Karar Künyesi
Yapılan incelemede, 775 sayılı Gecekondu Kanunu hükümlerine göre oluşturulması gereken fon hesabının teşkil ettirilmediği görülmüştür.
11.03.1988 tarih ve 19752 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 775 sayılı Gecekondu Kanunu'na ek getiren 3414 sayılı Kanun'un 1'inci ve 2'nci maddelerinde, 775 sayılı Kanun'un belediye sınırları ile mücavir alanlardaki tatbikatı için daha önce Bayındırlık ve İskan Bakanlığına verilen hak, yetki ve görevler ile aynı Kanun'un 12'nci maddesinde kurulması öngörülen Fonların idaresi ile bu Fonlara ait her türlü hak ve vecibelerin ilgili belediyelere devredildiği; devredilen bu hak, yetki ve görevlerin de belediyelerin yetkili organları eliyle kullanılacağı hükme bağlanmıştır.
4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5' inci maddesinde :
“Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla %10'u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır. Kalan kısmından ise ilgili
belediyeye %30, varsa büyükşehir belediyesine % 10 oranında pay verilir...” denilmektedir.
775 sayılı Kanunun “Fonların teşkili ve kullanılması” başlıklı 12' nci maddesinde ise; “Bu Kanundaki hizmetlerin yürütülebilmesi için aşağıdaki kaynaklardan sağlanacak gelirler, Türkiye Emlak Kredi Bankasında, ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanarak birer fon teşkil edilir” denilmekte olup, yine anılan Kanunun 1'inci ve 8'inci maddeleri uyarınca da belediyelerin mevcut gecekonduların ıslahı, tasfiyesi, yeniden gecekondu yapımının önlenmesi kapsamında kendilerine devrolunan arazi ve arsalardan Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nca uygun görülenlerin kira ya da satış tutarlarının yatırılması için de fon hesabı açmaları gerekmektedir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği” nin “Belli bir amaca tahsisli gelirler ve alınan paylar” başlıklı 18' inci maddesinin 2'nci fıkrası da:
“20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununun 12 inci maddesi gereği kurulan fonda toplanacak paralar gelir bütçesinin ilgili bölümüne gelir kaydedilir. Diğer taraftan gider bütçesinin ilgili tertibine tahsis amacı doğrultusunda kullanılmak üzere ödenek konulur. Bu fondan yapılan harcamalarda 775 sayılı Kanunda belirtilen usul ve esaslar uygulanır.”
hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda anılan Kanun ve Yönetmelik hükümlerinin gereği olarak, mevcut gecekonduların ıslahı, tasfiyesi ve yeniden gecekondu yapımının önlenmesi kapsamında, mevzuatında öngörülen gelir ve payların tahakkuku ile bu tutarların takip ve denetiminin yapılabilmesi için söz konusu fon hesabının teşkil ettirilmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir.
Kamu idaresi cevabında; 4706 Sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun gereğince Hazineye ait taşınmazların satışı halinde, satış bedellerinin tahsil edilen kısmından Belediyeye pay verilmesi için İlçe Mal Müdürlüğüne yazı yazıldığını, bulgu maddesinde anılan Kanun ve Yönetmelik hükümleri gereği mevcut gecekonduların ıslahı, tasfiyesi ve yeniden gecekondu yapımının önlenmesi kapsamında, mevzuatında öngörülen gelir ve payların tahakkuku ile bu tutarlarının takip ve denetiminin yapılabilmesi için söz konusu fon hesabının en kısa sürede teşkil ettirileceğini, ifade etmiştir.
Sonuç olarak 775 sayılı Kanun ile Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği gereği fon hesabının teşkil ettirilmesi gerekmekte olup İdarece bulguya iştirak edilmiştir. Bulgu konusu tespitte bahsedilen fon teşkilinin oluşturulup oluşturulmadığı takip eden denetimlerde izlenecektir.