Belediye sınırları içinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyet gösteren işletmelerin bulunduğu tespit edilmiştir.

10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in “İşyeri açılması” başlıklı 6’ncı maddesinin 1’inci fıkrasında “Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. (…) İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır.” hükmü yer almaktadır.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir ve İlçe Belediyelerinin Görev ve Sorumlulukları” başlıklı 7’nci maddesinde;

“İlçe (…) (1) belediyelerinin görev ve yetkileri şunlardır:

c) Sıhhî işyerlerini, 2 nci ve 3 üncü sınıf gayrisıhhî müesseseleri, umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve denetlemek.” denilmektedir.

Yukarıda anılan Yönetmelik’in gerekçesi olan 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 2’nci maddesinde de Kanun’un hükümlerinin uygulanmayacağı alanlar sayılmıştır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri gereğince 3572 sayılı Kanun’un istisnaları ile 5216 sayılı Kanun uyarınca Büyükşehir Belediyesinin ruhsatlandırması gereken yerlerin dışındaki işyerlerinin ruhsatı, Menderes Belediyesi tarafından verilmelidir.

Ayrıca 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “İşyeri Açma İzni Harcı” başlıklı 81’inci maddesinde; “Belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılması "İşyeri Açma İzni Harcına" tabidir.” denildiğinden ruhsatlandırılan işyerlerine ilişkin işyeri açma izin harcının da Belediye tarafından tahsil edilmesi gerekmektedir.

2018 yılında faaliyete başlayan ve 31.12.2018 tarihi itibariyle faaliyetine devam eden mükellef listesi Vergi Dairesi Müdürlüğünden istenilmiş olup bu kapsamda 2018 yılında 1288 mükellefin faaliyete başladığı, 186 mükellefin ruhsat almaktan muaf olduğu ve 146 adet ruhsat verildiği görülmüştür. Faaliyete başlayıp devam eden 956 kişi-firmanın ruhsatsız olarak çalıştığı tespit edilmiştir.

Vergi Dairesi Müdürlüğünden edinilen önceki yıllar dahil toplam aktif mükellef sayısının 6.248 olduğu, 519 mükellefin Belediyeden ruhsat almaktan muaf olduğu, Belediye tarafından ise 2.872 adet ruhsat verildiği ve sadece bu işyerlerinden işyeri açma ve çalışma ruhsat harcı tahsil edildiği görülmüştür. Menderes Belediyesi sınırları içinde toplam 2.857 adet işyerinin ruhsatsız olarak faaliyet gösterdiği tespit edilmiştir.

Söz konusu durumun mevzuata uyarlı olmadığı ve Belediyenin ruhsatsız çalışan işyerlerinden dolayı işyeri açma izin harcı geliri kaybı olduğu değerlendirilmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "31.12.2018 tarihi itibariyle müdürlüğümüze 102 adet ruhsat müracaatında bulunulmuş olup bunların 75 tanesi sonuçlandırılmıştır. Ruhsatsız işletmeler ile ilgili ruhsat denetimleri devam edecektir." denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi tarafından bulgu konusu husus ile ilgili çalışmaların başlatıldığı ve sürecin devam ettiği bildirilmiş olup konu izleyen denetim dönemlerinde takip edilecektir.