Belediyenin tahsisli kullandığı ve tahsis ettiği taşınmazlara yönelik tahsis işlemlerinin muhasebe kayıtlarında takip edilmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin Maddi Duran Varlıklar hesap grubuna ait işlemleri açıklayan 187’nci maddesinde;

“…

1. Kamu idaresinin mülkiyetinde olan taşınmazlar, bunlardan diğer kamu idarelerine tahsis edilenler ve kamu idarelerince tahsisli olarak kullanılanlar yardımcı hesaplar itibarıyla izlenir.

2. Taşınmazların tahsisinin kaldırılmasına karar verilmesi halinde taşınmazı tahsis eden idare ile taşınmazın tahsis edildiği idarenin muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe birimleri tarafından tahsise ilişkin muhasebe kayıtları kapatılır."

Hükümleri yer almakta olup, tahsisli taşınmazlara ilişkin muhasebe kayıtlarının ne şekilde olması gerektiği ilgili varlık hesaplarının işleyişini açıklayan maddelerde belirtilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükmü değerlendirildiğinde, Belediye tarafından tahsis edilen ve tahsisli kullanılan taşınmazların yardımcı hesaplar kullanılarak muhasebe kayıtlarında izlenmesinin gerektiği anlaşılmaktadır.

Kurumun gönderdiği Mizanda 250 Arsa ve Araziler Hesabı içinde 250.03 Tasisli Kullanılan Taşınmazlar ve 250.02 Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği Taşınmazlar kodlarında herhangi bir kayıt ve rakam bulunmamaktadır. Ayrıca 252 Binalar Hesabı içinde de tahsisli kullanılan taşınmazlar ve kamu idaresinin başka kurumlara tahsis ettiği taşınmazlar mevcut değildir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde 252-Binalar Hesabı'nın işleyişi 192’nci ve 193’üncü maddelerde açıklanmıştır.

“Hesabın Niteliği" başlıklı 192'nci maddesinde: “Binalar hesabı, eklenti ve bütünleyici parçaları dâhil olmak üzere, kamu idarelerinin mülkiyetinde bulunan binalar ile bunlardan tahsise konu edilenlerin izlenmesi için kullanılır.” denilmiştir. "Hesabın işleyişi" başlıklı 193'üncü maddesinde hesaba ilişkin borç ve alacak kayıtları gösterilmiştir. Maddenin alacak kayıtlarının açıklandığı ilgili fıkrası: “(7) Tahsise konu edilen binalar tahsis eden kamu idaresine hizmet veren muhasebe birimince kayıtlı değer üzerinden bu hesaba alacak, 500-Net Değer Hesabına borç kaydedilir. Ayrıca, varlığa ilişkin ayrılmış amortisman tutarı 500-Net Değer Hesabına alacak, 257- Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedilir.” şeklindedir. Yapılan incelemede; 2023 yılı için idare tarafından “Kamu İdarelerinin Taşınmaz

Kaydına İlişkin Yönetmelik” gereği hazırlanması gereken Ek:6 formuna ve 500-Net Değer Hesabı'nın borç kısmında kaydedilmediği, ayrıca ayrılması gereken amortisman tutarının Net Değer Hesabı'na alacak, Birikmiş Amortismanlar Hesabı'na borç kaydedilmesi gerekirken bu kaydın yapılmadığı tespit edilmiştir.

Söz konusu hesaplara kayıt yapılmaması sebebiyle 500-Net Değer Hesabı'nda hataya sebebiyet verilmiş, ayrıca diğer kurumlara tahsis edilen taşınmazların, ayrılması gereken amortisman tutarının ayrılmaması Faaliyet Sonuçları Tablosu'nda yer alan faaliyet sonucunun gerçeği yansıtmamasına ve bu nedenle de 2023 yılı Bilançosunda 590-Dönem Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı'nın olması gerekenden yüksek görünmesine ve bu hatalı uygulamanın önceki yıllarda da yapılıyor olmasından dolayı 570-Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı'nın olduğundan yüksek görünmesine sebebiyet vermektedir.

‌Tablo 7: 2023 Yılı Diğer Kurumlara Tahsis Edilen Taşınmazlar Listesi

‌Tablo 8: 2023 Yılı Belediyeye Tahsis Edilen Taşınmazlar Listesi

Kamu İdaresi cevabında bulguya ilişkin herhangi bir itirazda bulunmamıştır. Belediye’nin tahsisli kullandığı ve tahsis ettiği taşınmazlara yönelik gerekli çalışmalar yapıldıktan sonra muhasebe kayıtlarına alınacağı belirtilmiştir.

Sonuç olarak; bulguda belirtilen Belediyenin tahsisli kullandığı ve tahsis ettiği taşınmazlar muhasebe kayıtlarında görülmediği ve amortisman ayrılmadığı için sonraki yıllardaki denetimlerde konunun takip edilmesi gerekir.