Karar Künyesi
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21 ve 22’nci maddeleri kapsamında doğrudan temin ve pazarlık usulü ile yapılan mal ve hizmet alımlarında, bütçeye bu amaçla konulan ödeneklerin %10’unun Kamu İhale Kurulundan uygun görüş alınmadan aşıldığı görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce Uyulması Gereken Diğer Kurallar” başlıklı 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde; bu Kanun’un 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamının, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerinin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadıkça aşılmayacağı ifade edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin (ı) bendinin uygulanmasına ilişkin açıklamalar” başlıklı 21’inci maddesinde; kurumların pazarlık usulü (21/f) ve temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar hariç olmak üzere doğrudan temin usulü (22/d) ile yapacakları alımların, Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadan bütçelerine bu amaçla konulan ödeneklerin %10’unu aşmaması gerektiği belirtilmiştir. Söz konusu %10’luk oran hesaplanırken, kamu kurum ve kuruluşlarının yıllık bütçelerinde belirlenen toplam ödenek miktarının dikkate alınacağı ve mal alımı, hizmet alımı veya yapım işleri için bütçelerine konan yıllık toplam ödenekleri üzerinden her biri için ayrı ayrı hesaplanacağı hüküm altına alınmıştır.
Uygulamada bu sınırlamalara riayet edilmediği ve Kamu İhale Kurulunun görüşü alınmadan ya da uygun görüş alınan tutar aşılmak suretiyle alım yapıldığı tespit edilmiş olup, 2020 yılında 21/f ve 22/d kapsamında gerçekleştirilen mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödenek tutarları, yapılan harcamalar ve yasal sınırın üzerine çıkılarak yapılan alım tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.
Tablo 12: Parasal Limitler Kapsamında Yapılan Mal ve Hizmet Alımlarına Ait Ödenek ve Harcama Tutarları
Alım Türü | 2020 Yılı Net Ödenek Toplamı (TL) (A) | 22/d ve 21/f Kapsamında Kullanılabilecek Ödenek Oranı (%) (B) | 22/d ve 21/f Kapsamında Yapılabilecek Harcama Tutarı (TL) (C)=(A*B) | 22/d ve 21/f Kapsamında Yapılan Harcama Tutarı (TL) (D) | Gerçekleşen Oran (%) (E)=(D/A)*100 | Aşılan Tutar (TL) (F)=(D – C) |
Mal Alımı | 58.851.827,66 | 16,85* | 9.916.532,96 | 32.447.993,37 | 55,14 | 22.531.460,41 |
Hizmet Alımı | 111.885.091,06 | 10 | 11.188.509,11 | 17.545.331,35 | 15,68 | 6.356.822,24 |
Toplam | 28.888.282,65 | |||||
* Belediyenin 09.06.2020 tarih ve 54184835 - 494 sayılı yazısı ile mal alımlarına yönelik %10’luk yasal limitin aşılması için Kamu İhale Kurumuna başvuruda bulunmuş ve 17.06.2020 tarih ve 2020/DK.D-150 numaralı Kurul Kararı ile mal alımları için bütçeye bu amaçla konulan ödenek tutarının %16,85’inin aşılmaması şartıyla uygun görüş verilmiştir. |
2020 mali yılı bütçesine hizmet alımı için konulan net ödenek tutarı 111.885.091,06 TL’dir. Temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar
hariç olmak üzere, 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendi ve 22’nci maddesinin (d) bendi kapsamında yapılan hizmet alımlarının toplam tutarı ise 17.545.331,35 TL’dir. Söz konusu verilere bakıldığında, parasal limitler dahilinde yapılan hizmet alımlarının idarenin bütçesine bu amaçla konulan ödeneğinin %15,68’i oranında gerçekleştiği tespit edilmiştir. Net ödenek tutarının %10’u 11.188.509,11 TL olup, yıl içerisinde parasal limitler dahilinde yapılmış olan hizmet alımlarının 6.356.822,24 TL’lik kısmı Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan gerçekleştirilmiştir.
2020 mali yılı bütçesine mal alımı için konulan net ödenek tutarı 58.851.827,66 TL, Kamu İhale Kurulunca verilen limit artışı kararı sonucu net ödenek tutarının %16,85’lik kısmı ise 9.916.532,96 TL’dir. Temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılan konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar hariç olmak üzere, 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendi ve 22’nci maddesinin (d) bendi kapsamında yapılan mal alımlarının toplam tutarının ise 32.447.993,37 TL olduğu görülmüştür. Söz konusu verilere bakıldığında, parasal limitler dahilinde yapılan mal alımlarının idarenin bütçesine bu amaçla konulan ödeneğinin %55,14’ü oranında gerçekleştiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla yıl içerisinde parasal limitler dahilinde yapılmış olan mal alımlarının 22.531.460,41 TL’lik kısmı Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan gerçekleştirilmiştir.
Mal ve hizmet alımları için bu amaçla bütçede yer alan yıllık toplam ödenekler dikkate alınarak, her bir alım için %10 oranının aşılıp aşmadığının kontrol edilmesi ve %10 oranının aşılması zorunluluğu söz konusu ise alım yapılmadan önce Kamu İhale Kurulunun uygun görüşünün alınması gerekmektedir.