Karar Künyesi
İdarenin maddi duran varlık grubunda kayıtlı bulunmasına rağmen bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmamış, amortisman ayrılan bazı varlıklar için ise amortismana tabi maddi varlığın kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrılmıştır.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 25-Maddi Duran Varlıklar hesap grubuna ilişkin olan “Hesap grubuna ilişkin işlemler” başlıklı 187’nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (ç) bendinde; amortismana tabi varlıkların neler olduğu, bunlara ilişkin uygulanacak amortisman süre, yöntem ve oranlarına ilişkin esas ve usullerin Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirleneceği, ayrılan amortismanların nasıl muhasebeleştirileceği ve varlıkların amortisman hesaplanmasına esas alınacak değerinin nasıl tespit edileceği düzenlenmiştir.
Maddi duran varlık bedellerinin ekonomik ömrü içerisinde giderleştirilmesi ve hesaben yok edilmesini izlemek için kullanılan 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı da aynı Yönetmelik’in 202’nci ve 203’üncü maddelerinde açıklanmıştır.
Amortisman ve tükenme payı ayrılmasına ilişkin usul ve esaslar ile, uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranlarının neler olacağı ise 04.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Amortisman ve Tükenme Payları” başlıklı 47 sıra numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nde açıklanmıştır.
Yukarıda açıklanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ile bahsi geçen Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nin söz konusu hükümlerine aykırı olarak İdarenin maddi duran varlık grubunda kayıtlı bulunmasına rağmen 2020 yılı sonu itibariyle bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı, amortisman ayrılan bazı varlıklar için ise amortismana tabi maddi varlığın kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrıldığı görülmüştür. Aşağıda yer verilen tablolarda bu duruma ilişkin örnekler yer almaktadır.
Tablo 8: Amortisman Ayrılmamış Maddi Varlıklar
Hesap kodu | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri (TL) | Amortismanların Toplam Değeri (TL) | Fark (TL) |
251.01.02.. | Enerji Nakil Hatları | 1.073.267,24 | 0,00 | 1.073.267,24 |
251.01.03.. | Su İsale Hatları | 850.616,11 | 0,00 | 850.616,11 |
251.01.08.. | Sulama Kanalları | 15.850.618,74 | 0,00 | 15.850.618,74 |
251.01.99.. | Diğer Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri | 16.940.548,17 | 0,00 | 16.940.548,17 |
252.01.01.05.02 | Spor Salonları | 89.528.457,19 | 0,00 | 89.528.457,19 |
252.01.01.06.06 | Kültür ve Eğlence Merkezleri | 9.303.654,71 | 0,00 | 9.303.654,71 |
253.02.05.. | Güç Elektroniği ve Basınçlı Makineler | 1.186.194,76 | 0,00 | 1.186.194,76 |
Toplam: | 134.733.356,92 |
Tablo 9: Kayıtlı Değerinden Fazla Amortisman Ayrılmış Varlıklar
Hesap kodu | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri (TL) | Amortismanların Toplam Değeri (TL) | Fark (TL) |
252.01.01.01.01 | Hizmet Binaları | 82.358.573,37 | 142.335.860,00 | -59.977.286,53 |
252.01.01.07.01 | Diğer Binalar | 10.850.545,41 | 23.868.055,87 | -13.017.510,46 |
253.02.04.. | İş Makineleri ve Aletleri | 226.657,35 | 1.163.406,00 | -936.748,65 |
Toplam: | -73.931.545,64 |
Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; amortisman kayıtlarının Kentsel Dönüşüm Müdürlüğünce kullanılan programda otomatik olarak duran varlık kayıtları üzerinden yapıldığı, ilgili müdürlüğün yapmakta olduğu taşınmaz envanter çalışmasının tamamlamasının ardından gerekli işlemlerinin Mali Hizmetler Müdürlüğünce yapılacağı ifade edilmiştir.
Netice olarak, İdarenin maddi varlıklarından bir kısmı için amortisman ayrılmaması, bir kısmı için de varlığın kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrılması bilançoda 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabını (134.733.356,92-73.931.545,64) 60.801.811,28TL tutarında, aynı zamanda hatalı amortisman ayrılmasına bağlı olarak faaliyet sonuçları tablosunda amortisman giderleri kadar 630-Giderler Hesabını etkilemektedir.