İdare tarafından borçlarını ödemeyen abonelerin su kullanımının, Tarifeler Yönetmeliği’nde öngörüldüğü şekilde kapatılmadığı; bu durumun, abonelik teminatını aşan borç tutarlarının tahsil edilememesine neden olduğu görülmüştür.

MASKİ Tarifeler Yönetmeliği’nin “Tahsilâtın hızlandırılması ve yaptırımları” başlıklı 35’inci maddesinde;

“(1) Aboneler, tahakkuk eden su tüketim bedellerini, su tüketim bildiriminde belirtilen son ödeme tarihine kadar ödemek zorundadırlar.

(2) Borçlarını 2 tahakkuk dönemi sonunda ödemeyen abonelerinin borç miktarına bakılmaksızın suyu kesilir. (…)” hükmü yer almaktadır.

Öte yandan mezkûr Yönetmelik’in “Su teminat bedeli” başlıklı 34’üncü maddesinde;

“(1) İdare ile sözleşme imzalayan her aboneden, kullanım yerinin değişmesi, abonelik sözleşmesinin sona ermesi veya sözleşmenin feshi halinde su ve atıksu tüketim bedelini ödememesi ihtimaline karşılık olarak teminat bedeli, tarife grubuna göre Genel Kurulca

belirlenerek, aboneden tahsil edilir.(…)

(5) Sözleşmenin feshi durumunda su ve atıksu abonelerinden alınan teminat öncelikle abonenin ödenmemiş dönemlere ilişkin su borcuna mahsup edilir. Mahsup işleminden sonra teminat kalırsa kalan miktar aboneye iade edilir.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca takip eden iki dönem borçlarını ödemeyen abonelerin sularının kesilmesi gerekmekte olup bu halde teminat bedelinin, mevcut iki dönemlik borçları ekseriyetle karşılayabileceği değerlendirilmektedir. Nitekim teminat bedeli de su ve atık su tüketim bedelinin ödenmemesi ihtimaline karşılık alınan bir güvence olup ödenmemiş borçlar dolayısıyla İdarenin mahkeme yolu veya icra safhası gibi hukuki durumlara başvurması suretiyle ortaya çıkabilecek maliyetleri azaltıcı niteliğe sahiptir.

Yapılan incelemede ise İdarenin, takip eden iki dönem borçlarını ödememiş abonelerin sularını ekseriyetle kesmediği; yapılan örnekleme neticesinde suları kesilmeyen ve teminat bedeli 162 TL olan 2990 adet abonenin, anılan teminat tutarından fazla borcunun bulunduğu tespit edilmiştir.

Bu itibarla söz konusu abonelere ilişkin olarak Yönetmelik hükümlerinin uygulanmaması sonucunda teminatların, İdare alacaklarını karşılayamama riski ortaya çıkmıştır. Nitekim borcundan dolayı aboneliği kapatılmış ancak ödediği teminat tutarı, mevcut borcunu karşılamaya yetmemiş olup İdarenin hukuki yollardan takip ettiği abone sayısının 31.12.2019 itibariyle 3.017 adet olduğu görülmüştür. Söz konusu abonelerin teminat tutarları mahsup edildikten sonra kalan net borç tutarları toplamı ise 5.868.575,26 TL tutarındadır.

İdare tarafından 14/01/2020 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Kararı ile su kapatma işleminin gerçekleştirileceği borç tavan tutarında artışa gidildiği belirtilmişse de bu değişiklik yalnızca borç nedeniyle suyu kapatılacak abone sayısında bir azalışa neden olacak olup İdare alacaklarının güvence altına alınmasını sağlamayacaktır. Kaldı ki abone borcu dolayısıyla gerçekleştirilmesi gereken su kapatma işlemine ilişkin Yönetmelik hükümlerinin 2019 yılında ekseriyetle uygulanmadığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak; İdare alacaklarının güvence altına alınabilmesi ve hukuki ihtilaf sayısının azaltılarak kamu kaynaklarının verimli kullanılabilmesini teminen abonenin mevcut borcunun, İdareye ödemiş olduğu teminat bedelini aşmasından önce İdare tarafından harekete geçilerek aboneliğin sona erdirilmesi önem arz etmektedir.