Kağıthane Belediyesine ait taşınmazlar üzerinde inşa edilmiş ve Yapı Kayıt Belgesi alınmış taşınmazların hak sahiplerine doğrudan satışında satış bedeli tek seferde tahsil edilmesi gerekirken beş yıla kadar taksitlendirilmiştir.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 7143 sayılı Kanun’la eklenen Geçici 16’ncı maddesinin yedi ve sekizinci fıkralarında;

“Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların, Hazineye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, bu taşınmazlar Bakanlığa tahsis edilir. Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların

kanuni veya akdi haleflerinin 31/12/2019 tarihine kadar yapacakları satın alma talepleri üzerine taşınmazlar Bakanlıkça rayiç bedel üzerinden doğrudan satılır. Bu durumda elde edilen gelirler bu maddenin ikinci fıkrasına göre genel bütçeye gelir kaydedilir. Ayrıca bu gelirler hakkında 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin beşinci fıkrası, yapı ve tesisler hakkında ise onbirinci fıkrası hükmü uygulanmaz. (Ek cümleler:4/7/2019-7181/14 md.) Yapı kayıt belgesine konu taşınmaz için 24/2/1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre tapu tahsis belgesi alınması ve bu belgeye esas arsa bedellerinin ödenmiş olması hâlinde bu madde uyarınca ayrıca satış bedeli alınmaz. Yapı kayıt belgesi alınan taşınmazların satışa konu edilen kısımlarından yapı kayıt belgesi tarihi ile satış tarihi arasındaki dönem için ecrimisil alınmaz, tahakkuk ettirilen ecrimisiller terkin edilir, satış tarihi itibarıyla tahsil edilen ecrimisil tutarı satış bedelinden mahsup edilir, bu tutardan fazlası iade edilmez.

Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bedeli ilgili belediyesine ödenmek kaydıyla taşınmazlar rayiç bedel üzerinden belediyelerce doğrudan satılır.” hükmü bulunmaktadır.

06.06.2018 tarih ve 30443 Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Hazineye ve belediyeye ait taşınmazlar üzerindeki yapılar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci ve beşinci fıkralarında ise,

“Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların Hazineye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, bu taşınmazlardan özel kanunları kapsamında kalan ve bu özel kanunlara göre değerlendirilmesi gerekenler dışında kalanlar Bakanlığa tahsis edilir. Tahsis işleminden sonra, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bu taşınmazlar Bakanlıkça rayiç bedel üzerinden doğrudan satılır. Rayiç bedel Bakanlıkça tespit edilir veya ettirilir. Bu suretle yapılacak satışlarda satış bedeli, en az yüzde onu peşin ödenmek üzere beş yıla kadar taksitlendirilebilir. Taksit tutarlarına ödeme tarihine kadar kanunî faiz oranının yarısı uygulanır.

…

Belediyelerin özel mülkiyetinde olan taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olan yapılara Yapı Kayıt Belgesi verilebilir. Böyle bir durumda, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine bedeli ilgili belediyesine ödenmek kaydıyla taşınmazlar rayiç bedel üzerinden belediyelerce doğrudan bunlara satılır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Buna göre, Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların Hazineye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde taksitlendirme öngörülmüş iken Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine yapılacak doğrudan satışlarda taksitlendirme öngörülmemiştir.

Bilindiği üzere, Hazineye ait taşınmazların satış bedelinin taksitle de ödenebileceğine ilişkin hüküm 4706 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi ile getirilmiştir. Belediyelere ait taşınmazların satışında ise ayrı bir özel hüküm getirilmemiş olması nedeniyle 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 57’nci maddesi gereğince ihale bedelinin tek seferde ödenmesi gerekmektedir. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 7143 sayılı Kanun’la eklenen Geçici 16’ncı maddesi, Hazine ve belediyeye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olup Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların hak sahiplerine doğrudan satışını düzenlemiş, ancak burada da belediyeye ait taşınmazların satışında taksitlendirme öngörülmemiştir. Bu maddeye dayanılarak çıkarılan Usul ve Esaslar’da da Hazineye ait taşınmazların satışında satış bedelinin taksitlendirilebileceği düzenlenmiş ancak belediyeler taşınmazların satışında taksitlendirme getirilmemiştir.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde, Kağıthane Belediyesine ait taşınmazlar üzerinde inşa edilmiş ve Yapı Kayıt Belgesi alınmış taşınmazların belge sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerinin talepleri üzerine doğrudan satışında satış bedelinin yukardaki mevzuat gereğince tek seferde tahsil edilmesi gerekirken beş yıla kadar taksitlendirildiği görülmüştür.

Yukarıda yer alan tespit sonrasında, Kamu idaresi cevabında özetle; Kanunun, gerek Hazine taşınmazlarının ve gerekse belediye taşınmazlarının satışının doğrudan yapılmasına izin verdiği, ancak satışların hangi usulde yapılması gerektiğini kurumların hazırlayacağı yönetmeliğe bıraktığı, Hazine taşınmazlarının satış işlemlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tasarrufunda olması sebebiyle, “Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” başlığı altında tebliğ yayınlandığı, Tebliğde Hazine taşınmazlarının satışlarında, satış bedeli üzerinden en az %10’u peşin ödenmek üzere beş yıla kadar taksitlendirilebileceğinin, taksit tutarlarına

ödeme tarihine kadar kanuni faiz oranının yarısının uygulanacağının belirtildiği, söz konusu tebliğde belediyelerin, satış işlemine ilişkin usul ve yöntemlerinin yapılmasına da yer verilmesinin nedeninin, belediye taşınmazlarının nasıl yapılacağı konusunda belediyelerin kanun çerçevesi içinde kendi mevzuatına göre uygulayacağı yönetmeliğe göre yapılması gerektiği kanaatine varıldığı, bu kapsamda belediyenin 07.09.2018 tarihli ve 190 sayılı bir yönetmelik çıkarttığı, belediye taşınmazlarının kanun ve belediye meclisinin çıkarmış olduğu yönetmelik çerçevesi içinde satışlarının yapıldığı, taksitlendirmede ise Hazine satışlarında uygulanan kanuni faizin yarısının uygulandığı, taksitlerde ise kanuni faiz oranının tamamının uygulandığı, herhangi bir kamu zararı oluşturmadığı ifade edilmiştir.

Ancak gerek 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 7143 sayılı Kanun’la eklenen Geçici 16’ncı maddesinin yedi ve sekizinci fıkralarında ve gerekse Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar’ın “Hazineye ve belediyeye ait taşınmazlar üzerindeki yapılar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci ve beşinci fıkralarında, Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olması halinde, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine yapılacak doğrudan satışlarda taksitlendirmeye izin veren bir düzenleme bulunmamaktadır.

Belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olup yapı kayıt belgesi alınan yapıların hak sahiplerine doğrudan satışında satış bedelinin tek seferde tahsil edilmesi gerekmektedir.