Karar Künyesi
Otopark Yönetmeliği gereği otopark ihtiyacını kendi parselinden karşılamayan yapılara ilişkin olarak tahsil edilmesi gereken otopark bedellerinin tahakkuk ve tahsilatının yapılmadığı görülmüştür.
7261 sayılı Türkiye Çevre Ajansının Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nda bazı değişiklikler yapılmış olup 5216 sayılı Kanun’un 7’nci maddesinde yapılan değişiklikle büyükşehir ilçe belediyelerine bölge otoparkı yapma görevi verilmiştir.
Aynı Kanun’un 27’nci maddesinde yapılan değişikliğe göre ise; büyükşehir ilçe belediyeleri, imar mevzuatı uyarınca otoparkla ilgili olarak elde ettikleri gelirleri beş yıllık imar programına göre hazırlanan kamulaştırma projesi karşılığında bölge otoparkı için gerekli arsa alımları ile inşasında kullanacaktır. Bu gelirler başka amaçla kullanılamayacaktır.
Otopark Yönetmeliği’nin “Yapı ruhsatı ve kullanma izinlerinin verilmesi” başlıklı 10’uncu maddesinde; yapılacak yapılara Yönetmelik’te belirtilen esaslara göre otopark yerleri ayrılmadan yapı ruhsatı verilmeyeceği ve söz konusu otoparklar inşa edilip hazır hale getirilmeden yapı kullanma izni verilmeyeceği düzenlenmiştir.
Aynı Yönetmelik’in “Otopark bedelinin tahakkuk ve tahsili” başlıklı 12’nci maddesinde; otopark bedellerinin tahakkuk ve tahsil esasları bu Yönetmelik hükümleri dikkate alınarak ilgili idareler tarafından belirleneceği ve otopark bedellerinin kamu bankalarından herhangi birinde açılacak otopark hesabına yatırılacağı; idarelerce bedel alınmış olan parseller için bölge otoparklarının, ruhsat tarihinden itibaren en geç üç yıl içinde tamamlanmak zorunda olduğu belirtilmiştir.
Anılan Yönetmelik’in “Otopark hesabından yapılacak harcamalar” başlıklı 13’üncü maddesine göre otopark hesabında toplanan meblağ otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılamaz.
Bu düzenlemelere göre; otopark bedellerinin kamu bankalarından herhangi birinde açılacak otopark hesabına yatırılması, bu hesapta toplanan meblağa yasaların öngördüğü faiz oranının uygulanması, bedel alınan parseller için bölge otoparklarının ruhsat tarihinden itibaren üç yıl içinde tamamlanması ve hesaptaki meblağın otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılmaması gerekmektedir.
Yapılan incelemelerde; İdare tarafından yapı ruhsatı verilirken otopark ihtiyacını kendi parselinden karşılamayan yapılara ilişkin olarak tahsil edilecek bedeller için otopark hesabı açılmadığı, ilçe belediyesi tarafından tahsil edilmesi gereken otopark bedellerinin hâlihazırda doğrudan Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsil edildiği tespit edilmiştir.
Kamu idaresince, İzmir Büyükşehir Belediyesi Otopark Uygulama Esaslarına göre İzmir Büyükşehir Belediyesince ilçe belediyeleri için açılan otopark hesabına yatırılacağı ifade edilmiştir. Ancak 5216 sayılı Kanun’un 7’nci maddesi ile büyükşehir ilçe belediyelerine bölge otoparkı yapma görevi verilmiştir. Bu nedenle Otopark Yönetmeliği'ne istinaden elde edilen gelirlerin ilçe belediyesince tahsil edilmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, 5216 sayılı Kanun ve imar mevzuatının büyükşehir ilçe belediyelerine verdiği bölge otoparkı yapma görevinin yerine getirilmesi ve otopark sorununun çözümü amacıyla kullanılabilecek gelirlerde kayıplara neden olunmaması amacıyla otopark gelirlerinin takip, tahakkuk ve tahsilatının sağlanması gerekmektedir.