Mülkiyeti İdareye ait veya tasarruf hakkı kanunlarla İdareye bırakılan taşınmazlar işgal harcı karşılığında kullandırılmaktadır.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 52’nci maddesinde, belediye sınırları içindeki, pazar veya panayır kurulan yerlerin, meydanların, mezat yerlerinin her türlü mal ve hayvan satıcıları tarafından işgallerinin; yol, meydan, pazar, iskele, köprü gibi umuma ait yerlerden bir kısmının herhangi bir maksat için işgallerinin yetkili mercilerden usulüne uygun izin alınarak geçici olarak işgal edilmesinin işgal harcına tabi olduğu ifade edilmiştir. Maddede belirtildiği üzere, işgal harcı Kanun’da belirtilen yerlerden, önceden izin alınmak koşulu ile geçici işgallerden alınabilmektedir.

İdare imar planında büyük kısmı park olarak belirlenen 86 adet taşınmazı, ticari olup olmamasına ve alanın büyüklüğüne göre meclis kararı ile tespit edilen tarife üzerinden site yönetimlerine veya özel kişi ve firmalara kullandırılmaktadır. Mesela, 2019 yılına ait ücret tarifesinde, Belediyenin özel mülkiyetinde bulunan gayrimenkulleri -ticari amaç dışında- geçici olarak kullanmak isteyenler için 1 m2 – 1.000 m2 arasına günlük 0,01056 TL; 1.000 m2’den yukarısı için de 0,01001 TL belirlenmiştir. Böyle bir uygulama taşınmaz yönetimi açısından mevzuata uygun değildir. Kaldı ki, taşınmazın bulunduğu yerin fiili ve hukuki durumu, kullanım şekli, emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri, ilgili oda ve kuruluşlardan soruşturulmadan taşınmazın değerini etkileyecek unsurlar göz önünden bulundurulmadan sadece kullanım alanı büyüklüğüne ve ticari olup olmamasına göre belirlenen genel bir tarife üzerinden kullanımlara izin verilmesi İdare gelirleri açısından da olumsuzluk yaratmaktadır.

Belediyelerin kira, trampa ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi gibi işleri 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamındadır. Bu nedenle gerek mülkiyeti doğrudan belediyelere ait olan gerekse de mülkiyeti belediyelere ait olmamakla birlikte tasarruf hakkı kanunlarla bu kurumlara bırakılan taşınmazların kiralanmasına ilişkin işlemler 2886 sayılı Kanun’da yazılı amir hükümlere uygun olarak gerçekleştirilmelidir.

Yukarıda yer alan denetim tespitine binaen, İdare tarafından; söz konusu işgallerin kaldırıldığı, encümen kararı ile kiralama işlemlerine başlandığı belirtilmiştir.

İşgal harcı, bir kiralama olmadığı gibi olağan bir yöntem de değildir. Bu şekilde ihalesiz taşınmaz kullandırılmasının 2886 sayılı Kanun hükümlerine aykırı olduğu açıktır. Bu yerlerden imar mevzuatına göre kiralamaya uygun olanların ihale edilerek kiraya verilmesi; kiralanabilir duruma getirilemeyenlerin ise tahliyelerinin gerçekleştirilip imar planlarındaki kullanım amaçlarına uygun hale getirilmesi gerekmektedir.