İdare tarafından mevduat faiz gelirlerinin muhasebeleştirme işlemlerinde; gelir vergisi stopajlarının 630 Giderler Hesabında izlenmediği, faiz gelirlerinin kaydı için 600 Gelirler Hesabı kullanılması gerekirken 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabına kayıt yapıldığı ve faiz gelirlerinin brüt tutar üzerinden kaydedilmesi gerekirken net tutar üzerinden hesaba yansıtıldığı görülmüştür.

27.05.2016 tarihli ve 29724 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 102 Bankalar Hesabı’na ilişkin “Hesabın işleyişi” başlıklı 57’nci maddesinde;

“…

6) Muhasebe birimlerinin hesaplarının bulunduğu bankalarca tahakkuk ettirilerek banka hesabına aktarılan faiz tutarları bu hesaba, tevkifat tutarları 630 Giderler Hesabına borç, faiz tutarının içinde bulunulan aya ait kısmı 600 Gelirler Hesabına, geçmiş aylara ait kısmı 181 Gelir Tahakkukları Hesabına alacak kaydedilir. Banka hesabına aktarılan tutarın tamamı aynı zamanda 805 Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800 Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.” <span>hükmü mevcut olup buna göre; elde edilen faiz gelirleri 600 Gelirler Hesabına brüt tutar üzerinden kaydedilmeli, faiz gelirine ilişkin yapılan stopaj ise 630 Giderler Hesabında izlenilmeli ve sadece elde edilen net gelir tutarı bütçe hesapları ile ilişkilendirilmelidir.</span>

Mevduat faiz gelirlerine ilişkin olarak yapılması gereken kayıt aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 8: Mevduat Faiz Gelirlerinin Muhasebeleştirilmesi Örneği

Hesap Kodu

Borç

Alacak

102

X

0,00

630

Y

0,00

600

0,00

X+Y

805

X

0,00

800

0,00

X

X ve Y: Bakiye

Tabloda görüleceği üzere tek bir yevmiye kaydında hem mevduat faiz gelirinin hem de söz konusu faiz geliri üzerinden kesilen gelir vergisinin muhasebeleştirilmesi yapılmıştır. Söz konusu kayıtta ayrıca bütçe gelirlerine net tutar kaydedilmiş olup ayrıca bütçe giderleri hesabı çalıştırılmamıştır.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; mevduat faiz gelirlerinin öncelikle net tutarlar üzerinden 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabında muhasebeleştirildiği, stopaj tutarının 630 Giderler Hesabına kaydedilmediği ayrıca 600 Gelirler Hesabı yerine 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabının kullandığı tespit edilmiştir.

Bahse konu denetim tespiti üzerine idare cevabında ilgili muhasebe hatalarının 2024 yılında düzeltildiği ifade edilse de 2023 yılı muhasebe kayıtlarının hatalı olması nedeniyle 2023 yılı mali tablolarında ilgili hesaplarda hatalı bilgiler ortaya çıkarmaktadır.

Söz konusu hatalı uygulama, 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabının olması gerekenden fazla 630 Giderler Hesabının ve 600 Gelirler Hesabının ise olması gerekenden eksik görünmesine dolayısıyla İdarenin mali tablolarının doğru ve güvenilir bilgi sunamamasına neden olmaktadır.

Kararla ilgili sorunuz mu var?