Memurlara 4688 sayılı Kanun çerçevesinde verilen sosyal denge ödemelerinden “Dayanışma Aidatı” adı altında Kanun ve Toplu Sözleşmeye aykırı olarak kesinti yapıldığı görülmüştür.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun "Üyelik ödentisi" başlıklı 25’inci maddesinde üyelik ödentisinin tutarı ve ne şekilde kesinti yapılacağı ile ilgili hükümlere yer verilmiştir. Ayrıca ilgili maddede üyelik ödentisi dışında her ne ad altında olursa olsun, üyelerden başka bir kesinti yapılmayacağı hüküm altına alınmıştır.

Mezkur Kanun’un 28’inci maddesinin ikinci fıkrasında da, toplu sözleşme ikramiyesi hariç olmak üzere toplu sözleşme hükümlerinin uygulanmasında sendika üyesi olan ve sendika üyesi olmayan kamu görevlileri arasında ayrım yapılamayacağı öngörülmüştür.

Yine Kanun’un “Gelirler” başlıklı 24’üncü maddesinde sendika gelirleri arasında üyelerin ödeyecekleri üyelik ödentileri sayılmış, 25’inci maddesinin üçüncü fıkrasında, sendika tüzüğüne, üyelik ödentisi dışında her ne ad altında olursa olsun, üyelerden başka bir kesinti yapılmasını öngören hükümler konulamayacağı kuralına yer verilmiştir.

İdare ile yetkili sendika arasında akdedilen 01/06/2022 31/12/2023 Dönemine Ait Sosyal Denge Sözleşmesi’nin “Sözleşmenin kapsamı ve yararlanma koşulları” başlıklı 4’üncü maddesinin B fıkrasında; Bu Sosyal Denge Sözleşmesinden Türk Yerel Hizmet-Sen üyeleri ve diğer kamu görevlileri herhangi bir dayanışma üye aidatı ödemeksizin faydalanır.” hükmü yer almaktadır.

4688 sayılı Kanun ve sendika tüzüğü hükümlerine göre sendika üyesi bir kamu görevlisinin sendikaya karşı mali yükümlülüğü sadece “aylık üyelik ödentisi” ile sınırlıdır ve bunun dışında kendisinden her ne ad altında olursa olsun başkaca bir ödenti alınması imkânı bulunmamaktadır. Sosyal denge tazminatının tarafı olan sendikaya değil de başka bir sendikaya üye olanlardan ya da hiçbir sendikaya üyeliği bulunmayanlardan, sosyal denge sözleşmesinde sağlanan haklardan yararlanma koşulu olarak “sendika aidatı”, “sözleşme aidatı”, “dayanışma aidatı” ya da başkaca herhangi bir ad altında sendika lehine bir ödemede bulunmasının istenmesi de aynı nedenlerle mümkün değildir.

Kamu İdaresi tarafından Sosyal Denge Sözleşmesinde sosyal denge ödemelerinden “Dayanışma Aidatı” adı altında kesinti yapılması uygulamasına son verildiği belirtilmiştir.

Sonuç olarak; belediye ile yetkili sendika arasında yapılan sosyal denge sözleşmelerinde, kamu görevlilerinin sözleşmeden faydalanabilmesi için sözleşme aidatı alınmasına yönelik bir şarta yer verilmemesi ve sözleşme aidatı kesintisi yapılmaması gerekmektedir.