1. İhale Kapsamında Yaptırılan İşlerde Katma Değer Vergisi Tutarının Maliyete Eklenmesi Gerekirken 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına Kaydedilmesi

   İhale edilerek yapımı gerçekleştirilen Maddi Duran Varlıklara ilişkin hakediş ödemelerinde yüklenici tarafından kesilen fatura karşılığı tutarın Katma Değer Vergisi (KDV) hariç kısmının 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına, KDV tutarının da 191 İndirilecek KDV hesabına kaydedildiği görülmüştür.

   Mahalli İdareler Harcama Belgeleri Yönetmeliği’nin 191 İndirilecek KDV hesabının “Hesabın Niteliği” başlıklı 153’üncü maddesinde “(1) Bu hesap, mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen veya borçlanılan ve kurum açısından indirim hakkı doğuran katma değer vergisinin izlenmesi için kullanılır.

   (2) Mahalli idareler, bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal veya hizmetin üretim girdisi olarak satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları Katma Değer Vergisini indirim konusu yaparlar. Bunun dışında kurumun satışa konu olmayan kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın alınmış mal veya hizmet için ödenen Katma Değer Vergisi indirim konusu yapılmaz ve bu tutarlar ilgili gider hesabı veya varlık hesabına yapılacak muhasebe kaydında maliyet bedeline ilave edilir.” hükmü bulunmaktadır.

   Aynı Yönetmelik’in Maddi Duran Varlıklar Hesap grubuna ilişkin işlemlerin düzenlendiği 187’nci maddesinde “b) Yapılmakta olan yatırımlara ilişkin işlemler,

   1) Bütçeye gider kaydıyla edinilen yapılmakta olan yatırımlara ilişkin ödeneklerin, bütçenin ekonomik sınıflandırmasındaki Sermaye Giderleri bölümüne ait olması gerekir. Yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen maddi duran varlıklar, geçici kabul işlemi tamamlandıktan sonra ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılır. Yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen her bir iş için proje numarasıyla ayrı bir taahhüt kartı tutulur. Yapılmakta olan yatırımlar hesabı, maddi duran varlık çeşitlerine göre bölümlenmekle birlikte, proje bazında raporlanır. Bu hesapta kayıtlı tutarlar, girişilen taahhütler için fiyat farkı ve katma değer vergisi ödemeleri dâhil yapılan toplam ödemeleri gösterir.” hükmü yer almaktadır.

   Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, Belediyelerin bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal ve hizmetlerin girdilerine ilişkin KDV’yi indirim konusu yapabilecekleri, bunun dışında son tüketici veya sürekli kullanıcısı oldukları satışa konu olmayacak mal ve hizmetlere ilişkin KDV tutarının indirim konusu yapılamayacağı, gider hesaplarında izleneceği veya ilgili varlığın maliyetine ekleneceği belirlenmiştir.

   Maddi duran varlıkların yapımı aşamasında katlanılan maliyetler 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar hesabında izlenmekte ve geçici kabul işlemi gerçekleştiğinde ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılmaktadır. 258 hesabında izlenecek tutarlara fiyat farkı ve KDV’nin dahil olduğu hüküm altına alınmıştır.

   Bu kapsamda yapım işlerinde hakediş ödemelerine ilişkin KDV tutarının malın maliyetine eklenmemesi 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi hesabını 1.028.572,14 TL tutarında fazla, ilgili maddi duran varlık hesaplarının da bu tutar kadar eksik yer almasına neden olmuştur. Bu durum mali tabloların doğruluğunu ve güvenilirliğini etkilemektedir.

2. Tahsil Edilen Katma Değer Vergisinin Bütçe Geliri İle İlişkilendirilmemesi

Belediye tarafından teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan ve tahsil edilen, katma değer vergisi tutarlarının bütçe gelirleri ile ilişkilendirilmediği tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabını düzenleyen “Hesabın işleyişi” başlıklı 294’üncü maddesinde; kurumun sattığı mal ve hizmet karşılığı olarak katma değer vergisi tutarı da dâhil olmak üzere yapılan tahsilat tutarlarının, 100-Kasa Hesabına veya 102-Banka Hesabına borç, tahsil edilen KDV’nin 391 nolu hesaba, KDV hariç tutarın ilgili hesaba alacak; diğer taraftan katma değer vergisi tutarı da

dâhil olmak üzere yapılan tahsilat toplamının 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedileceği belirtilmiştir.

Belediye tarafından teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan KDV tutarları, 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına kaydedilmekte ancak tahsil edilen katma değer vergisi tutarı 800 Bütçe Gelirleri Hesabına kaydedilmemektedir.

Bu itibarla Belediye tarafından malın teslimi veya hizmetin ifası nedeniyle KDV dahil yapılan tahsilat tutarının 800 Bütçe Gelirleri Hesabına kaydedilmemesi sonucunda bütçe uygulama sonuçları tablosunda Bütçe Gelirleri Hesabı 179.005,20 TL eksik tutarlar ile yer almaktadır.

Kamu idaresi cevabında; "Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yön. Hükümlerine uygun olarak düzeltmeler yapılmıştır. Düzeltmeler ektedir." denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi tarafından gerekli düzeltmelerin yapıldığı belirtilmiş ve bulgunun (B) bölümüne ilişkin yapılan düzeltme kaydının belgesi gönderilmiş olsa da ilgili hesaplar 2018 yılı mali tablolarında olması gereken tutarlar ile yer almamış olup konu izleyen denetim dönemlerinde takip edilecektir.