İSKİ tarafından İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği Teknik Usuller Tebliği’nde belirtilen bazı işlemler yapılmamaktadır.

İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği Teknik Usuller Tebliği’nin 5’inci maddesinde, su ve kanalizasyon idaresince idari ve fiziki su kayıplarının ölçüme dayalı olarak belirlenmesi, şebekenin ve sistemin şartnamelere ve uygulama projelerine uygun yapılması, kullanılan malzemelerin standartlara uygun olarak temin edilmesi, sistemde ana basınç bölgesi ve alt bölgelerin oluşturulması, şebekede etkili bir basınç ve debi yönetimi ile optimum işletme şartlarının sağlanması, sistemin izlenmesi ve kayıt altına alınması ve etkili bir su yönetim sistemi sağlanması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Tebliğ’in 6’ncı ve devamı maddelerinde ise, su kayıplarının önlenmesi, kullanılacak malzemeler, abonelik hizmetleri ve izinsiz su kullanımı konularında idarenin yapacağı işler hakkında ayrıntılı bilgi verilmektedir.

Su kayıp-kaçağı konusunda yapılan incelemelerde aşağıda yer alan hususlar tespit edilmiştir:

-İçme-kullanma suyu sistemindeki kritik noktalarda, su basıncı sürekli ölçülüp izlenmemektedir.

-İçme suyu arıtma tesislerinin 4 noktasında debi ölçer cihazı takılmamıştır.

-Paket arıtma tesislerinin 12 noktasında debi ölçer cihazı takılmamıştır.

-Su depolarından 29 giriş ve çıkış boru hattı üzerinde debi ölçer cihaz bulunmamaktadır.

-Terfi merkez çıkışları boru hattı üzerinde bulunan 258 adet terfi motorundan 174 adedine debi ölçer cihaz takılmamıştır.

-Mevcut CBS sisteminin hidrolik modellemesi yapılmamıştır.

-CBS sistemin kalibrasyonu tam olarak yapılmamıştır.

-İSKİ Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunan, içme suyu ve kanalizasyon sistemlerini (içme suyu/atık su arıtma tesisi, içme suyu deposu, içme suyu/atık su terfi merkezi, vb.) uzaktan gözlemlemek ve kontrol etmek amacı ile kurulan SCADA sistemine ait veritabanı ve sahada bulunan sensörlerden gelen anlık veriler, CBS (coğrafi bilgi sistemi) veritabanı ile entegre edilmemiştir. Bundan dolayı şematik olarak sunulan ve kontrol edilen SCADA sistemi konumsal bir yapıya kavuşturulmamış, konumsal sorgulama ve analizlerin birlikte yapılabildiği SCADA ve CBS entegrasyonu sağlanamamıştır.

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; su kayıp ve kaçaklarının azaltılmasına yönelik çalışmaların anılan Tebliğ’den çok önce başladığı ve çalışmaların hızlanarak devam ettiği, İdarenin Yönetmelik’te hedeflenen kriterlere zamanından çok önce ulaştığı, yeterli debimetrenin ve basınç ölçerlerin mevcut olduğu ve aktif halde çalıştığı, İdarenin bütün olarak su kayıp kaçaklarının azaltılması ile ilgili tüm hususları kurulan iki müdürlük bünyesinde toplayarak bu müdürlüklerin koordine ve takibinde literatürlere, teknik hususlara uygun bütüncül bir yaklaşımda yürüttüğü belirtilmiş olmasına rağmen mevcut CBS sisteminin hidrolik modellemesi ve CBS sistemin kalibrasyonu ile ilgili çalışmalar tam olarak tamamlanmamıştır.

Netice olarak, İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği Teknik Usuller Tebliği’nde bahsedilen hükümlere uygun işlem yapılması gerekmektedir.

Su kaynaklarının korunması ve verimliliğin arttırılması amacıyla, içme-kullanma suyunun etkin kullanılması ve israfının önlenmesi için içme-kullanma suyu temin ve dağıtım sistemlerindeki su kayıplarının kontrolü; su teminine ilişkin hizmetler ile çalışmaların, su kaynaklarının korunması doğrultusunda yönlendirilmesi ve yaygınlaştırılması; su idarelerinin su temininde, depolanmasında, iletiminde, dağıtımında ve tüketiminde su kayıplarının

azaltılması için bahsedilen çalışmalar tam olarak tamamlanmalıdır.