2018 yılı hesabına ilişkin Sayıştay ilamları ile bildirilen kamu zararından doğan alacakların Kişilerden Alacaklar Hesabına 2021 yılında kaydedildiği ve sonra ilgili tutarların giderleştirilerek takip edilemez hale geldiği tespit edilmiştir.

Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in “Kamu zararından doğan alacakların muhasebe kayıtlarına alınması” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci fıkrasında; Sayıştay ilâmları ile bildirilen kamu zararından doğan alacakların, ilâmların idarelerine ulaştığı tarihten itibaren beş iş günü içerisinde, takibe yetkili birimce, sorumlular ve ilgililer adına muhasebe kayıtlarına aldırılacağı, ikinci fıkrasında ise muhasebe biriminin, Sayıştay ilâmına istinaden bildirilenleri ilâmda belirtilenler adına hesaplara kaydedeceği belirtilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 140 Kişilerden alacaklar hesabına ilişkin “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 111’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; kişilerden alacakları ortaya çıkaran durumlardan birinin de kuruma tebliğ olunan Sayıştay ilamları olduğu; “Hesabın işleyişi” başlıklı 112’nci maddesinde ise Sayıştay tarafından

tazminine hükmedilenler ile zamanaşımına uğratılan alacaklardan dolayı Sayıştay tarafından sorumluları adına tazmin hükmedilen tutarların bu hesaba borç kaydedileceği ifade edilmiştir.

Bu düzenlemelere göre, Sayıştay ilâmları ile bildirilen kamu zararından doğan alacaklar, ilâmların idarelerine ulaştığı tarihten itibaren beş iş günü içinde 140 Kişilerden Alacaklar hesabında sorumlular adına izlenmeye başlanmalıdır.

140 Kişilerden Alacaklar hesabına alacak kaydının hangi durumlarda yapılabileceği ise aynı Yönetmelik’in 112’nci maddesinde belirtilmiş olup 140 Kişilerden Alacaklar hesabına alacak kaydı; tahsilatın gerçekleşmesi, alacağın zamanaşımına uğraması, bir kanuna veya karara dayanarak alacağın silinmesi, döviz cinsi alacakta kur farkı oluşması gibi hallerde yapılabilecektir.

Yapılan incelemelerde, 2018 yılı Sayıştay ilamları ile bildirilen kamu zararından doğan alacakların mevzuatta belirtilen süreyi aşarak 31.05.2021 ve 01.06.2021 tarihlerinde 140 Kişilerden Alacaklar Hesabına kaydedildiği anlaşılmıştır. 01.11.2021 tarihinde ise bu hesapta yer alan 8.359.944,52 TL’nin Yönetmelik’in 112’nci maddesinde ifade edilen durumların gerçekleşmemesine rağmen 630 Giderler Hesabına aktarıldığı görülmüştür. Bu işlemler nedeniyle, 140 Kişilerden Alacaklar Hesabı bilançoda 8.359.944,52 TL eksik; 630 Giderler Hesabı ise faaliyet sonuçları tablosunda aynı tutar kadar fazla yer almaktadır.

Sonuç olarak, mali tabloların tam ve güvenilir bilgi sunması için 140 Kişilerden Alacaklar Hesabına gerekli kayıtların zamanında yapılması ve muhasebe kayıtlarının gerçeği yansıtacak şekilde düzeltilmesi gerekmektedir.

Kamu İdaresince, 2018 yılı Sayıştay İlamı ile ilgili sorumlular adına 140 Kişilerden Alacaklar Hesabının çalıştırılacağı ifade edilmiştir.