2018 yılı kesin mizanı üzerinde yapılan incelemede, 102-Banka Hesabının alacak toplamı ile 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının borç toplamının birbirine denk olmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 102-Banka Hesabının işleyişini açıklayan 57’nci maddesinde;

(1) Banka hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

  1. Borç


    1. Banka hesap özet cetvelinden kasa mevcudundan bankaya yatırıldığı görülen paralar bu hesaba borç, 108-Diğer Hazır Değerler Hesabına alacak kaydedilir.

    2. Kurumca çek olarak tahsil edilen tutarlardan bankaca takas işleminin (çekin bankaca paraya çevrilmesi) gerçekleştirildiği bildirilenler bu hesaba borç, 101-Alınan Çekler Hesabına alacak kaydedilir.

    3. Kurumun banka hesabına yatırılan veya gelen paralar bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir.


  2. Alacak


    1. Bankaca kuruma gönderilen banka hesap özet cetvelleri ile ödendiği veya ilgili yerlere gönderildiği bildirilen çek veya gönderme emri tutarları bu hesaba alacak, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına borç kaydedilir.

    2. Muhasebe birimlerine ait banka hesapları arasındaki para aktarımı için bankaya verilen talimatlardan yerine getirilenler bu hesaba alacak, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına borç kaydedilir.”,

103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının işleyişini açıklayan 60’ıncı maddesinde;

“(1) Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

  1. Alacak


    1. Bankadan yaptırılacak ödeme veya göndermeler için düzenlenen çek veya gönderme emri tutarları bu hesaba alacak, ilgili hesap veya hesaplara borç kaydedilir.

    2. Kasa ihtiyacı için veznedar adına düzenlenen çek tutarları bu hesaba alacak, 108- Diğer Hazır Değerler Hesabına borç kaydedilir.

  2. Borç


    1. Düzenlenen çek ve gönderme emirlerinden, muhasebe birimlerine gönderilen banka

hesap özet cetvelleriyle, bankaca hak sahiplerine ödendiği veya ilgili yerlere gönderildiği bildirilen paralar bu hesaba borç, 102-Banka Hesabına alacak kaydedilir.” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre, mahalli idarelerde 102-Banka Hesabından bir çıkış olabilmesi için ilgili muhasebe birimince çek veya gönderme emri düzenlenmesi gerekmektedir. Bir başka ifadeyle 102-Banka Hesabına yapılacak alacak kaydına eşit tutarda 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı borçlandırılmalıdır. Bunun doğal sonucu olarak da 102-Banka Hesabının alacak toplamı 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının borç toplamına her zaman eşit olmalıdır.

Kurumun mali tabloları ve muhasebe kayıtları üzerinde yapılan incelemede, yukarıda bahsedilen eşitliğin gerçekleşmediği görülmüştür. 31.12.2018 tarihli kesin mizanda 102-Banka Hesabına 78.654.277,23 TL alacak kaydı yapıldığı, buna karşın 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına ise 70.163.811,32 TL borç kaydı yapıldığı ve bu hesaplar arasında toplam 8.490.465,91 TL tutarında uyumsuzluk bulunduğu tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; “Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 57’nci maddesi ve 60’ıncı maddesi hükümlerine uygun olarak 102-Banka Hesabının alacak toplamı ile l03-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının borç toplamı arasında denklik işlemlerinin yapılması sağlanacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından verilen cevapta bulgu konusu hususa iştirak edilip Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne uygun olarak 102-Banka Hesabının alacak toplamı ile l03-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının borç toplamı arasında denklik işlemlerinin yapılacağı ifade edilmiştir.

Bununla beraber gelecek yıllara dönük olarak öngörülen bu işlemlerin 2018 yılı mali tablolarına etkisi olmadığından Kesin Mizanda 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı 8.490.465,91 TL tutarında eksik yer almaktadır.


Kararla ilgili sorunuz mu var?