Belediyenin taksitle satışı yapılan taşınmazlarının kayıtlı değeri yerine satış bedeli üzerinden muhasebe kayıtlarından çıkarıldığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin Maddi Duran Varlıklar Hesap grubuna ilişkin işlemleri açıklayan 187’nci maddesinde;

“…

d) Maddi duran varlıkların satılması

1) Amortisman ayrılmış olan varlıkların net değeri, kayıtlı değerden ayrılmış amortismanlar düşüldükten sonra kalan tutardır. Devir ve trampa satış hükmündedir. Maddi duran varlıkların satış işlemleri sırasında; amortismana tabi olanlarda net değeri, diğerlerinde kayıtlı değeri ile satış bedeli arasında fark olması durumunda, öncelikle oluşan olumlu veya olumsuz, ilgili varlık hesabı ve gelir veya gider hesaplarına kaydedilerek satış işlemi muhasebeleştirilir.” hükmü yer almaktadır.

127-Diğer Faaliyet Alacakları Hesabının işleyişini açıklayan 99’uncu maddesine göre, taksitle satılan maddi duran varlıkların satış bedelinden bir yıl veya faaliyet dönemi içinde tahsil edilerek bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutarların bu hesaba, bir yıldan daha uzun sürede tahsili gerekenlerin 227-Diğer Faaliyet Alacakları Hesabına kaydedilmesi, duran varlığın birikmiş amortismanlarının 257-Birikmiş Amortisman hesabından çıkışının yapılması, kayıtlı değerinin ilgili duran varlık hesabına alacak kaydedilmesi, satış bedeli ile net değeri arasındaki olumsuz farkın 630-Giderler Hesabına, olumlu farkın ise 600-Gelirler Hesabına kaydedilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede Belediyenin taksitle satışını yaptığı taşınmazlarının kayıtlı değeri yerine satış bedeli üzerinden muhasebe kayıtlarından çıkarıldığı, satışı yapılan taşınmazların amortismanlarına ilişkin herhangi bir kaydın yapılmadığı ve dolayısıyla satıştan dolayı oluşan olumlu ya da olumsuz farka ilişkin herhangi bir gelir ya da gider kaydının söz konusu olmadığı görülmüştür.

Sonuç olarak Belediyenin taksitle satışı yapılan taşınmazlarının kayıtlı değeri yerine satış bedeli üzerinden ilgili duran varlık hesabından çıkarılması ile bu taşınmazlara ilişkin birikmiş amortismanların ilgili amortisman hesabından çıkarılmamasının mevzuata aykırı olduğu ve bu durumun düzeltilmesi için gerekli çalışmaların yapılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Önceki yıllarda Belediyemiz taşınmaz kayıtlarının bilgisayar yazılımına aktarımı sağlanamadığından taşınmazların kayıtlı değer verilerine erişilememekte; dolayısıyla kayıttan düşme işlemlerinde de satış bedeli üzerinden işlem yapılmaktaydı. Ancak daha sonra söz konusu verilerin sisteme girişi gerçekleştiği için satış işlemlerinde 2019 mali yılından itibaren kayıtlı değer üzerinden muhasebe kayıtlarından çıkarılması sağlanmaktadır

Ayrıca kayıtlı değer üzerinden varsa amortismanı düşülmek suretiyle net değeri tespit edildikten sonra satış bedeli ile net değeri arasındaki lehte veya aleyhte fark gelir veya gider hesaplarına kaydedilerek muhasebe taşınmaz satış işlemi muhasebeleştirilmektedir.

Bununla ilgili muhasebe kayıtları ekte sunulan 28/02/2019 tarih, 1933 numaralı ile 29/03/2019 tarih, 2985 numaralı Muhasebe İşlem Fişlerinde mevcuttur.” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi tarafından bulguda belirtilen görüşler doğrultusunda işlem tesis edilmiş olup söz konusu işlemlere ilişkin muhasebe kayıtları 2019 yılında yapıldığından 2018 yılı Mali Tablolarındaki hatayı etkilememektedir.