Belediyenin kiraya verdiği levhalara asılan (billboard) ilan ve reklamlardan ilân ve reklam vergisinin alınmadığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 12’nci maddesinde, belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklamın İlan ve Reklam Vergisine tabi olduğu, 13’üncü maddesinde İlan ve Reklam Vergisinin mükellefinin ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişiler olduğu, 15’inci maddenin dördüncü sırasında ışıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamlardan her metrekare için yıllık olarak: en az 30 ve en çok 150 TL olmak üzere belirlenen tutarda vergi alınacağı, 15’inci maddenin altıncı sırasında mahiyeti ne olursa olsun yapıştırılacak çeşitli afişler ve benzerlerinin beherinin metrekaresinden en az 0,02 ve en çok 0,50 TL olmak üzere belirlenen tutarda vergi alınacağı, 16’ncı maddesinde vergiye tabi ilan ve reklamlarda, ilan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce mükellef tarafından, ilan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20’nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine tarh ve tahakkuk ettirileceği hüküm altına alınmıştır.

Bitlis Belediyesince muhtelif adreslerde bulunan 54 adet ilan ve reklamların asıldığı ilan tahtalarının (billboardlar) kullanım hakkı 26.07.2012 tarihinde 10 yıllığına bir firmaya ihale edilmiş ve 14.08.2012 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. 54 adet billboardların toplam alanı 378m2’dir. İhale edilen iş billboardların 10 yıllığına kiralanmasıdır. Sözleşmenin 4’üncü maddesinin (a) fıkrasında, “Yüklenici ilan reklam vergisi 5393 sayılı Belediyeler Kanunu’nun, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu, reklam Tabela Yönetmeliği ile diğer sair mevzuata hükümlerine bağlı kalacaktır.” denilmiştir. Aynı hüküm Bilboardların (İlan Tahtasının ) Kiraya Verilmesine İlişkin Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinin (a) fıkrasında da yer almıştır.

2464 sayılı Kanun’un 16’ ncı maddesinde vergiye tabi ilan ve reklamlarda, ilan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce

mükellefler tarafından, ilan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20’nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine tarh ve tahakkuk ettirileceği, beyannamelerin vergi tarifesinin 1, 2, 3, 4, 5 ve 6’ ncı bentlerinde yazılı ilan ve reklamlarda bunların yayınlandığı, dağıtıldığı veya teşhir edildiği mahallin belediyesine verileceği, ilan ve reklam vergisinin beyanname verme süresi içinde ödeneceği, ancak belediye meclislerinin vergi tarifesinin 1, 2 ve 4’ üncü bentlerinde yazılı yıllık ilan ve reklamlara ait vergileri, yılı içinde, iki eşit taksitte almaya yetkili oldukları, ilan ve reklam vergisinin ödendiğinin belgelendirilmesi yönünde ilgili belediyelerin gerekli usulleri ihdas edebileceği hükme bağlanmıştır. Aynı Kanun’un 98’inci maddesinde de, bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanuna göre alınacak vergi, harç ve katılma payları hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve bunların ek ve tadilleri hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

213 sayılı Kanun’un 352’nci maddesinde, vergi ve harç beyannamelerinin süresinde verilmemiş olması durumunda birinci derece usulsüzlük cezasının kesileceği, 341’inci maddesinde, vergi ziyaının, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade ettiği, 344’üncü maddesinde 341’inci maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesileceği, 336’ncı maddesinin birinci fıkrasında ise cezayı istilzam eden tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlük birlikte işlenmiş olursa bunlara ait cezalardan sadece miktar itibarıyla en ağırının kesileceği hüküm altına alınmıştır.

İlan ve reklam vergisi beyannamesinin süresinde verilmemesi Vergi Usul Kanunu’nun 352/1 inci maddesi uyarınca birinci derece usulsüzlük cezası fiilini oluşturmaktadır. Aynı Kanun’un 336’ncı maddesinin birinci fıkrasında da cezayı istilzam eden tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlük birlikte işlenmiş olursa bunlara ait cezalardan sadece miktar itibarıyla en ağırının kesilmesi öngörülmüştür. İlan ve reklam işinin mükellefler tarafından yapılması halinde ilan veya reklamın yapılmasından önce mükellef tarafından, ilan ve reklam işini mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ise ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20’nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine tarh ve tahakkuk ettirilmesi gerekmektedir. Öte yandan, süreklilik arz eden ilan ve reklamlar için ayrıca yeniden beyanname verilmeksizin (değişiklik

beyanları hariç) ilan ve reklam vergisi beyannamesinin her yılın Ocak ayı itibarıyla tarh ve tahakkuk ettirilmesi ve bu süre içerisinde de ödenmesi gerekmektedir. Bu itibarla, ilan ve reklam vergisi beyannamelerinin yukarıda yer verilen süreler geçtikten sonra verilmesi halinde kesilecek birinci derece usulsüzlük cezası ile vergi ziyaı cezasının karşılaştırılarak miktar itibarıyla fazla olan cezanın kesilmesi gerekmektedir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Malî hizmetler birimi” başlıklı 60’ncı maddesinin (e) fıkrasında, ilgili mevzuatı çerçevesinde idare gelirlerini tahakkuk ettirmek, gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini yürütmek ve (k) fıkrasında ise malî kanunlarla ilgili diğer mevzuatın uygulanması konusunda üst yöneticiye ve harcama yetkililerine gerekli bilgileri sağlamak ve danışmanlık yapmanın malî hizmetler birimi tarafından yürütüleceği belirtilmiştir.

Bilboardlarda yer alan ilanların ilan ve reklam vergisi ihale edildiği tarihten bu güne kadar alınmamıştır. Bu işte görevli ve yetkili olanlar görevlerinin gereğini yapmayarak gelir kaybına neden olmuşlardır.

Kamu İdaresi tarafından, firmadan kiralama ücreti alındığı, ilan reklam vergisinin alınması için yıllık olarak süreklilik arz etmesi gerektiği, ilan tahtalarının bir kısmına yılı içinde hiç ilan asılmadığı veya birkaçına asıldığı ve toplamda en fazla ilan tahtasına asılan ilanların kış şartları da dahil edildiğinde üç, dört ayı geçmediği, tarifelerin hiç birinde anılan ilan tahtalarına yönelik bir tarife bulunmadığı ifade edilmiştir.

İdare tarafından tarife bulunmadığı belirtilmiş ise de, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 15’inci maddenin dördüncü sırasında ışıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamlardan her metrekare için yıllık olarak: en az 30 TL ve en çok 150 TL olmak üzere belirlenen tutarda, altıncı sırasında mahiyeti ne olursa olsun yapıştırılacak çeşitli afişler ve benzerlerinin beherinin metrekaresinden en az 0,02 TL ve en çok 0,50 TL olmak üzere belirlenen tutarda vergi alınacağı belirtilmiştir. Dolayısıyla ilan ve reklamların asıldığı bilbordların özelliğine göre dört veya altıncı sırasına göre vergi tahakkuk ettirilmelidir. Yine 15’inci maddede vergi tarifesinin uygulanmasında uyulacak esaslar belirlendiği için buna göre işlem yapılmalıdır. Gelir İdaresi Başkanlığının 2015 yılındaki bir özelgesinde, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 15’inci maddenin dördüncü ve altıncı sırasında bahsedilerek buna göre, açık hava reklam araçlarından olan ve üstten aydınlatması bulunan billboardlarda yer alan ilan ve reklamlar ışıklı veya projeksiyonlu ilan ve reklamlardan sayılacağından, anılan Kanunun 15’inci maddesinin birinci fıkrasının dört numaralı bendine göre

vergilendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Bilboardlarda yapılan ilanlarla ilgili ihale edildiği tarihten bu güne kadar alınmayan ilan ve reklam vergisinin alınması ile süresinde beyanda bulunmayanlarla ilgili Vergi Usul Kanunu ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil usulü Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanması ve görevini yapmayan kamu görevlileri ile ilgili gerekli sürecin işletilmesi sağlanmalıdır.