Karar Künyesi
Belediye tarafından oluşturulan takdir komisyonu tarafından yetki alanında olmamasına rağmen arazilere ilişkin takdir işlemi yapılması sonucu idarenin mali külfet altına sokulduğu görülmüştür.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 49’uncu maddesinde; takdir komisyonlarının arsalara ve araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin dört yılda bir yapacakları takdir, tarh ve tahakkuk işleminin (Emlak Vergisi Kanunu’nun 33’üncü maddesinin
(8) numaralı fıkrasına göre yapılacak takdirler dahil) yapılacağı sürenin başlangıcından en az altı ay önce karara bağlanarak, arsalara ait olanlar için takdirin ilgili bulunduğu il ve ilçe merkezlerindeki ticaret odalarına, ziraat odalarına ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları ile belediyelere, araziye ait olanlar içinse il merkezlerindeki ticaret ve ziraat odalarına ve belediyelere imza karşılığında verileceği düzenlenmiştir.
Aynı Kanun’un “Takdir Komisyonu” başlıklı birinci bölümünün “Kuruluş” madde başlıklı 72’nci maddesinde; arsalara ait asgari ölçüde birim değer tespitinde takdir komisyonunun; belediye başkanı veya tevkil edeceği memurun başkanlığı altında belediyenin yetkili bir memuru ile defterdarın, vergi dairesi başkanlığı bulunan yerlerde ise vergi dairesi başkanının görevlendireceği iki memur, tapu sicil müdürü veya tevkil edeceği bir memur ve ticaret odasınca seçilmiş bir üye (ilgili olduğu arsalara ilişkin takdir komisyonlarına organize sanayi bölgesini temsilen bir üye) ile ilgili mahalle ve köyün muhtarından oluşacağı; araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitinde ise takdir komisyonu, valinin başkanlığı altında defterdar, Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı il müdürü ile il merkezlerindeki ticaret ve ziraat odalarından seçilmiş birer üyeden oluşacağı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca; arsalara ait asgari ölçüde birim
değerinin tespitinde belediye bünyesinde oluşturulan takdir komisyonları, arazilere ait birim değerinin tespitinde ise valilik bünyesinde oluşturulan takdir komisyonlarının yetkili olduğu anlaşılmaktadır.
Bodrum Belediyesinin 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporunda, belediye tarafından oluşturulan takdir komisyonu tarafından yetkisi alanında olmamasına rağmen arazilere ilişkin takdir işlemi yapıldığı ve bu durumun belediye aleyhinde sonuçlanan mahkeme kararlarına konu olduğu tespiti yapılmış olup, 2022 yılı denetimlerinde yapılan incelemeler sonucunda da konuyla ilgili derdest davaların bulunduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, araziler için takdir yetkisi belediyelere ait değildir. Bu itibarla, Belediye tarafından arazi takdir işlemi yapılması uygulamasından vazgeçilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde konuyla ilgili olarak idare aleyhine açılan davalar sonucunda gereksiz şekilde dava ve vekalet ücretleri ödenmesine neden olunacaktır.