3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1 inci maddesi üçüncü fıkrasının (g) bendinde; belediyeler ile bunların teşkil ettikleri birliklere tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseselerin ticari, sınaî, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin vergiye tabi tutulacağı belirtilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliği’nin 9 uncu maddesi birinci fıkrasında; işletme faaliyetlerinin muhasebe işlemlerinin, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre mahalli idarenin muhasebe birimince tutulacağı ifade edilmiş olup,

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “191 İndirilecek katma değer vergisi hesabı” başlıklı hesabın niteliğinin anlatıldığı 153 üncü maddesinin ikinci fıkrasında;

“ (2) Mahalli idareler, bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal veya hizmetin üretim girdisi olarak satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları Katma Değer Vergisini indirim konusu yaparlar. Bunun dışında kurumun satışa konu olmayan kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın alınmış mal veya hizmet için ödenen Katma Değer Vergisi indirim konusu yapılmaz ve bu tutarlar ilgili gider hesabı veya varlık hesabına yapılacak muhasebe kaydında maliyet bedeline ilave edilir.” denilmektedir.

Hesabın işleyişinin anlatıldığı 154 üncü maddede ise; katma değer vergisi tahsilatı yapılan faaliyetler ile ilgili mal ve hizmet alımları nedeniyle yapılan giderin, Katma Değer

Vergisi hariç tutarının 630-Giderler Hesabına veya aktifleştirilecek bir unsur ise ilgili hesaba borç, indirilecek katma değer vergisi tutarının 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına borç kaydedilmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Muhasebe verileri ve ödeme emirleri üzerinde yapılan incelemede; Belediye bünyesinde kreş, yurt vb. bütçe içi işletmelerin olduğu, söz konusu işletmeler için harcamalar yapıldığı, ancak bunlara ilişkin katma değer vergisinin 191-İndirilecek KDV Hesabına kaydedilmeyip, ilgili harcamanın tamamının 630-Giderler Hesabına kaydedilmek suretiyle giderleştirildiği tespit edilmiştir.

Mevzuat hükmünden anlaşılacağı üzere, belediyelerin bütçe içi işletmeler vasıtasıyla gelir elde ettikleri faaliyetleri karşılığında yaptıkları giderlere ait KDV’yi indirilecek KDV olarak muhasebeleştirmeleri gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Belediyemizin bütçe içi işletmeler vasıtasıyla gelir elde ettiği faaliyetleri karşılığında yaptıkları giderlere ait KDV tutarlarının indirilecek KDV olarak muhasebeleştirmelerine başlanılmıştır.” denilmiştir.

Sonuç olarak bütçe içi işletmelerin faaliyet konusuna giren mal ve hizmet alımlarına ilişkin giderlere KDV tutarlarının indirilerek giderleştirilmesi gerektiği konusunda kamu idaresiyle mutabakata varılmış, bu doğrultuda işlem yapılmaya başlandığı tarafımıza cevaben gönderilen yazı ekinden anlaşılmıştır. Konuya ilişkin uygulamalar takip eden denetimlerde izlenecektir.