2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu uyarınca kamu kurumları tarafından kamulaştırılan taşınmazların emlak vergisi ile ilgili işlemlerin mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmesi için gerekli olan kamulaştırma bilgilerinin ilgili tapu idaresinden alınmadığı tespit edilmiştir.

2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10’uncu maddesinde, “Kamulaştırılması yapılan taşınmaz mal, tahsis edildiği kamu hizmeti itibariyle sicile kaydı gerekmeyen bir niteliğe dönüşmüş ise, istek halinde mahkemece sicil kaydının terkinine karar verilir. Bu tescil ve terkin işlemi sırasında mal sahiplerinin bu taşınmaz mal nedeniyle vergi ilişkisi aranmaz. Ancak, tapu dairesi durumu ilgili vergi dairesine bildirir” hükmü bulunmaktadır.

2942 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesinde, “Kamulaştırılan taşınmazın kamulaştırıldığı yıla ait emlak vergisi tarhına esas olan vergi değeri, kesinleşen kamulaştırma bedelinden az olduğu takdirde, kamulaştırma bedeli ile vergi değeri arasındaki fark üzerinden, cezalı emlak vergisi tarh olunur. Emlak Vergisi beyannamesinin ek süreye rağmen verilmemiş olması halinde, kesinleşen kamulaştırma bedeli, kamulaştırmanın yapıldığı yıla ait vergi değeri yerine geçer ve bu değer üzerinden cezalı emlak vergisi tarhiyatı yapılır” düzenlemesine yer verilmiştir.

1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 30’uncu maddesinde, “Devir ve ferağı yapılan bina ve arazinin, devir ve ferağın yapıldığı yıl ile geçmiş yıllara ait ödenmemiş Emlak Vergisinin ödenmesinden devreden devralan müteselsilen sorumlu tutulurlar. Devralanın mükellefe rücu hakkı saklıdır. Tapu daireleri devir ve ferağ işlemini, işlemin yapıldığı ayı takip eden ayın 15’inci günü akşamına kadar ilgili belediyelere bildirir” denilmekte olup 1319 sayılı Kanun’un 37’nci maddesinde ise “Bu Kanunda geçen ‘Vergi dairesi’ tabiri, belediyeleri ifade eder” hükmüne yer verilmiştir.

Bununla birlikte, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Devamlı bilgi verme” başlıklı 149’uncu maddesinde:

“Kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden kurum ve kuruluşlar dahil) ile gerçek ve tüzel kişiler vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve vergi dairesince kendilerinden yazı ile istenecek bilgileri belli fasılalarla ve devamlı olarak yazı ile vermeye mecburdurlar”;

“Bilgi vermekten imtina edememek” başlıklı 151’inci maddesinde; “Kendilerinden bilgi istenilen gerçek ve tüzel kişiler, özel kanunlarda yazılı mahremiyet hükümlerini ileri sürerek, bilgi vermekten imtina edemezler” hükümlerine yer verilmiş olup;. 213 sayılı Kanun’un mükerrer 335’inci maddesinde ise 149’uncu madde hükümleri çerçevesinde bilgi verme görevini yerine getirmeyenlere “Özel Usulsüzlük Cezası” kesileceği düzenlenmiştir.

Bu nedenle kamulaştırma, devir ve ferağ gibi nedenlerle emlak vergisiyle ilgili işlemlerin mevzuata uygun olarak yapılabilmesi için gerekli bilgilerin belediye tarafından başta tapu idareleri olmak üzere diğer kurum ve kişilerden alınması gerekmektedir.

Bu itibarla, yukarda yer verilen hükümler çerçevesinde kamulaştırma, devir ve ferağ işlemleriyle ilgili bilgilerin emlak vergisi açısından vergi dairesi hükmünde olan belediye tarafından ilgili kurum ve kişilerden istenilmesi, ilgili kurum ve kişiler tarafından ise istenilen bilgilerin verilmesi, aksi durumda belediye tarafından özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; İlçe sınırlarında kalan 2013-2018 yılları arası İzmir Büyükşehir Belediyesi adına ve İZSU Genel Müdürlüğü adına tapuda tescili yapılmış tapu senetleri örnekleri veya kamulaştırmaya ilişkin bilgi ve miktarların kuruma gönderilmesi hususunda 12.12.2018 tarih ve 60234 ve 60262 sayılı yazılarla talep edilmiş olduğu ve Tapu Müdürlüğünün 4158739 sayılı cevabi yazılarında talep edilen bilgilerin ilgili idareden alınması gerektiğinin bildirildiği; İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığının 18.02.2019 tarih ve 13501 sayılı yazılarıyla İZSU adına tescili yapılmış olan taşınmazların listesinin gönderildiği;

Buna benzer olarak çeşitli yazılarla İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı Emlak Yönetimi Dairesi Başkanlığından alınan cevabi yazılara istinaden 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun değişik 4657 Sayılı Yasanın 20. maddesi gereğince işlem yapıldığı, bildirilmiştir. Sonuç olarak İdare, bulguda yer alan tespitin düzeltilmesine ilişkin girişimlerde bulunduğunu bildirmiş olup; tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.