Sakarya Büyükşehir Belediyesi tarafından Erenler Belediyesine otopark gelirlerine ilişkin aktarılması gereken paylar aktarılmamaktadır. Erenler Belediyesi tarafından da aktarılmayan bu tutarlara ilişkin bir muhasebe kaydı yapılmamıştır.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesinin (f) bendi uyarınca karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek Büyükşehir Belediyelerinin yetkileri arasındadır.

5216 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin (f) bendi uyarınca; 7 nci maddenin (f) bendine göre tespit edilen park yerlerinin işletilmesinden elde edilen gelirlerin %50’sinin, ilçe ve ilk kademe belediyelerine nüfusları oranında dağıtılması gerektiği belirtilmektedir.

Aynı Kanunun 23 üncü maddesinin (o) bendinde ise;

“Büyükşehir belediyeleri ve bağlı kuruluşları ile ilçe (…)(1) belediyeleri; tahsil ettikleri vergiler ve benzeri malî yükümlülüklerden birbirlerine ödemeleri gereken paylar ile su, atık su ve doğalgaz bedellerini zamanında yatırmadıkları takdirde, ilgili belediye veya bağlı kuruluşun talebi üzerine söz konusu tutar, İller Bankası tarafından, yükümlü belediyenin genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek alacaklı belediyenin hesabına aktarılır…” denilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabına ilişkin “Hesabın işleyişi” başlıklı 88 inci maddesinde; “(1) Gelirlerden alacaklar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

1. Borç

   
   

   1) Gelir tahakkuk tutarları bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir.

   
   

   …

   
   

2. Alacak

…

4) İlgili servislerden yıl içerisinde takibat servisine devredilen gelirlerden alacaklar

bu hesaba alacak, 121-Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına borç kaydedilir…” hükmü yer almaktadır.

Büyükşehir Belediyelerinin durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek yetkileri arasındadır. Bu yetki kapsamında Büyükşehir tarafından elde edilen gelirlerin %50’sinin ilçe ve ilk kademe belediyelerine nüfuslarına göre aktarılması gerekmektedir. Ayrıca aktarılması gereken bu tutarların ilçe ve ilk kademe belediyelerince muhasebe kayıtlarında 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabında veya vadesi geçmiş ise 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabında izlenmesi gerekmektedir. Bu payların aktarılmaması durumunda ise; ilgili ilçe ve ilk kademe belediyesinin İller Bankasına talepte bulunması üzerine Büyükşehir Belediyesinin genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek ilgili paylar alacaklı belediyenin hesabına aktarılmaktadır.

Sakarya Büyükşehir Belediyesinden otopark gelirlerine ilişkin resmi yazı ile alınan belgeden; Erenler Belediyesine aktarılması gereken geçmiş yıllardan biriken toplam 107.689,85 TL bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu tutarın 17.613,95 TL’si 2018 yılında tahakkuk etmiştir. Otopark gelirinden alınacak paylara ilişkin Erenler Belediyesince muhasebe kayıtlarında 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı ile 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesaplarında kayıt yapılmamıştır.

Bu durum Erenler Belediyesinin mali tablolarında 600 Gelirler Hesabı ile 120 Gelirlerden Alacaklar Hesaplarının 17.613,95 TL, 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabının ise 90.075,90 (107.689,85 – 17.613,95) TL eksik görünmesine sebep olmaktadır. Ayrıca Büyükşehir tarafından Erenler Belediyesine aktarılması gereken bu tutarın aktarılmaması sonucu Erenler Belediyesi gelir kaybına uğratılmaktadır.

Kamu idaresi cevabında; “Büyükşehir Belediyesi tarafından Belediyemize aktarılması gereken otopark gelirine ilişkin gerekli işlemler başlatılmış olup tutarlar muhasebe kayıtlarına alınacaktır.” denilmiştir.

Sonuç olarak Belediye tarafından bulgumuza iştirak edilerek gerekli işlemlerin yapılacağı belirtilmiştir. Ancak muhasebe kayıtlarının yılı içinde mevzuata uygun olarak yapılmaması nedeniyle, 2018 yılı mali tablolarında 600 Gelirler Hesabı ile 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı 17.613,95 TL, 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı ise 90.075,90 TL eksik görünmektedir.