Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından Ulaşımpark Ulaştırma Hizmetleri AŞ’ye devredilmiş olan “işletme hakkı” niteliğindeki kiralamaların 260 Haklar Hesabına kaydedilmeyip doğrudan giderleştirildiği görülmüştür.

26.12.1992 tarih ve 21447 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sıra no’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Hesap Planı Açıklamalarında “26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar” grubunun herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan ve işletmenin belli bir şekilde yararlandığı veya yararlanmayı beklediği aktifleştirilen giderler ile belli koşullar altında hukuken himaye gören haklar ve şerefiyelerin izlendiği hesap grubu olduğu,

260 Haklar Hesabının imtiyaz, patent, lisans, ticari marka ve unvan gibi bir bedel ödenerek elde edilen bazı hukuki tasarruflar ile kamu otoritelerinin işletmeye belirli alanlarda tanıdığı kullanma, yararlanma gibi yetkiler dolayısıyla yapılan harcamaları kapsadığı açıklanarak edinilen hakların, maliyet bedelleri ile bu hesaba borç kaydedileceği, yararlanma süreleri içerisinde, yararlanma sürelerinin belli olmaması durumunda, 5 yıllık sürede eşit taksitlerle itfa olunarak yok edileceği,

268 Birikmiş Amortismanlar Hesabının maddi olmayan duran varlık bedellerinin, kullanılabilecekleri süre içerisinde yok edilebilmesini sağlamak amacıyla kullanılan hesap olduğu, ayrılan amortismanların ilgili gider hesapları karşılığında bu hesaba alacak; kullanım hakkı sona erenler ya da elden çıkarılanların bu hesaba borç, ilgili varlık hesabına alacak kaydedileceği, düzenlenmiştir.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından Ulaşımpark Ulaştırma Hizmetleri AŞ’ye devredilmiş olan “işletme hakkı” niteliğinde kiralamalara aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

‌Tablo 3:İşletme Hakkı Niteliğindeki Kiralamalar

Yukarıdaki tabloda anılan işletme hakkı niteliğindeki kiralamalar 5216 sayılı Kanun’a dayanılarak, Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin yukarıda belirtilen meclis kararlarına istinaden farklı süre ve kiralama bedelleri karşılığında ve Ulaşımpark Ulaştırma Hizmetleri AŞ’ye devredilmiş ve takip eden yıllar için bedelin yurt içi üretici fiyat endeksi oranında artırılması öngörülmüştür. Ancak Şirket tarafından bu mahiyette yapılan harcamaların 260 Haklar

Hesabında muhasebeleştirilmediği ve dolayısıyla bu haklara ilişkin amortisman ayrılmadığı, doğrudan gider kaydedildiği görülmüştür.

Şirketin mali tablolarının, şirketin malvarlığını tam, anlaşılabilir, karşılaştırılabilir, ihtiyaçlara ve işletmenin niteliğine uygun bir şekilde; şeffaf ve güvenilir olarak göstermesi gerektiğinden Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği uyarınca; yukarıdaki anılan "işletme hakkı" niteliğindeki kiralamalara ilişkin bedellerin, maliyet bedelleri ile 260 Haklar Hesabına borç kaydedilerek bilançoda bu hesapta izlenmesi ve dönem sonlarında amortisman ayırmak suretiyle itfa edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.