Kâhta Belediyesi sınırları içerisinde yapılmış olan kamulaştırma işlemlerinin ilçe Tapu Müdürlüğü tarafından ilgili belediyeye bildirilmediği, bu bildirimin yapılmamış olması nedeniyle kamulaştırılan taşınmazlar için beyan edilen emlak vergisi değerleri ile kamulaştırma bedelleri arasında fark oluşup oluşmadığının kontrol edilemediği anlaşılmıştır.

2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun “Vergilendirme” başlıklı 39’uncu maddesinde “Kamulaştırılan taşınmazın kamulaştırıldığı yıla ait emlak vergisi tarhına esas olan vergi değeri, kesinleşen kamulaştırma bedelinden az olduğu takdirde, kamulaştırma bedeli ile vergi değeri arasındaki fark üzerinden, cezalı emlak vergisi tarh olunur.” hükmü bulunmaktadır.

1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 33’üncü maddesi 1’inci fıkrası 6’ncı bendinde “Bir bina veya arazinin taksim veya ifraz edilmesi veya mükellefinin değişmesi (Araziden bir kısmının istimlak edilmesi de ifraz hükmündedir.)” vergi değerini tadil eden sebeplerden biri olarak sayılmıştır.

Kanunun “Bildirim Verme Süresi” başlıklı 23’üncü maddesinde ise;

“Bu Kanunun 33’üncü maddesinde (8 numaralı fıkra hariç) yazılı vergi değerini tadil eden nedenlerin bulunması halinde (geçici ve daimi muafiyetten faydalanılması hali dahil) emlâk vergisi bildirimi verilmesi zorunludur. Devlete ait arazi için bildirim verilmez.

Bildirimler;

1. Yeni inşa edilen binalar için, inşaatın sona erdiği veya inşaatın sona ermesinden evvel kısmen kullanılmaya başlanmış ise her kısmın kullanılmasına başlandığı bütçe yılı içerisinde,

2. Bu Kanunun 33'üncü maddesinde (8 numaralı fıkra hariç) yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması halinde, değişikliğin vuku bulduğu bütçe yılı içerisinde Emlâkın bulunduğu yerdeki ilgili belediyeye verilir.”

Denilmiştir.

Aynı Kanunun; "Usul hükümleri" başlıklı 37’nci maddesinde “Bu Kanunda geçen "Vergi dairesi" tabiri, belediyeleri ifade eder.”

"Ödeme süresi" başlıklı 30’uncu maddesinin son fıkrasında ise “Devir ve ferağı yapılan bina ve arazinin, devir ve ferağın yapıldığı yıl ile geçmiş yıllara ait ödenmemiş Emlak Vergisinin ödenmesinden devreden ve devralan müteselsilen sorumlu tutulurlar. Devralanın mükellefe rücu hakkı saklıdır. Tapu daireleri devir ve ferağ işlemini, işlemin yapıldığı ayı takip eden ayın 15'inci günü akşamına kadar ilgili belediyelere bildirir.”

Hükümleri yer almaktadır.

Gayrimenkul mülkiyetinin kamu tüzel kişiliği adına tescil edildiği kamulaştırma işlemlerinin mevzuat gereği ilgili belediyeye bildirilmemesi nedeniyle; kamulaştırılarak kamu tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olan gayrimenkullere ilişkin daha önce beyanname verilip verilmediği, kamulaştırılan taşınmazların emlak vergisi borcu bulunup bulunmadığı, verginin ödenip ödenmediği, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’ndan kaynaklanan ek emlak vergisi doğması halinde beyan edilip edilmediği hususları belediye tarafından kontrol edilememektedir. Yine bildirim yapılmamış olması nedeniyle, beyanname verilmiş olan gayrimenkullerde kamu adına tescil tarihinden sonra vergi tahakkuku yapılmaması gerekirken, eski malik adına tahakkuk yapılmaya devam etme riski bulunmaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve açıklanan nedenlerle; Kamulaştırma Kanunu ve Emlak Vergisi Kanunu kapsamındaki işlemler konusunda tapu idaresinin belediyeyi zamanında bilgilendirmesinin sağlanması, bilgi ve veri paylaşımının düzenli olarak yerine getirilmesi hususlarının yazışma yapılarak ilgili tapu idaresine bildirilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "Belediye sınırları içerisinde yapılan kamulaştırma işlemlerinin Tapu İdaresi tarafından Belediyemize bildirilmemesi nedeniyle taşınmazların emlak vergisi değeri ile kamulaştırma bedellerinin karşılaştırılamaması, bunun sonucu olarak kamulaştırma işlemlerine ilişkin ek emlak vergisi tahakkuk ve tahsili yapılamamıştır. Kamulaştırma işlemlerine ilişkin ek emlak vergisinin tahakkuk ve tahsilinin yapılabilmesi için Emlak ve İstimlak Müdürlüğümüzce İlçe Tapu İdaresine yazı yazılmış olup kamulaştırma işlemlerinin Belediyemize bildirilmesi istenmiştir." denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında kamulaştırma işlemlerine ilişkin ek emlak vergisinin tahakkuk ve tahsilinin yapılabilmesi için Emlak ve İstimlak Müdürlüğünce İlçe Tapu İdaresine yazı yazılmış olup kamulaştırma işlemlerinin Belediyeye bildirilmesi istenmiş olup, bu husus sonraki yıl denetimlerinde izlenecektir.