İdarenin görev, yetki ve sorumlukları, diğer kurum ve kuruluşlarla ilişkileri, gelir ve giderleri 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda belirtilmiştir. Kanun’un 14’üncü maddesinde belediyelerin görev ve sorumlulukları detaylı bir şekilde anlatılmış, bu kapsamda maddenin başına “Belediye, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla” ifadesi eklenerek bu görev ve sorumluluğun sınırsız olmadığı, yapılacak iş ve işlemlerde, mahallî müşterek nitelikte olma şartının sağlanması gerektiği, aynı maddenin beşinci fıkrasında ise belediyenin görev, sorumluluk ve yetki alanının belediye sınırlarını kapsayacağı açıkça belirtilmiştir.

Mezkûr Kanun’un “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde;

“Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;

1. Mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapım, bakım, onarım ve taşıma işlerini bedelli veya bedelsiz üstlenebilir veya bu kuruluşlar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir ve bu amaçla gerekli kaynak aktarımında bulunabilir.

   …”

   
   

   Hükmüne yer verilerek diğer kurum ve kuruluşların bir kısım işlerinin belediyeler tarafından ifa edilebileceği, ancak bu işlemler için “belediye meclis kararı” ve “görev ve sorumluluk alanlarına giren konu” şartlarının sağlanması gerektiği ifade edilmiştir.

   İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde, görev ve sorumluluk alanı dışında olmasına rağmen Tunceli Pülümür Belediyesine ait bir kısım yapım işlerinin Belediye tarafından üstlenildiği görülmüştür.

   İdare tarafından gerçekleştirilen “Tunceli İli Pülümür Belediyesinin Kanalizasyon ve İçme Suyu Altyapı Hizmetlerinin Yapım İşi” 854.058,57 TL bedelle ihale edilmiştir. Söz konusu iş için meclis kararı alınmış ve bu kararda 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi dayanak olarak gösterilmiştir. Hâlbuki yukarıda da belirtildiği üzere söz konusu maddenin dayanak olarak alınabilmesi için yapılacak işin “belediyenin görev ve sorumluluk alanına giren” konulardan olması, görev ve sorumluluk alanına giren konuların mahalli, müşterek ihtiyaçlar ile sınırlandırılması, mahalli, müşterek ihtiyaçların ise sorumluluk ve yetki alanı olan belediye sınırlarında uygulanması gerekmektedir.

   2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde “su ve kanalizasyon hizmetleri konusunda hizmet alanı içindeki belediyelere verilen görevleri yürütmek ve bu konulardaki yetkileri kullanmak” ifadelerine yer verilerek, İstanbul’daki su ve kanalizasyon hizmetleri İSKİ’nin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır. Bu nedenle, ilçe belediyesinin su ve kanalizasyon hizmetleri ile alakalı herhangi bir görev ve sorumluluğu bulunmamaktadır.

   İdare tarafından Tunceli ilinde yapım işine ilişkin imalatlar yapılması, bu imalatlar için bütçeden ödemede bulunulması mümkün değildir. Buna göre, mahalli ve müşterek nitelikte olmayan ve görev, sorumluluk ve yetki alanı dışında bulunan işler için kamu idarelerine ait yapım işlerinin İdarece üstlenilmesi, bunlar için harcamada bulunulması 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine uygun değildir.

   Kamu idaresi cevabında; 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinin (a) bendi ve aynı Kanun’un “Belediyenin görev, yetki ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinin (a) bendine yer verilerek su ve kanalizasyon gibi kentsel altyapı hizmetlerinin belediyelerin görev alanında kaldığı, 2560 sayılı İSKİ Kanunu’nun İstanbul için geçerli olduğu, bu nedenle şayet Ataşehir Belediye Başkanlığı tarafından Ataşehir ilçesinde su ve kanalizasyon ile ilgili hizmette bulunulursa görev ve yetki alanı dışına çıkılacak olduğu, ancak Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesi gereği söz konusu görevler belediyeler için geçerli olduğundan İstanbul dışında söz konusu hizmetleri ifa

   etmenin görev ve yetki alanı içinde olduğu, kardeş belediye kapsamında Belediye Meclis Kararı’na göre Tunceli ili Pülümür Belediye Başkanlığı görev alanındaki kanalizasyon ve içme suyu hatlarının bir kısmının inşasının görev, yetki ve sorumluluk kapsamında bulunduğu belirtilmiştir.

   Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında belirtilen ve İSKİ’nin sadece İstanbul’da görevli olduğu ve bu yüzden İstanbul ili dışında İdarenin su ve kanalizasyon hizmetinin görev ve sorumluluk kapsamında olduğu ifadesi makul bir sebep değildir. İdarenin kendi ilçe sınırları dâhilinde görev tanımı içerisinde olmayan bir hizmeti, sınırları dışında bir ilçede yapabilmesi sağlıklı bir yorum olmayacaktır.

   5393 sayılı Kanun’un 18’inci maddesinin birinci fıkrasının (p) bendine göre meclis kararı ile yurt içindeki belediyeler ile kardeş kent ilişkisi kurulabilmekte, ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek amacıyla kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler gerçekleştirilebilmekte; bu çerçevede arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya tahsis etmeye karar verilebilmektedir. Bu hükme göre kardeş kente herhangi bir iş yapılabilmesi için kültür, sanat ve spor gibi alanlar dâhilinde olması gerekmektedir. Hal böyle iken “Tunceli İli Pülümür Belediyesinin Kanalizasyon ve İçme Suyu Altyapı Hizmetlerinin Yapım İşi” kardeş kente yapılan iş kapsamında değerlendirilemez; zira bulgu konusu su ve kanalizasyon hizmeti kültür, sanat ve spor alanları dâhilinde değildir. Zaten, Malatya Arguvan Belediyesine yapılan 3.189.710,00 TL + KDV tutarındaki “Arguvan Kültür Merkezi Yapım İşi” kültür ve sanat kapsamında değerlendirildiğinden kardeş kent kapsamında yapılması bulgu konusu edilmemiştir.

   Gerek bulguda gerekse de yukarıda bahsedilenler çerçevesinde, Tunceli ili Pülümür Belediyesine yapılan su ve kanalizasyon yapım işi İdarenin görev ve sorumluluk alanı dışında olduğu için 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında değerlendirilemeyeceği gibi söz konusu iş kültür, sanat ve spor gibi alanların dışında kaldığı için mezkûr Kanun’un 18’inci maddesinin birinci fıkrasının (p) bendinde bahsedilen kardeş kente yapılabilecek hizmetler kapsamında da değerlendirilemez.

   Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir