Karar Künyesi
Yapım İşlerinin “İnşaat Sigortası (Bütün Riskler/All Risk)” poliçelerindeki bazı risk unsurlarına %2 (yüzde iki)’den fazla muafiyet uygulandığı görülmüştür.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İş ve işyerinin sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinde; yapım işlerinde yüklenicinin ihale dokümanında belirtilen süre ve şartlara uygun olarak iş yerlerindeki her türlü araca-gerece, malzemeye ve oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı sigorta yaptırması zorunludur.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesine göre; sigorta poliçesinde tüm riskler için uygulanabilecek muafiyet oranı azami %2’dir. Deprem, sel, su baskını, toprak kayması ve terör riskleri için uygulanabilecek koasürans oranı azami %20’dir. Bunun dışında kalan riskler için koasürans uygulanmaz. Muafiyet ve koasürans kısmına isabet eden hasarların karşılanması yüklenicinin sorumluluğundadır.
Yapılan incelemede; aşağıdaki tabloda bazı risk unsurlarına %2’den fazla muafiyet uygulanan yapım işleri inşaat sigortası poliçe bilgileri örnek mahiyetinde sunulmuştur:
Tablo 14: Örnek Mahiyetinde Sigorta Poliçe Bilgileri
İş/İhale Adı | Yüklenici Firma Adı | Poliçe Numarası | İnşaat Sigorta Muafiyet Kalemleri ve Oranlar |
2021 Yılı Muhtelif Sokaklarda Asfalt Yapım İşi | ... | ... | -Dâhili Nakliye (M.RE 113) Hasarlarında: %10 -Hırsızlık: %30 -3.Şahıs M. M hasarları 10% |
Maltepe Genelinde Park Yapımı, Mevcut Parkların Onarımı ve Revizyonu ve Peyzaj İşleri Yapım İşi | ... | ... | -Diğer Doğal Afetler: %10 -Bakım-Yangın:%10 -Hırsızlık:%10 -3. Şahıs Mali Mesuliyet: %10 -Kazık İksa Hasarları: %20 |
2020 Yılı Muhtelif Sokaklarda Asfalt Yapım İşi | ... | ... | -Dâhili Nakliye Hasarlarında: %10 -3. Şahıs Mali Mesuliyet: %10 -Hırsızlık: %15 -Yangın:%10 -Diğer Doğal Afet: %10 -Kazık-İksa-Ankraj: %25 |
İnşaat Sigortası poliçesinde muafiyet oranlarının %2’lik orandan fazla olması yüklenicinin nihai sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Yüklenici, olağanüstü hallerin/doğal afetlerin iş yerlerinde ve yapılan işlerde meydana getireceği zararlar için idareden bir bedel isteyememektedir. Ancak bu zararlardan meydana gelecek gecikmeler için idarece yükleniciye gerekli ek süre verilmektedir. İnşaat Sigortasının (Bütün Riskler/All Risk) temel amacı yükleniciyi korumak ve işin zamanında yapılmasını temin ederek, kamu kaynağının kullanımında etkinliği sağlamaktır. Dolayısıyla bu amaç ve yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümleri kapsamında hareket edilmesi hem kamu hizmetinin sürekliliğini sağlayacak hem de istenmeyen risk unsurlarının gerçekleşmesi durumunda sigortacı-sigortalı-idare ve üçüncü kişiler arasında oluşabilecek hukuki ve mali ihtilafları önleyecektir.
Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından, bundan sonra yapılacak yapım işleri ihalelerinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 9'uncu maddesinde belirtilen hususlara göre sigorta poliçelerinde tüm risklere uygulanabilecek muafiyet oranının azami %2 olarak uygulanmasına dikkat edileceği ifade edilmiştir.
Sonuç olarak, ilgili mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere yapım işlerinin İnşaat Sigortası (Bütün Riskler/All Risk) poliçelerindeki bazı risk unsurlarına azami %2 muafiyet uygulanmalıdır.