Karar Künyesi
Taşınmaz İcmal Cetvellerinin Düzenlenmemesi
Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre hazırlanması gereken Taşınmaz İcmal Cetvellerinin hazırlanmadığı tespit edilmiştir.
Kamu idarelerinin taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleriyle görevli birimlerince hazırlanan taşınmaz kayıt formlarının, taşınmaz icmal cetvelleri hazırlanmak üzere mali hizmetler birimine gönderileceği, mali hizmetler birimince de bu formların konsolide edilerek Yönetmeliğin ekinde (Ek 7) bulunan örneğe uygun şekilde taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulacağı ifade edilmiştir. İcmal cetvellerinde, kayıt planında belirtilen unsurların her biri için bir satır ayrılacağı ve bu taşınmazlara ilişkin adet, yüzölçümü ve değer toplamları belirtileceği düzenlenmiştir.
Mali tablolardan olan bilançoya yapılacak kayıtlarda da bu formların ve icmal cetvellerinin esas alınacağı göz önünde bulundurulduğunda bilançonun Maddi Duran Varlıklar Hesap grubu altında yer alan 250 Arazi ve Arsalar Hesabı, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı ve 252 Binalar Hesabının gerçek durumunu yansıtmasını teminen anılan icmallerin düzenlenmesi gerekmektedir.
Kurumun Kullanımında veya Yönetiminde Bulunan Taşınmazların Değerlemesinin Yapılmaması
“Sınırlı Ayni Haklar ile Kişisel Haklar ve Tahsis Formunda” kayıtlı taşınmazların iz bedeli üzerinden kayıtlara alındığı tespit edilmiştir.
Yönetmelik’in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesinde, tapuda kayıtlı olan taşınmazların maliyet bedeli üzerinden, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınacağı düzenlenmiştir. Ancak bu taşınmazlardan maliyet ve rayiç bedeli belirlenemeyen taşınmazlar ile tapuda kayıtlı olmayan taşınmazlar başlığı altında yer alan taşınmazlardan sadece ekonomik olarak değerlendirmeye konu olanlar ile kamusal ihtiyaçlarda kullanılan taşınmazların, orta malları ve genel hizmet alanları başlığı altında yer alan taşınmazların ve de Bakanlık tarafından iz bedeli ile takip edilmesine karar verilen taşınmazların iz bedeli üzerinden kayıtlara alınacağı düzenlenmiştir.
17.03.2017 tarih ve 30010 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile söz konusu Yönetmelik’te değişiklik yapılmıştır. Buna göre kurumların, 31.12.2017 tarihine kadar taşınmazların fiili envanterini kural olarak maliyet bedeli üzerinden, maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara almaları gerekmektedir.
Kurumların, tapu kütüğünde üçüncü kişiler adına tescilli veya diğer kamu idarelerinin yönetiminde olmakla birlikte irtifak hakkı tesisi, tahsis, kiralama, kullanma izni verilmesi gibi yollarla kullanım hakkı kendilerine verilen taşınmazların kaydını “Sınırlı Aynî Haklar ile Kişisel Haklar ve Tahsis Formu’nda” izlemesi gerekmekte olup taşınmazların rayiç değeri; maliki kamu idaresince, başka bir kamu idaresinin yönetiminde veya kullanımında olanların ise bu idarelerce tespit edileceği düzenlenmiştir. Yönetmelik hükümleri gereğince yönetimi veya kullanım hakkı kendilerine verilen taşınmazların değer tespitine ilişkin çalışmalar ilgili idarelerin sorumluluğundadır. Bu cihetle, Manisa Büyükşehir Belediyesine diğer kurum ve kuruluşlar tarafından tahsis edilen veya kiralanan taşınmazlardan değerlemeye konu olacakların “Sınırlı Aynî Haklar ile Kişisel Haklar ve Tahsis Formu’na” kayıtlarının, iz bedeli yerine maliyet bedeli veya rayiç değer üzerinden yapılması gerekmektedir.
Tahsisli veya kiralık kullanılan taşınmazların Yönetmeliğe uygun olarak değerleme çalışmalarının yapılmaması sonucunda Büyükşehir Belediyesinin 2019 yılı Bilançosunda 250 Arazi ve Arsalar Hesabı, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı veya 252 Binalar Hesabı (03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar), 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı ve 500 Net Değer Hesabı (12.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar ve 13.Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı) itibariyle varlıkların belediyece belirlenmesi gereken gerçeğe uygun değerleri (rayiç değer) toplamı kadar hataya neden olunmuştur.