Asfalt yollara ilişkin bazı deneylerin uygun şartlarda ve yeterli sayıda olmadığı, bazı deneylerin ise hiç yapılmadığı tespit edilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde;

“Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.”

Denilmektedir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde;

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”

Hükmü yer almaktadır.

Asfalt yollar en fazla beş tabakadan oluşmakta olup ihtiyaca yönelik olarak hangi

tabakaların kullanılacağı idarelerin takdirine bırakılmaktadır. Denizli Büyükşehir Belediyesinin asfalt yapım işleri incelendiğinde ise genellikle temel tabakası ve binder tabakasının kullanıldığı görülmüştür. İlgili tabakalara ilişkin yapım esasları, deney türleri ve yapılması gereken kontroller Karayolları Teknik Şartnamesi (KTŞ)’nin 402 ve 407’nci kısımlarında ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.

Buna göre, idarelerin temel tabakası için her 1000 m2’de bir, binder tabakası için ise her 250 tonda bir sıkışma deneyini tekrarlaması ve elde ettiği sonuçlara göre hakediş düzenlemesi gerekmektedir. Ancak İdare yapmış olduğu sıkışma deneylerinde KTŞ’de belirtilen bu hükme riayet etmemiş, toplam işin çok az bir kısmını temsil edecek şekilde sıkışma deneylerini gerçekleştirmiştir. Ayrıca binder tabakasına ilişkin sıkışma deneyleri hiç yapılmamıştır. Yine KTŞ’nin 407’nci kısmında iş bitiminden sonra yolun trafiğe açılmadan önce binder tabakası için yüzey düzgünlüğünün kontrol edilmesi gerektiği, bu kontrolün ne şekilde yapılacağı ve elde edilen sonuçlara göre sözleşme tutarının ne kadarının ödeneceği belirtilmektedir. Ancak İdare usulüne uygun olarak yüzey düzgünlüğü deneylerini yapmamıştır. Zamanında yapılmayan birçok deneyin ise daha sonradan yapılması mümkün bulunmamaktadır.

Asfalt yol yapım işlerine ilişkin deneylerin KTŞ’de belirtilen hükümlere uygun olarak ve zamanında yapılmamasının Belediyeyi belirlenen kalite standartlarının altında asfalt yol üretimi riski ile karşı karşıya bırakabileceği değerlendirilmektedir. Tarafımızca yapılan uyarı ve bilgilendirmeler neticesinde eksiklikler İdarece giderilmeye başlanmıştır. Ancak zamanında yapılmayan deneylerin daha sonra yapılması mümkün olmadığından tüm işlemlerin usulüne uygun olarak zamanında ve eksiksiz şekilde yürütülmesi gerekmektedir.