Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından desteklenen Bilimsel Araştırma Projeleri kapsamında doğrudan temin yöntemiyle yapılan sosyal etki değerlendirme kapasitesi model geliştirme ve pilot uygulama hizmet alımı ile sosyal etki değerlendirme kapasite geliştirme eğitim hizmet alımlarında yaklaşık maliyet için teklif veren iki firmanın ortakları ile şirket müdürlerinin aynı kişiler olduğu görülmüştür.

15.7.2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin on altıncı bölümünde Kalkınma Ajanslarının kuruluş, amaç, personel, denetim vb. düzenlemelerle kurulan teşkilatın ana unsurları düzenlenmiştir.

Mezkûr Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 187’nci maddesinin ikinci fıkrasının (c) ve

(g) bentlerine dayanılarak hazırlanan Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği’nin “Yararlanıcıların tabi olacakları satınalma mevzuatı” başlıklı 42’nci maddesinde; yararlanıcıların desteklenen projeleri kapsamında yapacakları ihale ve satın alma faaliyetlerinin, satın alma ve ihale usul ve esasları doğrudan kanun veya yönetmelikle belirlenen kurum ve kuruluşlar bakımından kendi mevzuatlarına göre, diğer kişi, kurum ve kuruluşlar bakımından ise Proje Uygulama Rehberinde belirtilen usul ve esaslara göre yapılacağı karar altına alınmıştır.

Kalkınma Ajansları Mal, Hizmet ve Yapım İşi Satın Alma ve İhale Usul ve Esasları’nın “Yaklaşık maliyet” başlıklı 8’inci maddesinde, yaklaşık maliyetin kamu kurum ve kuruluşları ve meslek kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatlar veya listelerine, genel tarifelere, piyasa araştırmalarına, bilirkişilerin hesap veya tahminlerine ve piyasa rayiçlerine göre, gerektiğinde ilgili kuruluşlardan belge alınarak ve fiyatlar göz önünde bulundurularak Katma Değer Vergisi hariç hesaplanacağı belirtilmiştir.

Yine aynı Esaslar’ın “Temel ilkeler” başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde satın alınacak mal, hizmet ve yapım işinin uygun fiyat ve şartlarla elde edilmesinin esas olduğu,

“Doğrudan temin usulü” başlıklı 13’üncü maddesinin 2’nci fıkrasında, doğrudan temin usulüyle yapılacak alımlarda, şartname düzenleme, ilan etme, ihale komisyonu kurma ve teminat alma zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından ticari teamüller doğrultusunda piyasada fiyat araştırması yapılarak, fiyat ve diğer şartlar müzakere edilerek ihtiyaçlar, fatura ya da geçerli bir harcama belgesi karşılığında, temin edilebileceği,

“Yasak Fiil ve Davranışlar” başlıklı 41’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (a) bendinde ise ihalelerde ve sözleşmenin uygulanması sırasında anlaşma yapılmasının yasak olduğu,

Hükümleri yer almaktadır.

Sosyal etki değerlendirme kapasitesi model geliştirme ve pilot uygulama hizmet alımı ile sosyal etki değerlendirme kapasite geliştirme eğitim hizmet alımının incelenmesinde; yaklaşık maliyete esas olmak üzere fiyat alınan üç firmadan ikisinin ortakları ile şirket müdürlerinin aynı kişiler olduğu, üçüncü firmanın faaliyet konusunun ise ihale konusunu kapsamadığı Ticaret Sicili Gazetesi üzerinden tespit edilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; teklif alınan iki firmanın ortaklarının ve şirket müdürlerinin aynı kişiler olması, firmaların anlaşma yapması fiilini karşıladığından, fiyatın rekabetçi ortamda tespit edilememesine neden olmaktadır.