Şirket tarafından işletilen kafelerdeki ücretlerin, İdarenin başka bir iştiraki olan Beşiktaş Belediyesi Beltaş İşletmecilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (BELTAŞ AŞ) tarafından belirlendiği, işletilen kafeler özelinde Şirketin zarar ettiği görülmüştür.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 18’inci maddesinin ikinci fıkrasında; “Her tacirin ticaretine ait bütün işlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir” hükmü tesis edilmiştir. Belirtilen hüküm gereği; tacirin öngörülü, konusunu bilen, hukuki ve fiili durumu kavrayabilme özelliklerine sahip olmasını gerektirmektedir. Basiretli iş adamı kavramı kısaca ticari hayatın gereklerini ve teamüllerini iyi bilmeyi ifade etmektedir. Şirket, kâr elde etme gayesiyle tüzel kişiliğe haiz olarak kurulmuş bir organizasyondur. 6102 sayılı Kanun hükümleri gereğince kurulan Şirket, anılan Kanun'un 16’ncı maddesine göre tacir niteliğine haiz olup, 18’inci maddesi gereğince de ticaretine ilişkin tüm faaliyetlerinde basiretli bir tacir gibi hareket etmek zorunluluğu vardır.

Mezkûr Kanun’un 374’üncü maddesinde; “yönetim kurulu ve kendisine bırakılan alanda yönetim, kanun ve esas sözleşme uyarınca genel kurulun yetkisinde bırakılmış bulunanlar dışında, şirketin işletme konusunun gerçekleştirilmesi için gerekli olan her çeşit iş ve işlemler hakkında karar almaya yetkilidir.” hükmü tesis edilmiştir.

Ayrıca, 6102 sayılı Kanun’un “Riskin erken saptanması ve yönetimi” başlıklı 378’inci maddesinde; yönetim kurulu; şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla, uzman bir komite kurmak, sistemi çalıştırmak ve geliştirmekle yükümlü tutulmuştur.

Yapılan incelemede, Şirket tarafından işletilen Kültür Kafe ve Meyve Kafede yer alan menülerin Beşiktaş Belediyesinin başka bir iştiraki olan BELTAŞ AŞ tarafından belirlendiği, işletilen kafeler özelinde Şirketin zarar ettiği tespit edilmiştir. 2023 yılında Şirketin kafeler özelindeki zararına ilişkin bilgiler şu şekildedir:

‌Tablo 2: 31.12.2023 Tarihi İtibariyle Kafe Gelir ve Giderleri

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından özetle; sosyal tesislerin hemşeri hukuku kapsamında ilişkilerin geliştirilmesinde, sosyal ve kültürel ihtiyaçların karşılanmasında önemli bir rol oynağı, bundan dolayı kar amacı gütmenin birinci öncelik olmadığı, öte yandan kamu kaynaklarının etkili ve verimli kullanılması için yapılacak çalışmalar ile kafelerin gelir-gider dengesinin sağlanmasına azami gayret gösterileceği, ayrıca kafelerde yer alan ücret tarifelerinin bundan sonraki süreçte Şirket tarafından belirleneceği ifade edilmiştir.

Öncelikle belirtmek gerekir ki; Şirket, kâr elde etme amacıyla kurulan, ayrı bir tüzel kişiliğe haiz bir organizasyondur. 6102 sayılı Kanun hükümleri gereğince kurulan Şirketin, mezkûr Kanun’un 16’ncı maddesine göre tacir niteliğinde olduğu mevzuatta düzenlenmiş olup aynı Kanun’un 18’inci maddesi gereğince ticaretine ilişkin tüm faaliyetlerinde basiretli bir tacir gibi hareket etmek zorunluluğu bulunmaktadır.

Sonuç olarak, Şirket tarafından işletilen kafelerdeki menü ücretlerinin yönetim kurulu tarafından belirlenmesi, belirlenen fiyatların kamu yararı da göz önünde bulundurularak kârlılık esası gözetmesi gerekmektedir.