Meclis kararı olmaksızın ilçe belediyeleri ile Kızılay Derneğine geçici olarak araç tahsis edildiği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Taşınır ve taşınmaz işlemleri” başlıklı 44’üncü maddesinin birinci fıkrasında, Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince, taşınır ve taşınmaz edinilmesi, yönetilmesi, trampası, elden çıkarılması, ecrimisilin tahsil ve takibinde izlenecek yöntem, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin yönetimi ve korunması, işgalli malların tahliyesi gibi hususların ilgili kanunlarında düzenleneceği, 18.01.2007 tarih ve 26407 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Kamu İdareleri Arasında Taşınır Devri ve Tahsisi” başlıklı 31’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, idarelerin sahip oldukları taşınırları (taşıt ve iş makineleri dahil) birinci fıkrada belirtilen beş yıl şartı aranmaksızın ihtiyacı bulunan diğer idarelere geçici olarak tahsis edebileceği, bedelsiz devredilecek ve devredilemeyecek taşınırlar ile tahsise ilişkin diğer esas ve usullerin Bakanlıkça belirleneceği belirtilmiş, İhtiyaç Fazlası Taşınırların Bedelsiz Devri Tebliği’nde de gerekli düzenlemeler yapılmıştır. 19.12.2010 tarih ve 27790 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Taşınır Mal Yönetmeliği Genel Tebliği’nin (Sayı: 3) adı 06.12.2014 tarih ve 29197 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklik ile adı “Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 32) Taşınırların Geçici Tahsisi” olmuştur. Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 32) Taşınırların Geçici Tahsisi’nin “Geçici olarak tahsis edilecek taşınırlar ve tahsise ilişkin genel esaslar” başlıklı 2’nci maddesinin üçüncü fıkrasında, mevcut mevzuat hükümleri çerçevesinde diğer bir idarenin ihtiyacını temin amacıyla taşınır edinemeyecekleri, “Geçici tahsis yetkisi ve tahsis şartları” başlıklı 3’üncü maddesinde, taşınırların diğer kamu idarelerine geçici olarak tahsis yetkisinin üst yönetici tarafından ayrıca bir düzenleme yapılmadığı sürece taşınırın yönetiminden ve hesabını vermekten sorumlu harcama yetkilisine ait olduğu, tahsisin idarenin geçici olarak ortaya çıkan ihtiyaçları için ve sadece ihtiyaç süresiyle sınırlı olarak yapılacağı, dozer, vinç, grayder, kepçe, asfaltlama ve betonlama makineleri, kaya kamyonları, yükleyiciler, transpalet, beko-loder, traktör, çöp kamyonu, arazöz ve itfaiye aracı gibi iş makineleri, sondaj makineleri

ve bunların ekipmanları altı ay süre ile, sayılanlar dışında kalan diğer dayanıklı taşınırların ihtiyaç süresi aşılmamak koşuluyla üç ay süre ile, 237 sayılı Taşıt Kanununa bağlı I ve II sayılı Cetvelde sayılan makamlara ait mevcut taşıtların herhangi bir nedenle geçici olarak kullanılamaması durumlarında kullanılabilir hale gelinceye kadar; kullanımının imkânsız olduğu durumlarda ise yeni taşıt temin edilinceye kadar geçici olarak tahsis yapılabileceği, bu sürelerin zorunlu hallerde aynı sürelerle sınırlı ve bir kereye mahsus olmak üzere uzatılabileceği, mahalli idarelerde hizmet vermekle yetkili oldukları coğrafi alanla sınırlı olarak yapılabileceği ve tahsis edilen taşınırlar için tutanak düzenlenmesinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Diğer hükümler” başlıklı 28’inci maddesinde, Belediye Kanunu ve diğer ilgili Kanunların bu kanuna aykırı olmayan hükümlerinin ilgisine göre büyükşehir ve ilçe belediyeleri hakkında uygulanacağı belirtilmiş ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde, “Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;

…

b) Mahallî idareler ile merkezî idareye ait aslî görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla gerekli aynî ihtiyaçları karşılayabilir, geçici olarak araç ve personel temin edebilir.

…” hükmü yer almaktadır.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 31’inci maddesinin dördüncü fıkrasında idarelerin sahip oldukları taşınırları (taşıt ve iş makineleri dahil) birinci fıkrada belirtilen beş yıl şartı aranmaksızın ihtiyacı bulunan diğer idarelere geçici olarak tahsis edebileceği belirtilmiş olmasına karşın bu tahsisin kim tarafından yapılacağına ilişkin düzenleme yapılmadığından dolayı, 5393 sayılı Kanun’daki hükümlere bakılması gerekir. İdare kendisine ait araçları geçici olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilir. Geçici olarak tahsis etme sürekli uzatılma suretiyle geçici durumu aşan şekilde kalıcı olma durumuna dönüşmemelidir. Her ne kadar Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 32) Taşınırların Geçici Tahsisi’nin “Geçici tahsis yetkisi ve tahsis şartları” başlıklı 3’üncü maddesinde, taşınırların diğer kamu idarelerine geçici olarak tahsis yetkisinin üst yönetici tarafından ayrıca bir düzenleme yapılmadığı sürece taşınırın yönetiminden ve hesabını vermekten sorumlu harcama yetkilisine ait olduğu belirtilmiş ise de, 5216 sayılı Kanun’un

28’inci maddesi ve 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesi gereği geçici tahsisin yapılması için belediye meclis kararının alınması gerekir. Meclis kararı olmaksızın çöp kamyonu ile çekici tır ve semitrey iki ilçe Belediyesine geçici olarak tahsis edilmiştir. Meclis kararı olmaksızın araçların kurumlara tahsis edilmesi yetki gaspını oluşturmaktadır. Türkiye Kızılay Derneği kamu yararına çalışan dernek statüsündedir. Söz konusu Derneğe geçici olarak araç tahsis edilmiştir. Ancak Kızılay Derneği mahallî idare ile merkezî idare statüsünde olmadığından dolayı geçici olarak araç tahsisi de mümkün değildir.

Kamu idaresi cevabında, Türkiye Kızılay Derneğine verilen araçla ilgili açıklama yapılmış, 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (c)bendine göre verildiği ve yasal dayanak olarak 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesinin (c) bendi yerine sehven (b) bendinin yazıldığı, protoolde ve Meclis kararında ortak hizmet projesi ifadesi geçmemekte ise de söz konusu işin Türkiye Kızılay Derneği Ege Bölge Kan Merkezi Müdürlüğü ile Belediyenin birlikte yürüttüğü 3 yıl süreli ortak hizmet projesi niteliğinde olduğu, protokol kapsamında kan bağışına yönelik olarak dizayn edilen otobüsü Belediyein sağladığı, otobüsün kullanılmasına yönelik bütün giderlerin ise Kızılay tarafından karşılandığı ve mevzuata aykırı bir uygulamanın yapılmadığı belirtilmiştir.

5393 sayılı Kanun'un 75'inci maddesnin birinci fıkrasının (c) bendine göre kamu yararına çalışan dernekler ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilmesi için; a) Belediye Meclis kararı, b) Anlaşma, c) Belediyenin görev ve sorumluluk alanına giren konu olmalıdır. 5393 sayılı Kanun'un "Belediyenin görev ve sorumlulukları" başlıklı 14'üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, "...sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir..." hükmü bulunmaktadır. Kızılaya verilen araç kan bağışında kullanılmaktadır. Verilen aracın kan bağışı konusunda hizmet vermesi kabul edilebilir bir eylemdir. Kan bağışının sağlıkla ilgili olduğu kabul edilmekle birlikte, Belediyenin görev ve sorumlulukları arasında sayılan sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir kapsamına girmediği değerlendirilmiştir. Ayrıca meclis kararında araç tahsisinden bahsedilmesi ve imzalanan protokol başlığının Araç Tahsis Protokolü olması ve içeriğinin de buna göre düzenlenmesi nedeniyle ortak hizmet projesi kabulüyle aracın verildiği ifadesine itibar edilmemiştir. Bu nedenle Kızılaya geçici olarak verilen aracın mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Kamu idaresi cevabında İlçe Belediyelerine verilen araçlar ile ilgili bir değerlendirme yapılmamıştır.

Geçici araç tahsislerinin ilgili düzenlemelere uygun yapılması gerekir.