Karar Künyesi
İdarenin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70'inci maddesinde sayılan mal ve hakların kiralanması kapsamında olmak üzere işletme hakkını kiraya verdiği taşınmazları bulunmaktadır. Bu taşınmazların kira bedelleri katma değer vergisi ile birlikte tahsil edilmekte, ancak, tahsil edilen KDV tutarları 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına değil kira geliri olarak 600-Gelirleri Hesabına kaydedilmektedir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun, 1'inci maddesinde; hangi işlemlerin katma değer vergisine tabi olduğu belirtildikten sonra, 193 sayılı Kanun’un 70’inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri katma değer vergisine tabi olan işlemler arasında sayılmıştır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 70'inci maddesinin birinci fıkrasının 5'inci bendinde, işletme haklarının kiralanması yer almaktadır.
3065 sayılı Kanun’un “Hizmet” başlıklı 4'üncü maddesinde ise;
“Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlerdir.
Bu işlemler; bir şeyi yapmak ve işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleşebilir” hükmüne yer verilmek suretiyle kiralama işlemlerinin de hizmet kapsamında katma değer vergisine tabi olduğu ifade edilmiştir.
Diğer yandan, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 293’üncü maddesinde; bu hesabın, teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarları ile bu tutarlardan mahsup edilen ve ödenen tutarların izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alınmıştır.
Yönetmelik’in 294’üncü maddesine göre: İdarenin sattığı mal ve hizmet karşılığı olarak
katma değer vergisi tutarı da dâhil olmak üzere yapılan tahsilat tutarları 100-Kasa Hesabına veya 102-Banka Hesabına borç, tahsil edilen katma değer vergisi Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına, Katma Değer Vergisi hariç tutar ise 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan katma değer vergisi tutarı da dâhil olmak üzere yapılan tahsilat toplamı 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilecektir.
İdarenin hesap ve işlemleri incelendiğinde; Belediyenin, 193 sayılı Kanun’un 70'inci maddesinde sayılan mal ve hakların kiralanması işlemleri kapsamında işletme haklarını kiraya verdiği taşınmazlarının bulunduğu, bu taşınmazların kira bedellerinin katma değer vergisi ile beraber tahsil edildiği, ancak, tahsil edilen KDV tutarlarının 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabı yerine kira geliri olarak 600-Gelirler Hesabına kaydedildiği tespit edilmiştir. Hâlbuki, yukarıda belirtilen taşınmazların kira bedellerinin KDV’sinin 391-Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına, kira bedellerin KDV’siz kısmının da 600-Gelirler Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.
İşletme hakkı kiraya verilen taşınmazların kira bedelleri üzerinden hesaplanan KDV’nin Gelirler Hesabına kaydedilmesi hem Hazinenin gelir kaybına neden olmakta; hem de 391- Hesaplanan KDV Hesabında 733.822,96 TL eksik, 600-Gelirler Hesabında bu tutar kadar fazla bilgi ve aynı zamanda 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabında da eksik bilgi oluşmasına neden olmaktadır.
Denetim tespiti sonrasında İdare tarafından; gerekli işlemlerin yapılmaya başlanıldığı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak; muhasebe kayıtlarının 2020 yılı içerisinde yapılmaması sebebiyle; ilgili yıl kurum mali tablolarında bahse konu hesaplarda hatalı bilgi oluşmuştur.