Belediyenin hesap ve işlemlerinde yapılan incelemelerde doğrudan temin kapsamında bazı mal ve hizmet alımlarına ilişkin piyasa fiyat araştırma sürecinde piyasadan fiyat teklifleri alınırken yapılacak işin teknik şartnamesinin hazırlanmadığı, ilgililerine gönderilmediği ve gönderilen fiyat teklif belgesinde sadece teklif istenecek kalemlerin adlarına ve miktarına yer verildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 4’üncü maddesinde doğrudan temin: “Bu Kanunda belirtilen hallerde ihtiyaçların, idare tarafından davet edilen isteklilerle teknik şartların ve fiyatın görüşülerek doğrudan temin edilebildiği usulü” şeklinde tanımlanmıştır.

Yine aynı Kanun’un “Doğrudan Temin” başlıklı 22’nci maddesinde: “Bu maddeye göre yapılacak alımlarda, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçlar temin edilir.” denilmektedir.

Görüleceği üzere doğrudan temin bir ihale yöntemi değildir ve idareler tarafından ihtiyaçların, piyasa fiyat araştırması yapıldıktan sonra temin edilmesi gerekmektedir. Yine doğrudan teminin tanımının yapıldığı madde hükmünden de anlaşılacağı üzere idarenin ihtiyaç duyduğu mal ve hizmet alımlarında, isteklilerin davet edildiği ve işin teknik şartlarının ve fiyatının görüşülmek suretiyle temin edildiği alım türü olarak ifade edilmiştir.

Yani, idareler ihtiyaç duydukları mal ve hizmet kalemlerinin teknik şartlarını ve fiyatını piyasa araştırması yaparak temin edeceklerdir. Dolayısıyla kurumun doğrudan temin yöntemiyle alımlarının bir kısmında, işin teknik kısmının fiyata doğrudan etki edecek mahiyette olması nedeni ile piyasa araştırma sürecinde ilgililer bilgilendirilmeden fiyat tekliflerinin alınması mümkün değildir.

Fiyat teklifi eki olması gereken teknik şartların belirlenmeden dolayısıyla da ilgililerince görülmeden fiyat teklifi verilmiş olması, sağlıksız fiyat oluşumlarına sebebiyet verecek, hem idareyi hem de isteklileri doğru ürün/doğru fiyat noktasında hataya sevk edecektir.

Belediyenin, doğrudan temin yöntemi ile alımlarının büyük kısmında teknik şartların isteklilere gönderilmesi suretiyle piyasa araştırması yapmış olduğu görülse de; teknik şartlar görüşülmeden fiyat teklifi alınan işlerin de olduğu tespit edilmiştir. Belediyece, fiyat araştırmasının mevzuata uygun şekilde yapılması ve fiyat ile birlikte teknik şartların da isteklilerle görüşülerek alımların gerçekleştirilmesi kamu kaynaklarının verimli ve etkili kullanılmasını sağlayacaktır.