Belediyeye ait taşınmazlardan on yıllığına kiraya verilenlerin her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedelinin, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirleneceği hükmüne aykırı işlem yapıldığı görülmüştür.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Uygulama alanı” başlıklı 339’uncu maddesinde, konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin hükümlerin kamu kurum ve kuruluşlarının, hangi usul ve esaslar içinde olursa olsun yaptıkları bütün kira sözleşmelerine de uygulanacağı,

“Kira bedeli belirlenmesi” başlıklı 344’üncü maddesinin birinci fıkrasında, tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalarının bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerli olduğu, aynı maddenin üçüncü fıkrasında, taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedelinin, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirleneceği, her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedelinin, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebileceği belirtilmiştir.

Belediye tarafından on yıl süre ile kiraya verilen taşınmazların beş yıldan sonraki kira artışları 6098 sayılı Kanun’un 344’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan hükmün aksine sözleşmesinde belirtilen hükümlere göre artırılmıştır. Dolayısıyla çatılı işyeri olan taşınmazların beş yıldan sonraki kira bedelinin, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenmesi Kanun’un amir hükmüdür.

Aşağıda yer alan tabloda Belediye tarafından on yıl ve üzeri kiraya verilen taşınmazların listesi yer almaktadır.

‌Tablo 9:10 Yıl ve Üzeri Kiralanan Taşınmazların Listesi

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na 04.07.2012 tarihli ve 6353 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesiyle eklenen geçici 2’nci maddesine göre, işyerlerinin kiracısı tacir, özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişisi ise 01.07.2020 tarihine kadar Türk Borçlar Kanunu'nun 344’üncü maddesinin uygulanmayacağı ancak yürürlükten kalktığı 01.07.2020 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, dört adet taşınmazın on yıl ve üzeri kiraya verildiği ve bunlardan üç adet taşınmazın kiralamasının 2012 tarihinden önce olduğu, bir adet taşınmazın ise 2012 tarihinden sonra kiralandığı ancak Türk Borçlar Kanunu’nun geçici 2’nci maddesinde belirtilen süreler hariç her beş yıldan sonraki kira bedellerinin hâkim tarafından güncel rayice göre belirlenmediği tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükmüne göre on yıllığına kiraya verilen taşınmazların beş yıldan sonraki kira bedellerinin 6098 sayılı Kanun’un 344’üncü maddesinin üçüncü fıkrasına uygun belirlenmesi gerekmektedir.