Kurumun mülkiyeti kendisine ait olan taşınmazları, ortak hizmet projesi çerçevesinde, vakıf ve derneklere tahsis ettiği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Taşınmaz Tahsisi” başlıklı 47’nci maddesine göre, Kamu idareleri, kanunlarında veya Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde belirtilen kamu hizmetlerini yerine getirebilmek için mülkiyetlerindeki taşınmazlarla Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri, birbirlerine ve köy tüzel kişiliklerine bedelsiz olarak tahsis edebilirler.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde;

“Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;

(…)

1. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir.

2. Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması hâlinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür

(…)”

denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre belediyeler, kendilerine ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri, asli görev ve hizmetlerde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak belediye meclis kararı üzerine mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebileceklerdir.

Ayrıca Kanun’un 75’inci maddesinin (c) fıkrasında ise, belediyelerin dernek ve vakıflarla ortak hizmet projeleri gerçekleştirebileceğinin belirtildiği; ancak mülkiyetindeki taşınmazları genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile köy tüzel kişilikleri dışında kalan vakıf ve derneklere tahsis edebileceğine ilişkin herhangi bir hükmün yer almadığı görülmektedir. Dolayısıyla kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan dernek veya vakıflara süresi her ne olursa olsun belediye taşınmazlarının tahsis edilmesi mümkün değildir.

Hal böyle olmakla birlikte yapılan incelemelerde;

• Atatürk Mahallesi tapulamasına kayıtlı 222023 ada 3 parselde yer alan 9 ve 10 No.lu 2 (iki) adet ofisin 02.05.2018 tarih ve 2018/76 sayılı belediye meclisi kararıyla ortak hizmet projesi çerçevesinde 10 (on) yıllığına kamu yararına çalışan bir derneğe tahsis edildiği,

• Kumlupınar Mahallesi tapulamasına kayıtlı 221801 ada 3 parsel numaralı taşınmazın 07.06.2017 tarih ve 2017/134 sayılı belediye meclisi kararıyla ortak hizmet projesi kapsamında bedelsiz olarak 25 (yirmibeş) yıllığına kamu yararına çalışan bir vakfa tahsis edildiği,

tespit edilmiştir.

Ancak yapılan değerlendirmelerden ve mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, belediyeler; kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilirler. Buna karşın, genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile köy tüzel kişilikleri dışında kalan gerçek ve tüzel kişilere, derneklere, sivil toplum kuruluşlarına veya meslek kuruluşlarına taşınmaz tahsis edilemez. Bu tüzel kişiliklere ancak 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine uygun olarak kiralama işlemi yapılabilir.

Bununla beraber, Kurum söz konusu tahsis işlemini ortak hizmet projesi kapsamında gerçekleştirmiştir. Ancak bilindiği üzere, ortak hizmet projelerinde tarafların ortak bir amacı gerçekleştirmeye yönelik hedefler ortaya koyması ve bu hedefe yönelik olarak karşılıklı yükümlülükler altına girmesi söz konusudur. Kurum ile söz konusu dernek ve vakıf ile yapılan proje incelendiğinde ise yalnızca ilgili dernek ve vakfın faaliyetlerini yürütmeleri için taşınmaz tahsis edildiği, bu işlemin dışında proje kapsamında herhangi bir amaç belirlenmediği görülmüştür.

Bu itibarla, belediye meclis kararlarına istinaden ortak hizmet projesi kapsamında genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile köy tüzel kişilikleri dışında yer alan vakıf ve derneklere taşınmaz tahsis edilmesinin yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil ettiği düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; yapılan tahsislerden ilkinin belediye meclisi kararıyla kaldırılacağı, diğer tahsisin ise şartların yerine getirilmemesi nedeniyle hükümsüz hale geldiği ve meclis kararı ile kaldırılacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak bulguda belirtilen hususun kamu idaresi tarafından dikkate alınacağı bildirilmiştir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.