Türkiye Jokey Kulübü (TJK) tarafından Adana Büyükşehir Belediyesine ödenen eğlence vergilerinden Seyhan Belediyesine gönderilmesi gereken payların eksik aktarıldığı, Belediyenin de söz konusu gelirlerin takip ve tahsiline ilişkin gerekli işlemleri yerine getirmediği görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir belediyesinin gelirleri” başlıklı 23’üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; 2464 sayılı Kanun’da yer alan oran ve esaslara göre büyükşehir belediyesince tahsil olunacak at yarışları dâhil müşterek bahislerden elde edilen eğlence vergisinin %20’sinin müşterek bahislere konu olan yarışların yapıldığı yerin belediyesine, %30’unun nüfuslarına göre dağıtılmak üzere diğer ilçe belediyelerine ayrılacağı, kalan %50’sinin ise büyükşehir belediyesi tarafından gelir kaydedileceği ifade edilmiştir.

Aynı maddenin son fıkrasında ise, büyükşehir belediyeleri ile ilçe belediyelerinin; tahsil ettikleri vergiler ve benzeri malî yükümlülüklerden birbirlerine ödemeleri gereken payları zamanında yatırmadıkları takdirde, ilgili belediyenin talebi üzerine söz konusu tutarın İller Bankası tarafından, yükümlü belediyenin genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek alacaklı belediyenin hesabına aktarılacağı ve bu tür bir gecikmeden kaynaklanacak faiz ve benzeri her türlü zararın tazmininden, ilgili belediye başkanı ve muhasebe yetkilisinin şahsen sorumlu olduğu belirtilmiş; bu fıkra hükmünün, ilçe belediyeleri hesabına yapılacak her türlü aktarmaları zamanında yapmayan büyükşehir belediye başkanı, bağlı kuruluş genel müdürleri ve saymanları hakkında da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Anılan mevzuat hükmünden anlaşılacağı üzere, Adana Büyükşehir Belediyesince Türkiye Jokey Kulübünden tahsil edilen eğlence vergisi tutarlarının %20’sinin müşterek bahislere konu olan yarışların yapıldığı yerin belediyesi olan Seyhan Belediyesine aktarılması gerekmektedir.

Ancak yapılan incelemede; Türkiye Jokey Kulübünden alınan verilere göre, 2006-2023 yılları arasında Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından Seyhan Belediyesine aktarılması gereken eğlence vergisi tutarının 103.058.917,59 TL olduğu, buna karşılık Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından Seyhan Belediyesine 7.525.173,11 TL’si çevre temizlik vergisi (ÇTV) payına istinaden yapılan mahsuplaşma olmak üzere toplam 44.227.622,91 TL aktarıldığı, tahsilatı gerçekleşmeyen eğlence vergisi tutarının ise 58.831.294,68 TL olduğu tespit edilmiştir. Aşağıdaki tabloda Türkiye Jokey Kulübü tarafından Adana Büyükşehir Belediyesine ödenen eğlence vergilerinden Seyhan Belediyesine aktarılması gereken paylar ile aktarılmayan paylar yıllar itibarıyla gösterilmektedir.

Tablo 10: 2006-2022 Yılları Adana BŞB Tarafından Aktarılmayan Eğlence Vergisi Payları

Yıl

TJK Tarafından Adana BŞB’ne Yapılan Ödemeler

Seyhan Belediyesinin Payı (%20)

Seyhan Belediyesine Ödenen

ÇTV Payına İstinaden Yapılan

Mahsuplaşma

Seyhan Belediyesine Ödenmeyen (Fark)

2006

8.664.245,85

1.732.849,17

0,00

1.732.849,17

2007

11.138.937,01

2.227.787,40

0,00

2.227.787,40

2008

12.143.300,48

2.428.660,10

69.956,87

2.358.703,23

2009

11.269.713,83

2.253.942,77

23.977,62

2.229.965,15

2010

10.806.172,17

2.161.234,43

1.248.669,45

912.564,98

2011

14.252.213,11

2.850.442,62

1.929.628,51

920.814,11

2012

15.148.851,04

3.029.770,21

1.202.589,20

1.827.181,01

2013

24.154.647,93

4.830.929,59

2.454.720,83

2.376.208,76

2014

29.866.016,90

5.973.203,38

5.107.860,23

865.343,15

2015

30.698.983,45

6.139.796,69

5.740.014,86

399.781,83

2016

31.548.974,15

6.309.794,83

4.826.375,44

1.483.419,39

2017

26.288.156,82

5.257.631,36

4.005.420,51

1.252.210,85

2018

30.040.679,98

6.008.136,00

4.801.633,91

1.206.502,09

2019

37.081.542,24

7.416.308,45

3.218.967,92

605.612,66

3.591.727,87

2020

29.208.223,29

5.841.644,66

1.472.634,45

858.500,30

3.510.509,91

2021

48.292.905,66

9.658.581,13

600.000,00

1.393.480,25

7.665.100,88

2022

75.062.772,03

15.012.554,41

0,00

1.821.625,59

13.190.928,82

2023

69.628.251,99

13.925.650,40

0,00

2.845.954,31

11.079.696,09

TOPLAM

515.294.587,93

103.058.917,59

36.702.449,80

7.525.173,11

58.831.294,68

Bulgu konusu hususun 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporunda da yer aldığı, ancak Belediyenin Büyükşehir Belediyesinden alacağını tam olarak tahsil edemediği görülmüştür.

Sonuç olarak, Belediyenin gelir kaybına uğratılmaması için Türkiye Jokey Kulübü tarafından Adana Büyükşehir Belediyesine ödenen eğlence vergilerinden Seyhan Belediyesine aktarılmayan payların Adana Büyükşehir Belediyesinin genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek Seyhan Belediyesi’nin hesabına aktarılmasını teminen İller Bankasından talep edilmesi gerekmektedir.

Kararla ilgili sorunuz mu var?