Harcama yetkilisi mutemetlerine yapılan ödemelerde 2023 yılı avans sınırı aşıldığı ve bazı yolluk giderlerinin İş Avansı Hesabından ödendiği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Ön Ödeme” başlıklı 35’inci maddesin de yer alan; “Harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla, ilgili kanunlarda öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler için avans vermek veya kredi açmak suretiyle ön ödeme yapılabilir. Verilecek avansın üst sınırları merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilir.” hükmü ile belirli durum ve şartlarda avans verilebileceği belirtilmiştir.

21.01.2006 tarihli ve 26056 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in “Ön Ödeme Yapılabilecek Gider Türleri” başlıklı 6’ncı maddesinde;

“Avans verilmek veya kredi açılmak suretiyle yapılabilecek ön ödemeler aşağıda belirtilmiştir.

1. Avans verilmek suretiyle yapılacak ön ödemeler:

   1. Yılları merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen tutara kadar olan yapım işleri, mal ve hizmet alımları, yabancı konuk ve heyetlerin ağırlanmasına ilişkin giderler ile benzeri giderler için avans verilebilir. (…)

   2. İlgili kanunlarında hüküm bulunması halinde, görevlilere yolluk ve diğer giderleri karşılığı avans verilebilir. Bu avansların tutarı ve mahsup süreleri özel kanunlarındaki hükümlere tabidir.

2. Kredi açılmak suretiyle yapılacak ön ödemeler:

   1. Dairesinin göstereceği lüzum ve harcama yetkilisinin onayı ile mutemetler adına banka veya muhasebe birimi nezdinde kredi açtırılabilir. (…)”

Avansın sınırı 31.12.2022 tarihli ve 32060 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2023 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu eki “Çeşitli Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelere Göre Bütçe Kanununda Gösterilmesi Gereken Parasal ve Diğer Sınırlara Ait Cetvel (İ Cetveli)”de;

“Ç) Yapım işleri ile mal ve hizmet alımları için;

1-İllerde, kuruluş merkezlerinde, büyükşehir belediye sınırları içindeki ilçeler ve nüfusu 50 bini geçen ilçelerde 3.820,20 TL” olarak belirlenmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin “160 İş Avans ve Krediler Hesabı” üst başlıklı 125’inci maddesinde, mutemetler için tespit olunan avans sınırlarını aşan giderler için yeterli ödeneği bulunmak koşulu ile dairesinin göstereceği lüzum üzerine mutemetler adına herhangi bir banka veya muhasebe birimi nezdinde kredi açtırılabileceği, mahalli idareler detaylı hesap planına göre avans sınırını aşan giderler için yapılacak kredi ödemelerinin 160.02 kodunda muhasebeleştirileceği, Yönetmelik’in “161 Personel avansları hesabı” başlıklı 127’nci maddesinde ise, bu hesabın mevzuatı uyarınca verilen sürekli ve geçici görev yolluğu avansları ile ödeme gününden önce ödenmesine karar verilen maaş ve ücret ödemeleri karşılığı verilen avansların izlemesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemede Belediye tarafından mutemet olarak görevlendirilmiş personellere verilen iş avanslarında 2023 yılı Bütçe Kanunu’na ekli (İ) cetvelinde belirtilen avans limitinin aşıldığı ve kredi şeklinde ödenmediği, yolluk gideri olarak ödenen bazı avansların Personel Avansı Hesabı yerine İş Avansı Hesabında muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir. Aşağıda yer alan tabloda avans limitinin aşıldığı ve iş avansı hesabından ödenen yolluk giderlerine ilişkin örnek ödemelere yer verilmiştir.

‌Tablo 8:İş Avansı Limitinin Aşıldığı Ödemelerin Listesi

Yukarıda yer verilen mevzuat hükmüne göre avans sınırlarını aşan giderler için, yeterli ödeneği bulunmak koşulu ile dairesinin göstereceği lüzum üzerine mutemetler adına herhangi bir banka veya muhasebe birimi nezdinde kredi açılması ve yolluk giderlerinin personel avansı olarak ödenmesi gerekmektedir.