Parasal limitler dâhilinde yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ait harcamaların yıllık toplamında, bütçeye bu amaçla konulan ödeneklerin %10’u Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmaksızın aşılmıştır.

4734 sayılı Kanun’un “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci maddesinin (ı) bendinde;

“Bu Kanunun 21 ve 22 nci maddelerindeki parasal limitler dâhilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz” denilmektedir.

Anılan Kanun’un “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde idarelerin mamul mal, malzeme veya hizmet alımlarını pazarlık usulü ile temin edebileceği, “Doğrudan temin” başlıklı 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde ise, idarelerin ihtiyaçları ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlarının ilan yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temin usulü ile karşılanabileceği belirtilmektedir.

31.12.2020 tarih ve 31351 sayılı Resmi Gazete ’de yayınlanan “4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 62’nci maddesinin (ı) Bendi Kapsamında Yapılacak Başvurulara İlişkin Tebliğ” in “Genel esaslar” başlıklı 4’üncü maddesinin ikinci fıkrasında; Kanun’un 62’nci maddesinin (ı) bendine göre, Kanun kapsamında yer alan ve bütçe sahibi olan kamu idarelerinin; Kanunun gerek 21’inci maddesinin (f) bendi, gerekse temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar hariç 22’nci maddesinin (d) bendi kapsamında yapacakları harcamalarda, bütçelerine bu amaçla konulan ödeneklerin %10’unu, Kurulun uygun görüşü olmadan aşamayacağı, bu oran aşılarak Kuruma yapılan başvuruların reddedileceği,

Anılan Tebliğ’in üçüncü fıkrasında ise, Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendi ve 22’nci maddesinin (d) bendine göre ihtiyaçların temininde bütçe sahibi olan kamu idareleri tarafından, yıllık bütçelerine bu amaçla konulan toplam ödenek tutarının dikkate alınacağı; mal alımı, hizmet alımı veya yapım işleri için bütçelerine bu amaçla konan yıllık toplam ödenekleri üzerinden her biri için ayrı ayrı %10 oranının hesaplanacağı, ifade edilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesi birinci fıkrasının (ı) bendi hükmü dikkate alındığında, idarelerin aynı Kanun’un 21’inci maddesi birinci fıkrasının (f) bendi ile 22’nci maddesi birinci fıkrasının (d) bendine göre yapacakları alımlara ilişkin bir sınır bulunmakta olup bu sınır da, yapılacak mal veya hizmet alımı ile yapım işi için ayrı ayrı olmak üzere, bu işler için konulmuş ödeneklerin %10’udur. Anılan bent hükümleri uyarınca %10 sınırının idarece takip edilmesi ve bu sınırın aşılacağının öngörülmesi halinde İlgili Tebliğ hükümlerine uygun olarak Kamu İhale Kuruluna başvurulması ve Kurulun uygun görüşünün alınması gerekmektedir.

Ancak, İdarenin parasal limitler dahilinde yapmış olduğu alımların incelenmesi neticesinde; mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ait harcamaların yıllık toplamında İdare bütçesine bu amaçla konulan ödeneklerinin %10’unun aşıldığı, söz konusu aşımdan önce ise Kamu İhale Kurulunun uygun görüşünün alınmadığı tespit edilmiştir.

Aşağıdaki tabloda, İdarenin yılı bütçesine mal ve hizmet alımları ile yapım işleri için koyduğu ödenek tutarları ile yıl içerisinde Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendi ve 22’nci maddesinin (d) bendine göre parasal limitler dahilinde yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işleri tutarlarının karşılaştırılması yapılmıştır.

‌Tablo 9: 21(f) ile 22(d) Kapsamında Parasal Limitler Dahilinde Yapılan Alımlarda Limit Aşımları Tablosu

Yukarıdaki tabloda da görüleceği üzere, Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendi ve 22’nci maddesinin (d) bendine göre parasal limitler dahilinde yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işi tutarı İdarenin 2023 yılı için bütçesine koyduğu mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin ödenek tutarının %10’unu Kurulun uygun görüşü olmaksızın aşmıştır.

Sonuç olarak, Kanun'un 21'inci maddesinin (f) bendine göre pazarlık usulü ve Kanun'un 22'nci maddesinin (d) bendine göre doğrudan temin yöntemiyle parasal limitler dahilinde yapılan alımlarda %10'luk sınırın aşılmaması, ihtiyaç duyulması halinde ise mevzuata uygun olarak Kamu İhale Kuruluna başvurularak uygun görüş alınmasının gerektiği değerlendirilmektedir.