Karar Künyesi
Kayseri Büyükşehir Belediyesi tarafından Şirkete tahsis edilen tramvayların dış yüzey reklam alanlarının, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesi uyarınca pazarlık usulü ile kiraya verildiği tespit edilmiştir
Kayseri Büyükşehir Belediyesi ile Şirket arasında imzalanan protokol ile Belediye’nin
sahip olduğu tramvaylar, Şirketin kent içi ulaşım faaliyetini yürütmesi amacıyla devredilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun “Şirket kurulması” başlıklı 26'ncı maddesinde “Büyükşehir belediyesi kendisine verilen görev ve hizmet alanlarında, ilgili mevzuatta belirtilen usullere göre sermaye şirketleri kurabilir… Büyükşehir belediyesi, mülkiyeti veya tasarrufundaki …, toplu ulaşım hizmetlerini, …ya da bu yerlerin belediye veya bağlı kuruluşlarının % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebilir. (Ek cümle: 12/11/2012-6360/10 md.) Ancak, bu yerlerin belediye şirketlerince üçüncü kişilere devri 2886 sayılı Kanun hükümlerine tabidir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
2886 sayılı Kanun'un “Pazarlık usulüyle yapılacak işler” başlıklı 51'inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre “Kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun görülmeyen, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması …” işlemlerinin pazarlık usulüyle yapılabileceği belirtilmiştir.
2886 sayılı Kanun’un 51/g maddesinde belirtilen pazarlık usulü; Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisine izin vermekte ve dolayısıyla Belediyelerin özel mülkiyetinde bulunan taşınırlar için pazarlık ihalesinin yapılamayacağı düşünülmektedir.
Her ne kadar, 2886 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 1' inci maddesi; belediyelerin alım, satım, yapım, kira, hizmet trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin bu Kanundaki yazılı hükümlere göre yürütüleceği belirtilmiş ise de, "Devletin özel mülkiyetindeki" ve "Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler" ifadelerinden; Belediyelerin özel mülkiyetinde bulunan taşınırların değil, bilakis Hazineye ait olan taşınırların tarif edildiği hususu açık bulunmaktadır. Dolayısıyla Büyükşehir Belediyeleri tarafından belediye şirketlerine tahsis edilen taşınırlar bu kapsamda değildir.
Nitekim Danıştay 13' üncü Dairesinin 21.10.2008 tarih ve E:2007/4476, K: 2008/6874 sayılı Kararında; “Belediyenin mülkiyetindeki taşınmazın, 2886 sayılı Kanun'un 51. maddesinin
(g) bendi uyarınca, pazarlık usulü ile turizm amaçlı tesis yapılmak ve işletilmek üzere
mülkiyetten gayri ayni hak tesis edilmek suretiyle, (daimi ve sürekli üst hakkı kurulmak suretiyle) 30 yıllığına kiralanmasına ilişkin belediye encümeni kararını, belediyelere ait taşınmazların "devletin özel mülkü" ve "devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olmadığı, bu nedenle 2886 sayılı yasa'nın 51/g maddesi kapsamında kiralanmasının, trampasının ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi yoluyla devrinin, olanaklı olmadığı gerekçesiyle, iptal eden mahkeme kararının hukuka uygun olduğu” hususu hüküm altına alınmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine istinaden, Kayseri Büyükşehir Belediyesinin mülkiyetinde bulunan ve Şirkete devredilen tramvayların dış yüzeyinde giydirme reklam alanı oluşturması ihalesinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesinde yer alan pazarlık usulü ile kiraya verilmesi mümkün değildir.