Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğüne olan borçların, muhasebe kayıtlarına hatalı kaydedildiği görülmüştür.

14.07.1998 tarihinde Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü ile Erzurum Su ve Kanalizasyon İdaresi (ESKİ) Genel Müdürlüğü arasında imzalanan Erzurum Kenti İçme, Kullanma ve Endüstri Suyu Temini İle İlgili Protokol’ün “Mali hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde DSİ bütçesinden yapılan harcamaların geri ödemeye esas oluşturacak toplam maliyet bedelinin kesin harcama sonuçlarına diğer maliyet unsurlarının ilavesi suretiyle DSİ yöntemlerine göre tesislerden kente su verildiği yıl fiyatlarıyla hesaplanacağı belirtilmiştir. Maddenin devamında ise hesaplanan bu tutarın 30 (otuz) yıl içinde ve her yılın taksitinin, o yılın on ikinci ayı itibariyle uygulanmakta olan konutlara satılan en yüksek su satış tarife bedelinin şehre suyun verildiği tarihte geçerli olan ve konutlara uygulanan su satış tarifesindeki en yüksek değere bölünmek suretiyle elde edilen katsayının toplam maliyetin 1/30 ile çarpılması ile elde edilen değer olduğu hükme bağlanmıştır. Buna göre yıllar itibariyle DSİ

Genel Müdürlüğüne ödenecek taksit tutarı ilgili yılda konutlar için belirlenen su tarifesi ile orantılı olacaktır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 403 Kamu idarelerine mali borçlar hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 303’üncü maddesinde bu hesabın diğer kamu idarelerine olan ve vadesi bir yılı aşan mali borçların izlenmesi için kullanılacağı, 630 Giderler hesabına ilişkin “Hesabın işleyişi” başlıklı 373’üncü maddesinde de yükümlülüklerin doğal olaylar veya başka nedenlerle miktarında meydana gelen artışların bu hesaba borç, ilgili yükümlülük hesaplarına alacak kaydedileceği hususları düzenlenmiştir. Yönetmelik’in 251 Yeraltı ve yerüstü düzenleri hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 190’ıncı maddesinde de yeraltı ve yerüstü düzenleri hesabının, herhangi bir işin gerçekleşmesini sağlamak veya kolaylaştırmak için, yeraltında veya yerüstünde inşa edilmiş her türlü yol, köprü, baraj, tünel, bölme, sarnıç, iskele, hark ve benzeri yapılar ile bunların eklenti ve bütünleyici parçalarının ve bunlardan tahsise konu edilenlerin izlenmesi için kullanılacağı hükme bağlanmıştır.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre DSİ Genel Müdürlüğüne ödenecek taksitlerde ilgili yıl ortaya çıkan artış tutarının 630 Giderler hesabına kaydedileceği, 403 Kamu idarelerine mali borçlar hesabına ise ancak diğer kamu idarelerine olan ve vadesi bir yılı aşan mali borçların kaydedileceği anlaşılmaktadır. Yani DSİ Genel Müdürlüğüne ödenecek taksitlerde ilgili yıl ortaya çıkan artış tutarının 403 Kamu idarelerine mali borçlar hesabına ve

251 Yeraltı ve yerüstü düzenleri hesabına değil, 630 Giderler hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede DSİ Genel Müdürlüğüne ödenecek taksitlerde 2022 yılında ortaya çıkan artış tutarının kalan taksit sayısı ile çarpılması sonucu ulaşılan rakamın 403 Kamu idarelerine mali borçlar hesabı ile 251 Yer altı ve yer üstü düzenleri hesabına kaydedildiği, böylece bu hesapların 92.470.071,44 TL fazla; 630 Giderler hesabına ise herhangi bir kayıt yapılmadığından bu hesabın 2022 yılındaki artış tutarı olan 3.233.300,16 TL eksik bilgi içerdiği tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında bulgu konusu hususa iştirak edilmiş olup, tenkit ve tavsiye edilen hususlara uyularak 31.01.2023 tarih ve 360 yevmiye numaralı Muhasebe işlem fişi ile düzeltme kaydı yapıldığı belirtilmiştir. Ancak bahse konu düzeltme kaydı incelendiğinde yılı geçtikten sonra 251 Yer altı ve yer üstü düzenleri hesabı ile 403 Kamu idarelerine mali borçlar hesabında düzeltici işlem tesis edildiği, 630 Giderler hesabına ilişkin ise herhangi bir düzeltici işlem yapılmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca yapılan işlem de 2022 yılı mali rapor ve tablolarını

etkilemediğinden bulguda belirtilen hesapların söz konusu rakamlar kadar hatalı bilgi içerdiği görülmüştür.

Sonuç olarak DSİ Genel Müdürlüğüne ödenecek taksitlerde, ilgili yılda meydana gelen artış tutarının 630 Giderler hesabına kaydedilmesi, bunun dışında 403 Kamu idarelerine mali borçlar hesabı ile 251 Yer altı ve yer üstü düzenleri hesabına bu konuyla ilgili herhangi bir kayıt yapılmaması gerekmektedir.