Karar Künyesi
Balçova Termal AŞ’nin 2018 yılsonu mali tablolarının ve mizanının incelenmesi neticesinde, yılsonu mizanında yer alan banka hesabı bakiye tutarı ile 31.12.2018 tarihli bankadan alınan mutabakat tutarlarının uyuşmadığı tespit edilmiştir.
2018 yılı mizan ve kapanış kayıtlarının incelenmesi sırasında, 31.12.2018 tarihi itibariyle banka hesaplarındaki tutarlar incelenmiş ve aynı tarihte şirketin hesaplarının bulunduğu bankalardan alınan mutabakatlarla mukayese edilmiştir. Yapılan mukayese sonucu ve bunu gösteren tablo aşağıdaki gibidir.
Tablo 7: Banka Mutabakatı Mukayese Tablosu
Banka | Türü | Hesap No | 2017 Mizan Bakiye (TL) | Mutabakat Tutarı (TL) | Mizan ve Mutabakat Farkı (TL) |
Ziraat Bankası | Vadesiz | 8080- 72274515002 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
Ziraat Bankası | Vadesiz /Başak | 8080- 72274515020 | 6.939,76 | 6.939,76 | 0,00 |
İş Bankası | Vadesiz | 3429-244563 | 4.730,88 | 4.730,88 | 0,00 |
Akbank | Vadesiz | 1433-24244 | 440,93 | 440,93 | 0,00 |
Halkbank | Vadesiz | TR2200120097 230010260100 | 1,75 | 1,75 | 0,00 |
Vakıf Bank | Vadesiz | 15800728735- 6156 | 31.419,02 | 31.419,02 | 0,00 |
Vakıf Bank | Vadeli | 0015801801848 0487-0828 | 2.415.904,05 | 2.665.904,05 | -250.000,00 |
Halkbank | Vadeli | TR2200120097 23000AK00329 6 | 1.529.545,06 | 1.529.545,06 | 0,00 |
Ziraat Bankası | Vadeli | 8080- 72274515018 | 4.516.826,59 | 4.516.826,59 | 0,00 |
Vakıf Katılım | Vadeli | TR6800210000 0001451210111 4 | 12.279.073,10 | 12.279.073,1 0 | 0,00 |
Vakıf Bank | EURO | 158048000849- 889 | 3.490,76 | 3.490,76 | 0,00 |
Ziraat Bankası | EURO | 8080- 72274515008 | 12.162,29 | 0,00 | 12.162,29 |
Vakıfbank | Norveç Kronu | 15804800054- 2494 | 115,00 | 0,00 | 115,00 |
Vakıfbank | USD | 15804801142- 1507 | 13.721,43 | 0,00 | 13.721,43 |
Yukarıda yer verilen tablodan görüleceği üzere Vakıfbank vadeli hesabında 250.000 Türk Lirası tutarında muhasebe kayıtlarında gözükmeyen bir fark bulunmaktadır.
Bunun dışında şirketin mizanında yer alan 102 Banka Hesabında; Vakıfbank ve Ziraat Bankasında Euro, ABD Doları ve Norveç kronu karşılığı toplam 25.998,72 Türk Lirası bakiye gözükmesine rağmen söz konusu bankalardan alınan mutabakatlarda bu hesaplarda bakiye gözükmemektedir.
Bilanço usulünde defter tutan gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin faaliyet ve sonuçlarının sağlıklı ve güvenilir bir biçimde muhasebeleştirilmesi, mali tablolar aracılığı ile ilgililere sunulan bilgilerin tutarlılık ve mukayese edilebilirlik niteliklerini koruyarak gerçek durumu yansıtmasının sağlanması amacıyla 1 No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği yayımlanmıştır. Bu tebliğin ekinde yer alan hesap planı açılamalarında, yukarıda yer alan 102 Banka Hesap kodu kayıtlarıyla ilgili olarak;
“ 102. BANKALAR
Bu hesap, işletmece yurt içi ve yurt dışı banka ve benzeri finans kurumlarına yatırılan ve çekilen paraların izlenmesini kapsar.
İşleyişi :
Bankalara para olarak veya hesaben yatırılan değerler borç, çekilen tutarlar ile üçüncü kişilerce tahsil edildiği anlaşılan çek ve ödeme emirleri alacak kaydedilir.” Denilmektedir.
Bu tebliğ hükmüne göre yapılacak muhasebe kayıtlarının sonucunda 102 Banka Hesabındaki bakiyenin yukarıdaki tabloda yer alan banka hesaplarındaki tutarlar ile uyumlu olması gerekmektedir. Balçova Termal AŞ’nin yukarıdaki tabloda muhasebe kayıtlarıyla banka mutabakatlarının uyumlu olmadığı görülmektedir.
Sonuç itibariyle, yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda söz konusu 102 Banka Hesabının, Vergi Usul Kanunu ve 1 No.lu Muhasebe Uygulama Tebliğinde belirtilen muhasebe ve raporlama çerçevesine uygun olmadığı değerlendirilmektedir.
Kamu idaresi cevabında; ‘‘2018 yılsonu kesin mizan banka hesabı bakiyeleri ile bankadan alınan mutabakat tutarlarının uyumsuzluğu ile ilgili yapılan araştırmada; kesin mizan bakiyesinde Vakıflar Bankasında bulunan 487-0828 vadeli hesapta tespit edilen 250.000,00 Türk Lirası tutarındaki uyumsuzluğun sehven başka banka hesabına virman edildiği tespit edilmiş hatalı kayıt için gerekli düzeltme kayıtları 2019 yılı içinde yapılmış ve uyumsuzluk giderilmiştir.
Vakıflar Bankasında bulunan 142-1507 USD hesabında bulunan 13.721,43 Türk Lirası karşılığı olan 2.208,77 USD’nin söz konusu hesapta olduğu bankadan alınan hesap ekstresinden tespit edilmiş ve herhangi bir uyumsuzluğun olmadığı anlaşılmıştır. (Ek-2) Yine aynı Bankada bulunan 054-2494 NOK hesabımızın bakiyesinin sıfır olduğu tespit edilmiş, uyumsuzluğun personele verilen NOK avans mahsubunun kayıtlara hatalı intikal ettirilmesinden kaynaklandığı anlaşılmış olup gerekli düzeltme kayıtları yapılacaktır.
Ziraat Bankasında bulunan 451-5008 EURO hesapta tespit edilen 12.162,29 Türk Lirası karşılığında 1.438,00 EURO’nun hesaplarda olduğu ilgili bankadan alınan hesap ekstresinden tespit edilmiştir. Uyumsuzluk olmadığı anlaşılmış ve buna ilişkin bankadan alınan belgeler ekte sunulmuştur.’’ denilmiştir.
Sonuç olarak bankalardan alınan bazı mutabakatların yanlış düzenlendiğini, bu nedenle bulgu konusuna kısmen katıldıklarını ifade etmişlerdir.
Vakıfbank USD, Vakıfbank NOK ve Ziraat Bankası EURO hesaplarında bulgu konusu edilen uyumsuzluk konusunda bankaların hazırladıkları ilk mutabakatların hatalı olduğu yeni alınan mutabakatların doğru bilgi içerdiği ve ekstrelerle uyumlu olduğu belirtilmiştir. Daha
önceden alınmış olan banka ekstreleri ile konu incelendiğinde şirket cevabı uygun bulunmuştur.
Buna karşın, Vakıflar bankası 487-0828 nolu vadeli hesap mutabakatı ve muhasebe kayıtları arasındaki 250.000,00 Türk Lirası tutarındaki uyumsuzluğun bankalar arası virman işlemi nedeniyle oluştuğu ve 2019 yılında düzeltme kayıtları yapıldığı bildirilmiş ise de 2018 yılı tablolarında bu hatanın düzeltilmediği anlaşılmaktadır.
Sonuç itibariyle, 2018 yılsonu bilançosunda yer alan banka hesaplarının yukarıda belirtilen tutarda eksik gösterdiği değerlendirilmektedir.