İdare ile TÜM BEL-SEN arasında akdedilen sosyal denge tazminatı ödenmesine ilişkin sözleşmeye toplu sözleşmenin konusu olmayan ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na aykırılık oluşturan hükümlerin konulduğu görülmüştür.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun “Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması” başlıklı 32'nci maddenin birinci fıkrasında,

“27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilir. Bu sözleşme bu Kanunun uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılmaz ve bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulamaz.” denilmektedir. Bu düzenlemeye göre imzalanacak toplu sözleşme sosyal denge

ödenmesi ile ilgili olmalıdır. Sosyal denge ödemesini ilgilendirmeyen hükümler toplu sözleşmenin konusu değildir.

İzmit Belediyesi ile TÜM BEL-SEN arasında imzalanan 01.01.2020-31.12.2021 yürürlük tarihli sözleşmenin 13’üncü maddesinde;

“ a) İşveren, sendika şube veya işyeri temsilcilerinin talepleri doğrultusunda yapılacak eğitim, seminer vb. çalışmalar için salon, araç ve gereçlerin kullanımı konusunda kolaylık sağlar.

b) İşveren, 1 Mayıs Birlik Mücadele ve Dayanışma Günü ve benzeri alan faaliyetlerinde, imkânları uygun ise, araç, ses sistemi ve geçici elektrik tesisatı temin eder.”

16’ncı maddesinde

“50 ve daha fazla sendika üyesinin talebi durumunda, hafta sonları olmak üzere kültürel yurt içi geziler için yılda 5 defayı aşmamak üzere Belediye tarafından otobüs ulaşım hizmeti sağlanır.”

21’inci maddesinde

…

“ b) 8 Mart Dünya Kadınlar Gününde kadın çalışanlar, Sendikanın tertip etmiş olduğu etkinliğin gerçekleştiği süre boyunca “idari izinli” sayılırlar.

22’nci maddesinde;

…

“ F) Yıl içinde;

1: Eğitim-öğretim dönemi başlangıcında (Eylül ayı içerisinde) öğrencisi bulunan her memur personel için (Mükerrer üniversite eğitimi hariç) bir kez brüt (535,00) TL eğitim ikramiyesi.

2: Ramazan Bayramında bir kez brüt (357,00) TL bayram ikramiyesi.

3: Kurban Bayramında bir kez brüt (357,00) TL bayram ikramiyesi, verilir.

4: 1 Mayıs Birlik Mücadele ve Dayanışma Bayramında bir kez brüt (240,00) TL verilir. hükümleri şeklinde düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemelerin sosyal denge tazminatı ödenmesiyle ilgisi bulunmamaktadır.

Anılan mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, belediye başkanı ile sendika temsilcisi sadece ödenecek olan sosyal denge tazminat tutarını kanuni sınırlarda tespit etmek üzere yetkilendirilmiştir. Bunun dışında sözleşme hakkını toplu sözleşme gibi düşünmek ve yetkilendirilen husus dışında başkaca hükümlerin sözleşme metnine eklenmesi mümkün değildir. Zira 4688 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinde, mahalli idarelerle imzalanan sözleşmenin Kanun’un uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılamayacağı açıkça belirtilmiştir.

Sonuç olarak, sosyal denge tazminat ödemesine ilişkin yapılacak sözleşmenin 4688 sayılı Kanun’a aykırı hükümler içermeyecek şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.

İdarenin bulgu konusuna ilişkin cevabı, yasal süre içerisinde gönderilmediğinden Kamu İdaresi cevabı karşılanamamıştır.