Yapılan incelemelerde ASAT Genel Müdürlüğünün % 95 oranında otağı olduğu ALDAŞ adlı şirket ile 12.08.1996 tarihinde 12 yıllığına imzalanan ve ASAT yönetim kurulu kararlarıyla uzatılan yönetim ve danışmanlık sözleşmesi bulunduğu görülmüştür. Ancak ilgili sözleşme hükümlerine istinaden yönetim ve danışmanlık hizmeti adı altında personelin sadece “günlük ve sürekli idari hizmetlerde” çalıştırıldığı tespit edilmiştir.

Bu haliyle; konuya ilişkin mevzuat hükümlerine aykırı olarak ve her bir kişinin istihdamı için ASAT bütçesine, çalışan başına daha büyük bir yük getiren maliyetle, ayrıca; başka şekilde de çalıştırılması mümkün olmayan personelin çalıştırılmasının sağlandığı ve sürdürüldüğü görülmüştür

İdare tarafından; iş bütünlüğü içinde yaptığı iş, teknik yeterlilik ve mesleki birikimi gereği danışmanlık vasfıyla ilintilendirilmesi mümkün olmayan, çalışma saatlerinin tamamının idarede günlük işleri yerine getirmek olan personel için, ortağı olduğu şirkete danışmanlık gideri ödemesi mümkün değildir. Ödenen tutarın personel çalıştırılmasına dayalı ihale kapsamında istihdam edilen personel maaş gideri mahiyetinde olduğu ortada olup ALDAŞ tarafından bu personele ödenecek maaş 12.08.1996 tarihinde 12 yıllığına imzalanan ve yönetim kurulu kararlarıyla uzatılan yönetim ve danışmanlık sözleşmesinin “Sözleşme Ücreti ve Ödeme” başlıklı 7’nci maddesinde % 15 olarak belirlenmiştir.

İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Bağlı Kuruluşları ile Bunların Üyesi Olduğu Mahalli İdare Birliklerinin Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmetlerinin Gördürülmesine İlişkin Usul ve Esaslar’ın Personel Giderlerinin “Toplam Giderler İçindeki Payına İlişkin Üst Sınır”başlıklı 5’inci maddesinin 4 üncü fıkrasında;

“ İdare tarafından şirkete personel gideri için yapılacak aylık ödemelerin toplamı, hizmet alımı sözleşmesinde öngörülen işçi ücretleri esas alınarak hesaplanan;

1. Asgari İşçilik maliyeti,

   
   

2. Asgari işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan %4 sözleşme giderleri ve genel giderler,

   
   

3. İşçilikle bağlantılı ayni giderler,

ç) Asgari işçilik maliyeti ve işçilikle bağlantılı ayni giderler toplamı üzerinden %7’ye kadar belirlenecek kâr,

dâhil işçilik giderleri toplamını aşamaz. İşçi ücretlerinin tespitinde asgari ücrette meydana gelen artışlar dikkate alınır. Asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile işçilikle bağlantılı ayni giderler ve kâr oranı, kamu ihale mevzuatı esas alınarak belirlenir.” Denilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere danışmanlık vasfı olmadan çalışan personel için ödenmesi gereken yüklenici karı % 7 yi geçemeyeceği ortadadır. Oysa 12.08.1996 tarihinde ASAT Genel Müdürlüğü ile ALDAŞ ile yapılan sözleşmede kar oranı personel ayrımı yapılmadan % 15 olarak hesaplanmıştır.

Sonuç olarak sözleşme ile belirlenen kar oranı, belirlenen limit hadlerine çekilmeli ve ilgili personel için ödenecek yüklenici karının azaltılması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Antalya Su ve Atıksu İdaresi (ASAT) Genel Müdürlüğü, 23.11.1981 tarihli ve 17523 sayılı Resmi Gazete‘ de yayımlanan 20.11.1981 tarihli ve 2560 sayılı İSKİ Kanunun ek 5 ve geçici 10’uncu maddeleri hükümlerine dayanılarak 18.02.1995 tarihli ve 22206 sayılı Resmi Gazete‘ de yayımlanan 28.12.1994 tarihli ve 94/6576 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile kurulan, müstakil bütçeli kamu tüzel kişiliğine haiz mahalli bir kamu kurumudur.

2560 Sayılı Kanunun 14.’üncü maddesine göre, ASAT Genel Müdürlüğünün, yurtiçi kuruluşlardan, İller Bankasından, Maliye Bakanlığının izniyle yurtdışı kuruluşlardan kredi ve borç alabilecektir.

Antalya Su ve Çevre Sağlığı Projesinin finansmanı için 05.07.1995 tarihinde Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (bundan sonra “Banka” olarak anılacaktır) ile ASAT Genel Müdürlüğü (bundan sonra “Borçlu” olarak anılacaktır) arasında bir ikraz antlaşması

imzalanmıştır.

Bu ikraz antlaşması, Bakanlar Kurulu’nun 06.10.1995 tarihli ve 95/7355 Sayılı kararı ile onaylanmış, 19.10.1995 tarihli ve mükerrer 22438 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış,

Antlaşmaya göre projenin finansmanı için yüz milyon ABD doları tutarında kredi sağlanmış, Hazine, projeye garantör olmuştur.

Bu milletlerarası antlaşmanın, yani, ikraz antlaşmasının yürürlüğe girmesi, Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulmuş bir şirket bulunması koşuluna bağlanmıştır.

Bu kanuni düzenlemelere ve özellikle Hazine’nin de garantörü bulunduğu milletlerarası bir antlaşmaya taahhüt edilen sorumlulukların ifası ve kredinin temin edilebilmesi şartı olarak, kamusal ve milletlerarası yükümlülüklerin ifa edilebilmesi amacı ile ALDAŞ A.Ş. kurulurken Antalya Büyükşehir Belediyesi Meclisinde karar alınmış, yukarıda anılan Bakanlar Kurulu kararına göre de, 13.12.1995 tarihinde Türk Ticaret Kanunu’na tabii olmak üzere ALDAŞ A.Ş. kurulmuştur.

ALDAŞ A.Ş ‘nin bu milletlerarası antlaşmayla yürürlüğe konulan proje ile bu proje için temin edilen kredi çerçevesinde halen devam eden entegre yatırımlar konusunda çalışmalarını sürdürdüğü,

ASAT Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen milletlerarası finansmanlı projeler 1994 yılında temin edilen Dünya Bankası hibe kredisi ile hazırlanan Antalya Master Fizibilite Raporuna konu entegre ve birbiriyle ilgili bulunan yatırımlar olduğundan ve bu yatırımlar birbirinden ayrı özellikte bulunmadığından, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun geçici 2’nci maddesine göre 4734 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce ihale edileceği yazılı olarak duyurulmuş veya ilan edilmiş olan işler ilgili olduğu kanun ve usullere göre sonuçlandırılacağından, proje süresinin ASAT-ALDAŞ sözleşmesi süresini aşması nedeni ile 15.05.2007 tarihinde yapılan sözleşme tadil protokolü ile sözleşme süresi 12.08.2011 tarihine kadar, daha sonra entegre yatırımların devam etmesi nedeniyle 12.08.2014 tarihine ve yine entegre yatırımların devam etmesi, 6360 sayılı Kanun ‘un yürürlüğe girmesi ve EXPO 2016 dikkate alınarak 12.08.2017 tarihine, halihazırda devam eden ve mevcut sözleşmeye konu işlerin devamı niteliğindeki yeni işlerin hayata geçirilmesi için 28.11.2018 tarihine, bunun hitamında da özetle; 1995 yılından başlayarak günümüze kadar Antalya kentinin altyapı hizmetlerinin uluslararası standartlardaki seviyelere taşınmasında özelleştirme uygulamaları, finansman temini ve inşaat kontrollüğü konularında önemli bir deneyime ve güvenilirliğe sahip

ALDAŞ A.Ş.’ nin Dünya Bankası, Avrupa Kalkınma Bankası, İLBANK gibi kurumlarca tanınmış referans bir müşavirlik firması olduğu, yaklaşık 23 senelik deneyimin kente hizmet üretme ve devamındaki açık olarak görülen kamu yararı göz önüne alınarak, yukarda sayılan tüm faydalar ve ALDAŞ AŞ’ye bugüne kadar tevdi edilen görevlerin ve hizmetlerin sürdürülmesi için; "Sürdürülebilir Şehirler Projesi" öngörülen kredi kapanış tarihi 31/08/2025 ve akabinde 2 yıl süreli kusur-sorumluluk süreci de göz önünde bulundurularak 31.08.2027 tarihine kadar uzatılmıştır.

Sonuç olarak; yukarıdaki açıklamalardan ve Avrupa Yatırım Bankası ile imzalanan Kredi İkraz anlaşmasından ve İller Bankası ile imzalanan Kredi İkraz Anlaşmalarının temelini oluşturan Proje Değerlendirme Belgelerinden de anlaşılacağı üzere, ASAT Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen tüm Uluslararası finansmanlı projeler, 1994 yılında Dünya Bankası hibe kredisi ile hazırlanan Antalya Master Fizibilite Raporuna konu entegre yatırımlar olup, bu yatırımlar birbirinden ayrı özellikte değildir.

Hali hazırda, ilk kredi ikraz anlaşmasına konu hizmetler tamamlanmamış olmakla beraber, ALDAŞ ASAT-ALDAŞ Sözleşmesine konu Uluslararası finansmanlı projelerde Proje Yönetim Birimi (PMU) olarak yükümlülüklerini devam ettirmektedir.

ALDAŞ’ın proje yönetim birimi olarak yer aldığı tüm projeler deneyim gerektiren Uluslararası finansman sağlanan işler olup, bu çerçevede birbirine entegre ve birbirini tamamlayan yatırımlardır.

Bu itibarla, birbirinin devamı niteliğinde olan ikraz anlaşmalarının gereği olarak ASAT’ ın, ortağı olduğu ALDAŞ’ tan hizmet alımı için yapılan sözleşme ve buna bağlı iş ve işlemlerin hukuka uygun olduğu düşünülmektedir.

Nitekim, bu husus daha evvel değerlendirilerek Sayıştay 6. Dairesinin 04.01.2016 tarih ve 267 numaralı ilamıyla ALDAŞ’ tan hizmet alımı için yapılan iş ve işlemlerin hukuka uygun olduğu hükme bağlanmıştır.” Denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında bulguda belirtilen hususa ilişkin bir açıklama yer almamış olup ASAT ve ALDAŞ'a dair bilgiler verilerek şirketle yürütülen çalışmalardan bahsedilmiş ve mevzuata aykırı bir durumun olmadığını iddia edilmiştir.

Bulguda belirtildiği üzere ALDAŞ adlı şirketle yapılan sözleşme gereği danışmanlık hizmet alımı yapan kamu idaresinde; iş bütünlüğü içinde yaptığı iş, teknik yeterlilik ve mesleki

birikimi gereği danışmanlık vasfıyla ilintilendirilmesi mümkün olmayan, çalışma saatlerinin tamamının ASAT’ın günlük işleri yerine getirmek olan personel çalıştırıldığı görülmüştür. Bu kişiler için ALDAŞ adlı şirkete danışmanlık gideri ödememekte bir nevi personel çalıştırmasına dayalı hizmet alımı çerçevesinde ücret ödemektedir.

Bu sebeple ilgili kişiler için kamu idaresinin ödediği ücrette personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında bulunan yüklenici karı sınırına riayet edilmesi gerekmektedir. Danışmanlık vasfı olmadan çalışan personel için ödenmesi gereken yüklenici karı % 7 yi geçemeyeceği ortadadır. Oysa 12.08.1996 tarihinde ASAT Genel Müdürlüğü ile ALDAŞ ile yapılan sözleşmede kar oranı personel ayrımı yapılmadan % 15 olarak hesaplanmıştır.

Sonuç sözleşme ile belirlenen kar oranı, belirlenen limit hadlerine çekilmeli ve ilgili personel için ödenecek yüklenici karının azaltılması gerekmektedir.