Mevzuat hükümleri gereği İdarece uygulanması gereken indirimler dikkate alınmaksızın emlak vergisi tarhiyat işlemleri gerçekleştirilmiştir.

1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesi birinci fıkrasının (b) bendinde binalar için vergi değerinin; Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca (Kanun’da: Maliye ve Bayındırlık ve İskân Bakanlıklarınca ) müştereken tespit ve ilân edilecek bina metrekare normal inşaat maliyetleri ile arsa veya arsa payı değeri esas alınarak 31’inci madde uyarınca hazırlanmış bulunan tüzük (yeni ibare: yönetmelik) hükümlerinden yararlanılmak suretiyle hesaplanacağı belirtilmektedir.

Mezkur Kanun’un 31’inci maddesi hükmüne istinaden yürürlüğe konulan Emlak Vergine Matrah Olacak Vergi Değerlerinin Takdirine İlişkin Tüzük’ün 2’nci maddesinde vergi değerinin, emlak vergisi mevzuuna giren bina, arsa ve arazinin rayiç bedeli; rayiç bedelin ise bina, arsa ve arazinin beyan tarihindeki normal alım satım bedeli olduğu ifade edilmektedir. Anılan Tüzük’ün 16’ncı maddesinde de, binaların normal alım satım bedelinin, emsal binanın normal alım satım bedeline göre belirleneceği, bunun mümkün olmaması halinde maliyet bedeli ve bunun da mümkün olmaması halinde ortalama gelir bedeli yoluyla bulunacağı hükmü yer almaktadır.

İdarenin emlak vergisi uygulamalarında vergi değerinin belirlenmesinde maliyet bedeli yönteminin kullanıldığı görülmektedir.

Tüzük’ün “Bina vergi değerinin maliyet bedeli yoluyla bulunması” başlıklı 19’uncu maddesinde bina maliyet bedelinin 20’nci madde hükümlerine göre hesaplanan inşaat maliyet bedeli ve bunun %20’si oranındaki satış kârı ile inşa edildiği arsanın normal alım satım bedelinin toplanması suretiyle hesaplanacağı hüküm altına alınmıştır. Tüzük’ün 20’nci maddesinde ise İnşaat maliyet bedelinin, binanın dıştan dışa yüzölçümü ile metrekare normal inşaat maliyet bedelinin çarpılması suretiyle bulunacağı ifade edilmiştir.

Ayrıca, Tüzük’ün 21’inci maddesinde; birden çok katlı binalarda, 19 ve 20’nci madde hükümlerine göre hesaplanan maliyet bedelinden, bodrum katlar için derinlik derecesine göre

%10 - 15, zemin katlar için %3, dördüncü katlar için %2, beşinci katlar için %3, altıncı ve daha yukarı katlar için %4 oranında indirim uygulanacağı; katların, yapı ruhsatiyesinin eki belediyece tasdikli yapı projesine, sahipleri tarafından proje gösterilemeyen yapılarda ise imar mevzuatına uygun olarak tespit edileceği belirtilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükmünden anlaşılacağı üzere, emlak vergisi tarhiyat işlemi yapılırken vergiye konu binalarda yer alan bağımsız bölümlerin konumu yapı projelerine ve imar durumlarına bakılarak İdarece resen dikkate alınacak ve mevzuatta konumlarına denk düşen bir indirim oranı varsa, vergi matrahının hesabına dikkate alınan maliyet bedelinden bu oranda indirim yapılacaktır.

Yapılan incelemede; İdarenin, emlak vergisi tarhiyat işlemlerinde mevzuatta yer alan bu hükmü dikkate almadığı ve indirim uygulanması gereken mükellefler için indirim uygulanmadığı tespit edilmiştir.

Söz konusu tespit sonrasında, Kamu idaresi cevabında özetle; bulguda belirtilen konuya ilişkin olarak gerekli çalışmaların yapılacağı, bununla birlikte mevzuat hükümlerinin bu çalışmaları güçleştirdiği belirtilmiş, ayrıca mahkeme kararlarında bu tarz bir indirim yapılması gerekliğine yönelik hali hazırda verilmiş bir hüküm olmadığı ifade edilmiştir. Ancak, Emlak Vergine Matrah Olacak Vergi Değerlerinin Takdirine İlişkin Tüzük’ün hükümleri gayet açık olup Tüzük’te belirtilen indirimlerin uygulanması İdarenin yararına olacaktır.

Yukarıda yapılan açıklamalar itibariyle; emlak vergisine ilişkin tarhiyat işlemlerinin mevzuat hükümleri doğrultusunda yerine getirilmesi gerekmektedir.