Karar Künyesi
Belediye sınırları içinde faaliyet gösteren bazı yeme içme yerlerine ait çevre temizlik vergisine esas bina grubunun hatalı belirlendiği ve bu nedenle eksik tahakkuk ve tahsilat yapıldığı tespit edilmiştir.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun mükerrer 44’üncü maddesinde işyerlerinden alınacak çevre temizlik vergisinin madde metninde yer alan tarifeye göre alınacağı belirtilmiştir. 30.12.2022 tarih ve 32059 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliğinin (Seri No:56) 4’üncü maddesinde bina grup ve dereceleri bazında işyerinden tahsil edilecek 2023 yılı çevre temizlik vergisi tutarları belirlenmiş olup büyükşehir belediyeleri için tarife tablosu aşağıda yer almaktadır.
Tablo 8: Büyükşehir Belediyeleri İçin 2023 Yılı Çevre Temizlik Vergisi Tarifesi Tablosu
Bina Grupları | Bina Dereceleri ve Yıllık Vergi Tutarları (TL) | ||||
1. Derece | 2. Derece | 3. Derece | 4. Derece | 5. Derece | |
1. Grup | 16250 | 13625 | 10500 | 9375 | 7500 |
2. Grup | 10500 | 7500 | 6250 | 5250 | 4625 |
3. Grup | 7500 | 5250 | 4625 | 3250 | 2625 |
4. Grup | 3250 | 2625 | 1875 | 1662 | 1362 |
5. Grup | 1875 | 1625 | 1125 | 1112 | 937 |
6. Grup | 1112 | 937 | 575 | 525 | 400 |
7. Grup | 400 | 325 | 212 | 187 | 137 |
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun mükerrer 44’üncü maddesinde tarifede yer alan bina gruplarını belirlemeye Bakanlar Kurulu’nun (2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin
63’üncü maddesiyle, “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” olarak değiştirilmiştir.) yetkili olduğu belirtilmiştir. Aynı maddede, binaların hangi dereceye gireceğini tespit etmeye ise bulundukları mahallin sosyal ve ekonomik farklılıkları ile büyüklüklerini dikkate almak suretiyle belediye meclisinin yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.
93/5105 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ve daha sonra yine aynı şekilde olmak üzere 2005/9817 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile çevre temizlik vergisi tarifesinde yer alan bina grupları tespit edilmiştir. Söz konusu Karar’ın ekinde çevre temizlik vergisine esas bina grupları ve kriterleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablo 9: Çevre Temizlik Vergisi Tarifesindeki Bina Grupları Tablosu
BİNA GRUPLARI | 1-Öğrenci sayısı: (Okul,yurt,kreş,dershane,kurs,eğitim merkez, anaokulu, yuva vb. eğitim ve öğretim faaliyeti yapılan binalar.) | 2- Yatak kapasitesi: (Konaklama tesisleri ile hastahaneler ve diğer yataklı sağlık tesislerine ait binalar.) | 3-Kullanım alanı (m2): a) Her türlü yeme, içme ve eğlence yerleri. | b)Daimi surette faaliyet gösteren lunapark, panayır, fuar, stadyum, hipodrum, spor salonu gibi yerler ile eşya depolamaya mahsus olan yerler. | 4-Koltuk sayısı: (Sinema, tiyatro, opera, bale vb. biletle girilen koltuklu eğlence yerleri. | 5-Personel sayısı: (1, 2, 3 ve 4 üncü sıradakiler hariç, ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyetler için kullanılan binalar ile bunlar dışında kalan faaliyetlere mahsus binalar.) |
I.GRUP | 750’den fazla | 500’den fazla | 1000’den fazla | 5000’den fazla | 2000’den fazla | 300’den fazla |
II.GRUP | 750-500 | 500-300 | 1000-500 | 5000-4000 | 2000-1500 | 300-200 |
III.GRUP | 499-250 | 299-150 | 499-250 | 3999-3000 | 1499-1000 | 199-100 |
IV.GRUP | 249-100 | 149-50 | 249-100 | 2999-2000 | 999-500 | 99-50 |
V.GRUP | 99-50 | 49-20 | 99-50 | 1999-1000 | 499-250 | 49-10 |
VI.GRUP | 49-20 | 20’den az | 50’den az | 999-500 | 249-100 | 9-4 |
VII.GRUP | 20’den az | - | - | 500’den az | 100’den az | 3 ve daha az, konutla |
Yukarıdaki tabloya göre örneğin 1000 m2’den fazla kullanım alanı olan bir yeme içme yerinin çevre temizlik vergisine esas bina grubu 1’inci grupta yer alacak olup derecesi ise belediye meclisince belirlenecektir. Tablo incelendiğinde yeme içme yerlerinin 7’nci grupta yer alması hiçbir şekilde mümkün değildir.
Yapılan incelemelerde ise bazı yeme içme yerlerinin çevre temizlik vergisine esas bina gruplarının 7’nci grup üzerinden belirlendiği ve buna bağlı olarak eksik tahakkuk ve tahsilat yapıldığı tespit edilmiştir.
Kamu idaresi cevabında, bulgu konusu hususa iştirak edilmiş olup izleyen dönemlerde mevzuatına uygun işlem tesis edileceği ifade edilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, çevre temizlik vergisine esas bina gruplarının yukarıda belirtilen bina grupları tablosuna uygun olarak belirlenmesi ve herhangi bir yeme içme yerinin 7’nci grup üzerinden vergilendirilmemesi gerekmektedir.