61’inci maddesinde ise muhasebe yetkilisine gelirlerin ve alacakların tahsili görevi verilmiştir.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un, “Ödeme zamanı ve önce ödeme” başlıklı 37’nci maddesinde; amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacaklarının ise Maliye Vekâletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay

içinde ödeneceği hükmü yer almaktadır.

6183 sayılı Kanun’un “Ödeme emri” başlıklı 55’inci maddesinin birinci fıkrasında;

“Amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir "ödeme emri" ile tebliğ olunur.” denilmektedir.

Yukarıdaki hükümler birlikte değerlendirildiğinde; amme alacaklarına ilişkin olarak amme borçlusuna bir “ihbarname” düzenlenmeli ve tebliğ edildikten sonra 1 ay içinde ödeme yapılması istenmelidir. Buna rağmen ödeme yapılmazsa borçluya, 15 gün içinde borçlarını ödemesi veya mal bildiriminde bulunması için bir “ödeme emri” düzenlenerek tebliğ edilmelidir.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; aşağıdaki tabloda görüleceği üzere; önceki yıldan 132.424.196,31TL gelir tahakkukunun devredildiği, 2018 yılı sonu itibarı ile toplam 312.718.563,64 TL gelir tahakkuk ettirildiği, 2018 yılı içinde toplam tahakkukun, 173.595.563,29 TL’sinin tahsil edildiği, 2019 yılına 138.855.022,32 TL tahakkuk artığı devredildiği ve kurumun tahsilat oranının % 56’da kaldığı anlaşılmıştır. Tahsilat oranlarının düşük düzeyde bulunması kurumun tahsilat sürecinde sıkıntı içerisinde bulunduğunu göstermektedir.

Tablo 5: İdare Gelirlerinin Tahsilat Oranları

Kamu idaresi cevabında; “6183 sayılı Kanunun 55. Maddesine göre amme alacağını vadesinde ödemeyenlere ödeme emri düzenlenmekte ve takibi yapılmaktadır. Bilindiği üzere 5747 sayılı ve 06/03/2008 tarihli Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Başakşehir İlçesi dolayısı ile Belediyesi kurulmuştur. Küçükçekmece İlçesinden bağlanan 6 mahalle kaydı bulunmakta ve bu kayıtların aktarımında yaşanan mükerrer kayıtlardan dolayı tahakkuk yüksek görünmekte olup mükerrer tahakkukların terkin işlemi incelenerek yapılmaya devam etmektedir. Tahsilatın düşük düzeyde bulunmasının bir diğer nedeni Bazı Alacakların Yapılandırılması ile ilgili muhtelif dönemlerde çıkan Vergi Barışı Yasasına istinaden yapılandırılan borçların taksit sürelerinin uzun olması tahsilat oranında düşüklük meydana getirmesidir.

Ayrıca bölgemizde yapılan kamulaştırma işlemleri de fazla olup tezyidi bedel davaları açılıp tamamlanması uzun sürdüğünden kesinleşinceye kadar vergilerin terkini yapılamamakta bu durumda tahsilatın düşük görünmesine yol açmaktadır. Ayrıca KHK ile kayyum atanan şirketlerden kaynaklı vergi borçları da alacaklar hanemizde bulunmakta ancak tahsili mümkün olmamasına rağmen terkin işlemi yapılamamaktadır. Denetçi tarafından gelir tahsilat oranlarına ilişkin yapılan eleştiriler göz önünde bulundurularak bundan sonraki süreçte hassasiyetle hareket edilecektir.” denilmiştir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; tahsilat sürecinde yaşanılan yapısal zorluklar ifade edilmiş ve bulgu konusu eleştiriler göz önünde bulundurularak daha sonra ki süreçte hassasiyetle hareket edileceği ifade edildiğinden bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.