Döner Sermaye İşletmesi dâhilinde faaliyet gösteren Üniversite birimlerine ait elektrik, iletişim, su ve ısınma ihtiyaçlarına ilişkin giderlerin tamamına yakınının özel bütçeden karşılandığı görülmüştür.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesiyle konservatuvarlar ile araştırma ve uygulama merkezleri, yükseköğretim kurumları tanımına dâhil edilmiştir.

Aynı Kanun’un “Döner sermaye” başlıklı 58’inci maddesinin (a) fıkrasında; yükseköğretim kurumlarında kurulacak döner sermaye işletmesinin başlangıç sermayesine, ilgili yükseköğretim kurumu bütçesinde bu amaç için ödenek öngörülmek şartıyla katkı sağlanabileceği hükme bağlanmıştır.

Anılan maddenin (b) fıkrasında; döner sermaye gelirlerinden tahsil edilen kısmın, ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil havacılık yüksekokulu, sürekli eğitim merkezleri ile bünyesinde atölye veya laboratuar bulunan yükseköğretim kurumları için asgari yüzde 30’unun, diğer yükseköğretim kurumları için ise asgari yüzde 15’inin, ilgili yükseköğretim kurumunun ihtiyacı olan mal ve hizmet alımları, her türlü bakım, onarım, kiralama, devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ve diğer ihtiyaçları ile yönetici payları için kullanılması ile bu oranların yüzde 75’ine kadar artırmaya üniversite yönetim kurulunun yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır

Üniversite özel bütçesinden, döner sermaye işletmesinin başlangıç sermayesine katkı dışında sadece Kanun’un geçici 66’ncı maddesi uyarınca 2015 mali yılı sonuna kadar, yükseköğretim kurumları bütçelerinin “01 – Genel Kamu Hizmetleri” fonksiyonunda öz gelir karşılığı ödenekleştirilen tutarlardan ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alımlarına ilişkin muaccel borçların ödenmesi amacıyla ilgili ekonomik kodlara aktarma yapılmak suretiyle tıp fakültelerine bağlı sağlık uygulama ve araştırma merkezi döner sermaye birimlerinin bütçesine, aktarma yapılabilmesine cevaz verilmiştir.

Bu hükümlere göre yükseköğretim kurumlarının, döner sermaye faaliyetleri sonucu elde edilen ve tahsili gerçekleşen gelirlerden yukarıda belirtilen oranlar dâhilinde ayrılacak kısmı, kendi ihtiyacı olan mal ve hizmet alımları, her türlü bakım, onarım, kiralama, devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ve diğer ihtiyaçları ile yönetici paylarını karşılamak için kullanması gerekmektedir.

Üniversitenin kendi bütçesinden döner sermaye işletmesine ait ihtiyaçların temini, bir başka deyişle kaynak aktarımı; döner sermaye işletmesinin başlangıç sermayesine katkıda bulunulmasında ve 2015 mali yılı sonuna kadar tıp fakültesi hastanelerinin ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alımlarına ilişkin muaccel borçlarının ödenmesinde olduğu gibi istisnai bir durum

olup, mevzuat hükümleriyle sınırlıdır. Bu nedenle belirtilen istisnalar dışında döner sermaye işletmelerinin kendi giderlerini kendi gelirleriyle karşılaması esastır.

Denetimlerde;

-Üniversitenin Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi ile İstanbul Devlet Konservatuvarının, eğitim-öğretim ve bilimsel faaliyetler yanında üçüncü kişilere eğitim programı, kurs vb. düzenlemek suretiyle döner sermaye faaliyetlerinde bulunduğu, bu faaliyetler sonucu gelir elde ettiği ve elde edilen gelirlerin tahsilinin gerçekleştiği,

-Söz konusu faaliyetler için kullanılan bina, derslik, atölye, sahne gibi yerlere ait elektrik, iletişim, su ve ısınma ihtiyaçlarının tamamına yakınının Üniversite bütçesinden karşılandığı,

-Sadece Konservatuvarın, elektrik gideri ile sınırlı olmak üzere özel bütçeye katkı sağladığı,

anlaşılmıştır.

Yükseköğretim kurumu olması yanında Döner Sermaye İşletmesi birimi vasfına da sahip olan adı geçen birimlere ait yapıların elektrik, iletişim, su ve ısınma ihtiyaçlarına ilişkin bedellerin tamamına yakınının Üniversite bütçesinden karşılanması, 2547 sayılı Kanun’a aykırılık teşkil etmektedir.

Kamu İdaresince; İşletme gelirleriyle 2023 yılından itibaren Konservatuvar Müdürlüğünün elektrik giderleri ile birlikte doğalgaz giderlerine de katkı verilmesine başlanıldığı, Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezinin telefon giderlerinin karşılandığı, Merkezin Beşiktaş Kampüsünde 11 farklı birimde faaliyet göstermesi nedeniyle elektrik, doğalgaz ve su sayaçlarında süzme yapılamadığından Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından yapılan çalışmayla metrekare hesabına göre ödemenin sağlanacağı ifade edilmiştir.

Bu itibarla, Döner Sermaye İşletmesi kapsamında faaliyet gösteren birimlerin elektrik, iletişim, su ve ısınma giderlerinde, döner sermaye faaliyetleri ile akademik faaliyetler arasında bir ayrım yapılmasına ve bu ayrıma göre döner sermaye faaliyetlerine ait olan giderlerin, İşletmesi bütçesinden karşılanmasına yönelik çalışmaların tamamlanması gerektiği düşünülmektedir.