Belediye tarafından 8 ayrı yerde kreş hizmeti verildiği, bu yerlerin kuruluş ve işleyişlerine ilişkin esaslar ile izin, açılış, çalışma ve personel şartları gibi konuları düzenleyen genel ve kurum içi bir düzenleme bulunmadığı görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinde, belediyelerin mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla görev ve sorumlulukları belirtilmiştir.

Anayasa Mahkemesinin 24.01.2007 tarih ve 2007/5 sayılı Kararı’ndan önce 5393 sayılı Kanun’un “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinin (b) bendinde; belediyelerin okul öncesi eğitim kurumu açabileceği hükmü yer almaktaydı. Ancak söz konusu Karar ile birlikte belediyelerin okul öncesi eğitim kurumu açabilme görevi Anayasa’ya aykırı bulunmuş ve iptal edilmiştir. Ancak okul öncesi eğitim kapsamına girmeyen kreş vb. hizmetlerin belediyelerce yapılmasına hukuken bir engel bulunmamaktadır.

Kreş ve gündüz bakımevlerine ilişkin güncel mevzuat hükümleri incelendiğinde, Devlet memurlarının çocukları için açılacak olan bakımevlerinin kuruluş, işleyiş ve denetimine ilişkin esas ve usullerinin Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Açılacak Çocuk Bakımevleri Hakkındaki Yönetmelik ile belirlendiği; gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişilerine ait özel kreş ve gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüplerinin kuruluş ve işleyişlerine ilişkin esasların Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından hazırlanan Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ile Özel Çocuk Kulüplerinin Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik ile belirlendiği görülmüştür. Bahsedilen yönetmelikler ile kapsam içindeki kreşlerin izin, açılış, çalışma ve personel şartları, ücret tarifeleri, denetimleri ve faaliyetleri detaylı olarak düzenlenmiştir. Bu yönetmelikler belediyelere ait kreş ve gündüz bakımevlerini kapsamadığından Belediyelere ait kreş ve gündüz bakımevlerinin kuruluş ve işleyişlerine ilişkin esasların belirlendiği bir mevzuat bulunmamaktadır. Uygulamaya bakıldığında ise belediyelerin bu boşluğu gidermek amacıyla,

hizmet verdiği kreş ve gündüz bakımevleri için kendi iç düzenlemelerini oluşturduğu ve bu esaslar çerçevesinde faaliyet gösterdiği görülmektedir.

Karşıyaka Belediyesi tarafından verilen hizmete ilişkin yapılan incelemede, İşletme ve İştirakler Müdürlüğü bünyesinde 8 adet kreş işletildiği, bu yerlerde Belediye personelinin çocuklarına öncelikli hizmet verildiği ve kalan kontenjanlardan ilçede ikamet eden kişilerin yararlandığı görülmüştür. Diğer yandan bu yerlerin kuruluş ve işleyişlerine ilişkin esasların, izin, açılış, çalışma ve personel şartlarının, ücret tarifelerinin, denetimlerinin ve faaliyetlerinin belirlendiği kurum içi bir düzenlemenin de olmadığı tespit edilmiştir.

Kreş altında verilen eğitim; çocukların beden, zihin ve duygu gelişimini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlayan, onları okul öncesi eğitime hazırlayan bir süreçtir. Bu nedenle bu kurumların gerek fiziki gerekse personel bakımından yeterli bir düzeyde olması ve bu yeterlilikleri açısından belirli dönemlerde denetlenmesi gerekmektedir.

Belediye tarafından hizmet verilen kreşlerin kuruluş, işleyiş ve denetimini kapsayan bir düzenleme yapılırken Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından hazırlanan Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ile Özel Çocuk Kulüplerinin Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerinden yararlanılması yol gösterici olabilecektir.

Kamu İdaresi cevabında, bulguya katıldığını belirtmiş olup kreş hizmetlerinin kuruluş ve işleyişini belirleyen düzenlemeler için gerekli işlemlerin yapılacağını ifade etmiştir.

Sonuç olarak; belediyelerin kreş ve gündüz bakımevi olarak hizmet verdiği bu yerlerin kuruluş ve işleyişine ilişkin esaslar ile izin, açılış, çalışma ve personel şartlarının, ücret tarifelerinin, denetimlerinin ve faaliyetlerinin belirlendiği bir genel düzenlemenin hayata geçirilmesinin ve bu doğrultuda Belediye tarafından bir iç düzenlemenin hazırlanmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.