Kalecik Belediyesi gelir tahakkuk kayıtlarının, gelirlerin tahsilatı gerçekleştikten sonra tahsilat tutarı esas alınarak yapıldığı ve Belediyede 120-Gelirlerden alacaklar hesabının hatalı kullanıldığı tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 120-Gelirlerden alacaklar hesabının niteliği ve işleyişinin anlatıldığı 86 ve 88’nci maddelerinde, genel olarak bu hesabın mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen faaliyet alacakları ile bunlardan yapılan tahsilatların izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alındıktan sonra tahakkuk işlemi neticesinde 120

nolu hesabın borç ve karşılığında 600-Gelirler hesabının alacak çalıştırılacağı, tahsilat aşamasında ise 120 nolu hesabın alacak çalıştırılacağı açıkça belirtilmiştir. Buradan da anlaşılacağı üzere 120-Gelirlerden alacaklar hesabına, gelir tahakkuku sırasında öncelikle borç kaydı ile giriş yapılması ve daha sonra ilgili gelirin tahsilatı ile birlikte bu hesaba alacak kaydı yapılarak çıkışın sağlanması gerekmektedir.

Kalecik Belediyesi muhasebe kayıtları üzerinde yapılan inceleme neticesinde, aktif karakterli 120-Gelirlerden alacaklar hesabının, üçer aylık periyotlar boyunca tahakkuk kaydı yapılmaksızın öncelikle tahsilat aşamasında alacak çalıştırıldığı ve KBS veri aktarım zamanı geldiğinde ise tahsilat kadar tahakkuk kaydı yapılarak muhasebe denkliğinin sağlandığı tespit edilmiştir. Buradan hareketle, 120-Gelirlerden alacaklar hesabının yıl içinde ya ters bakiye verdiği ya da sıfır olarak gözüktüğü tespit edilmiştir. Bu işlemlerin neticesinde, yılsonunda, 2020 yılında tahakkuk eden her gelirin yine aynı yıl içinde tahsil edildiği gibi hatalı bir sonuç ortaya çıkmıştır. Oysa durum yukarıda da anlatıldığı gibi tahakkuk işleminin gereği gibi yapılmayıp, tahsil edilen her gelirin tahakkuk kaydının sonradan aynı tutar üzerinden yapılmasından kaynaklanmıştır.

Sonuç olarak, ilgili servislerce günlük olarak muhasebe birimine bildirilmesi gereken gelirlerden alacak tahakkuklarının, düzenlenecek muhasebe işlem fişleri ile 120 nolu hesaba borç ve 600-Gelirler hesabına alacak kaydı yapılarak tahakkuk işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve bu tutarlardan tahsil edilenlerin 120 nolu hesaptan çıkışının yapılması gerekmektedir. Söz konusu işlemin yapılmaması neticesinde, yılsonu bilançosunda alacaklar hesabı ve faaliyet sonuçları tablosunda gelirler hesabı eksik yer almaktadır. Bu sorunun giderilmesi bağlamında 2021 yılında idare tarafından bir çalışma başlatılmış olup, bunun etkileri gelecek denetimlerde izlenecektir.