Karar Künyesi
Bina İnşaat Harcı ve Yapı Kullanma İzni Harcı tarifeleri 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda belirtilen bedelden daha yüksek belirlenmiş ve bu nedenle vatandaşlardan yasal limitin üzerinde harç bedeli tahsil edilmiştir.
Bina inşaat harcı tarifesi mevzuatta öngörülenin üzerinde belirlenmiştir
2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun Bina İnşaat Harcına ilişkin olarak harcın konusunu ve vergiyi doğuran olayı belirleyen Ek 1’inci maddesine göre belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yapılan her türlü bina inşaatı (ilave ve tadiller dahil), inşaat veya tadilat ruhsatının alınması, bina inşaat harcına tabidir. Harcın tarifesi ise Kanun'un 96'ncı maddesi (a) bendi gereğince Cumhurbaşkanı (Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi öncesinde ise Bakanlar Kurulu Kararı ile tayin ve tespit edilmektedir.
Kanun’un 96’ncı maddesinin (a) bendi gereği alınan 2005/8730 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nda 1. Grup belediyelerde bina inşaat harcı üst limiti, birim inşaat alanları esas alınarak konutlar için beş, işyerleri için dört ayrı kategoride listelenmiştir. Bu listede en yüksek kategori 200m2 üstü konutlar için 3,75TL/m2, 100m2 üstü işyerleri için 7,5 TL/m2 olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliğinde 1. Grup belediyeler arasında sayılan Gölbaşı Belediyesinde Belediye Meclisinin bina inşaat harcı tarifesini yukarıda belirtilen tarife üst limitine uygun olarak belirlemesi gerekmektedir.
Gölbaşı Belediyesinde 2020 yılı için uygulanan bina inşaat harcı tarifesi, inşaat alanları dikkate alınmadan, konut için 4,45 TL/m2, işyeri için 9,35 TL/m2 olarak uygulanmıştır. Uygulanan tarife Bakanlar Kurulu Kararı ile konut için 3,75 TL/m2, işyeri için 7,5 TL/m2 olarak belirlenen azami limitin üzerindedir. Bu nedenle başvuranlardan yasal limitin üzerinde bina inşaat harcı tahsil edilmiştir.
Bina İnşaat Harcı tarifesinin, Belediye Meclisince, Bakanlar Kurulu Kararında belirlenen üst limiti aşmayacak şekilde tespit edilmesi ve uygulanması gerekmektedir.
Yapı kullanma izni harcı tarifesi mevzuatta öngörülenin üzerinde belirlenmiştir
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 80’inci maddesinde; İmar mevzuatı gereğince alınacak harçlar sayılmış ve belirtilen harçların belediyece tahsil olunacağı belirtilmiştir. Maddenin (f) bendinde ise yapı kullanma izinlerinin yapı kullanım izin harcına tabi olacağı belirtilmiştir.
Harçlara ait tarifeler ise 84’üncü maddede sıralanmış ise de; bina inşaat harcında olduğu gibi, Yapı Kullanma İzin Harcı tarifesi de, Kanun’un 96'ncı maddesi (a) bendi gereğince Cumhurbaşkanı (Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi öncesinde ise Bakanlar Kurulu) kararı ile tayin ve tespit edilmektedir. Bu yetkiye istinaden 2005/8730 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yapı kullanma izni harcı belediye grupları itibariyle belirlenmiş ve Kararın ekinde sıralanmıştır. Buna göre 1. Grup Belediyelerde Yapı Kullanma İzni Harcı (beher inşaat m2 başına) işyeri için 0,11 TL, konut için 0,09 TL dir.
1. Grup belediye olan Gölbaşı Belediyesinin uygulaması gereken yapı kullanma izni harcı, 2005/8730 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince işyerinde 0,11 TL/m2, konutta 0,09 TL/m2 ‘dir. Belediye ise 2020 yılında, konut işyeri ayrımı yapmadan, toplam m2 üzerinden beher m2 için 0,15 TL harç tahsil etmiştir. Belediye, 2020 yılında 380 adet inşaat ruhsatı vermiş; verilen bu ruhsatlardan 67.333,29 TL Yapı Kullanma İzin Harcı tahsil etmiştir. Harcın mevzuatta belirtilen tutardan yüksek belirlenmesi nedeniyle başvuranlardan yasal sınırın üzerinde harç bedeli alınmıştır. Mükelleflerce dava konusu edilebilecek bu uygulama Belediye için ekonomik ve hukuki yük de oluşturabilecektir.
Yapı Kullanma İzin Harcının 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nda belirtilen esaslar çerçevesinde; işyeri için 0,11 TL/m2, konutlar için 0,09 TL/m2 olarak uygulanması ve tahsili gerekmektedir.
Bulgu üzerine kamu idaresi a) ve b) alt başlıkları ile ilgili olarak 01.06.2021 tarih ve 297 sayılı Belediye Meclis Kararı ile tarifelerin yeniden düzenlendiğini ve düzeltildiğini bildirmiştir. Bu husus takip eden denetim döneminde izlenecektir.